X ulosa: Shuni xulosa qilishimiz mumkunki, joriy davr o’tgan davrga nisbatan ijobiy tomonga o’zgargan. Faqatgina faol asosiy kapital qiymatida 1,03% ga pasayish kuzatilgan.
3-Misol.
Yechish:
3. Asosiy vositalar (fondlar) ko‘rsatkichlari statistikasi
Korxonalarning asosiy vositalari milliy boylikning katta qismini tashkil etadi. Asosiy vositalar korxona-tashkilotlarda 1 yildan ko‘p ishlatiladi. Asosiy vositalar juda turli-tuman, ular statistikada quyidagi 12 guruhga bo‘linadi:
1. binolar
2. inshootlar (ko‘priklar, yo‘l o‘tkazgichlar va hakozalar).
3. o‘zatuvchi qurilmalar (transportyorlar, elektr liniyalar va hakozolar).
4. mashina va uskunalar (matorlar, dizellar va shu kabilar).
5. transport vositalari (avtomobil, samolyot va shu kabilar).
6. uskunalar (elektr parmalagichlar, turli kalitlar va shu kabilar)
7. ishlab chiqarish jihozlari (ish stollari va shu kabilar)
8. xo‘jalik anjomlari (shkaflar, seyflar, muzlatgichlar va shu kabilar).
9. hayvonlar (ishchi va mahsulot) ko‘p yillik daraxtlar (otlar, tuyalar, ona
sigirlar va shu kabilar).
10. ko‘p yillik daraxtlar (mevali bog‘lar, manzarali daraxtlar va shu kabilar)
11. Yerning holatini yaxshilash va foydali qazilmalar topish uchun qilingan harajatlar.
12. Boshqa asosiy vositalar (adabiyot, san’atning nodir asarlari).
Asosiy vositalar quyidagi baholarda ifodalanadi:
1. dastlabki (boshlang‘ich) bahosi
2. qayta tiklash bahosi
3. qoldiq bahosi
Statistikada asosiy vositalarning holati va foydalanish darajasi o‘rganiladi. Asosiy vositalarning holatini quyidagi ko‘rsatkichlar ifodalanadi:
1. Asosiy vositalarning boshlang‘ich va oxirgi davridagi natural va qiymat shaklidagi hajmlari.
2. Asosiy vositalarning yangilanish koeffitsienti.
Yil davomida yangi qabul qilingan asosiy vositalar summasini 100ga
ko‘paytirib, asosiy vositalar o‘rtacha qiymatiga bo‘lamiz.
Yil davomida asosiy vositlarning eskirgan summasini 100 ga ko‘paytirib,
asosiy vositalar o‘rtacha qiymatiga bo‘lib, asosiy vositalarning eskirish koeffitsientini topamiz.
Asosiy vositalarning qoldiqlar summasini 100 ga ko‘paytirib, asosiy vositalarning o‘rtacha qiymatiga bo‘lib asosiy vositalar yaroqlilik koeffitsienti topiladi.
Asosiy vositalar eskiradi. Ularning yillik eskirish summasi va normasi hisoblanadi:
A = Т
asosiy vositalarning rentabilligi.
Bu yerda: SF = sof foyda
Korxona va firmalarda eng o‘zgaruvchan mablag‘lar bo‘lib, aylanma
Do'stlaringiz bilan baham: |