Astanaqulova zuhraxon baxtiyorjon qizi

Klaster metodi pedagogik va didaktik strategiyalarning muayyan shakli bo’lib, u ta’lim oluvchilarga ixtiyoriy muammolar(mavzu) hususida erkin, ochiq o’ylash va fikrlarni bemalol bayon etish uchun vaziyat yaratishga yordam beradi. Makur metod turli xil g’oyalar o’rtasidagi aloqalar fikrlash imkoniyatini beruvchi tuzilmani aniqlashni talab etadi.Ushbu metod muayyan mavzuning ta’lim oluvchilar tomonidan puxta o’zlashtirilganligiga qadar fikrlash faoliyatining bir moromda bo’lishini ta’minlashga hizmat qiladi.
Mavzularni bayon qilishda vujudga kelgan mammolarning yechimlarini aniqlashda Klaster metodidan foydalaninshning tavsifi quyidagi bosqichlar ketma-ketligida amalga oshiriladi:
1-bosqich. Nimaniki o’ylagan bo’lsangiz, shuni qog’ozga yozing. Fikringizni sifati haqida o’ylab o’tirmay, ularni shunchaki yozib boring;
2-bosqich. Yozuvingizni orfografiyasi yoki boshqa jihatlariga e’tibor bermang;
3-bosqich. Belgilangan vaqt nihoyasiga yetmaguncha, yozishdan to’xtamang. Agar ma’lum muddat biror-bir g’oyani o’ylay olmasangiz, u holda qog’ozga biror narsaning rasmini chiza boshlang. Bu harakatni yangi g’oya tug’ulgunga qadar davom ettiring.
4-bosqich. Muayan tushincha doirasida imkon qadar ko’proq yangi g’oyalarni ilgari surish hamda mazkur g’oyalar o’rtasidagi aloqadarlik va bog’liqlikni ko’rsatishga harakat qiling. G’oyalar yig’indisining sifati va ular o’rtasidagi aloqalarni ko’rsatishni cheklamang.
Yuqorida bayon etilgan bosqichlar tartibida mavzular yechimi amalga oshirilsa, o’quvchilarning mavzuni oson tushinishlariga ma’qul darajada imkon tug’iladi.
Insert metodi- samarali o’qitish va fikrlash uchun belgilashning interfaol tizimi xisoblanib, mustaqil o’qib-o’rganishda yordam beradi. Bunda ma’ruza mavzulari, kitob va boshqa materiallar oldindan o’quvchiga vazifa qilib beriladi. Uni o’qib chikib, «V; Q; -; ?» belgilari orqali o’z fikrinii fodalaydi. Bu belgilar quyidagi mazmunni bildiradi:
V - men bilgan narsani tasdiqdaydi;
Q- yangi ma’lumot;
- - men bilgan narsaga zid;
? - menio’ylantirdi. Bu borada menga qo’shimcha ma’lumot zarur.

Ish amallari	V (men bilgannarsani tasdiqlaydi)	Q (yangn mahlumot)	- (men bilgan narsaga zid)	? (menio’ylan- tirdi)
Arralash	Arralarning turlari	Arralash koidalari	Arralarni charxlash	Arralash stanogida ishlash

SHuningdek, rejalash, randalash, o’yish-teshish, egovlash, pardozlash kabi ish amallari buyicha xam yuqoridagi kabi ishni amalga oshirish mumkin.