В)
КРЕДИТ-МОДУЛЬ т и з и м и н и н г
ЯКИН ТАРИХИ - ECTS
1976 йилда Европа Иттифоки давлатлари таълим вазирлари
мазкур давлатлар университетлари уртасида хамкорликда укиш
дастурлари жорий этиш борасида келишувга эришишади.2 Лекин
бу лойихани амалга ошириш, лойиханинг молиявий ва хукукий
томонларини ишлаб чикиш учун 10 йилдан купрок вакт керак бул-
ди. Ва нихоят 1987 йилда Европа иттифокининг Лондон Саммити
давомида иттифок аъзо мамлакатлари ОТТлари уртасида талабалар
алмашинувини куллаб-кувватловчи Эрасмус (ERASMUS) дастури
ташкил этилади. Бундан кузланган максад Европа иттифоки дав
латлари университетларида укиётган талабалар бир йил ёки бир се
местр давомида бошка аъзо давлатлар худудидаги университетларда
1 Jessica Shedd (2003), «T he H istory o f the S tudent C redit H our». N ew D irections
for H ig h er E ducation. 122 (S u m m er) (122): 5 -1 2 .
2 R esolution o f T he C ouncil and o f the M inisters o f E ducation, M eeting w ithin the
C ouncil, O fficial Journal o f the E uropean C o m m u n ities, 1976. h ttp s://eu r-lex .eu ro p a.
e u /le g a l-c o n te n t/E N /T X T /P D F /? u ri= C E L E X :4 1976X 0219& fro m = E N
3. КРЕДИТ-МОДУЛЬ ТИЗИМИ КАНДАЙ Э^ТИЁЖЛАР АСОСИДА ПАЙДО БУЛГАН? /
3. КРЕДИТ-МОДУЛЬ ТИЗИМИ К.АНДАЙ Э^ТИЁЖЛАР АСОСИДА ПАЙДО
узаро алмашлаш буйича таълим олиш имкониятларини кенгайти-
риш эди. Европа иттифоки бундай халкаро талабалар алмашинуви
дастурларини куллаб-кувватлаш ва дастурнинг тизимли ижроси
учун катта микдорда грантлар ажратади. Эрасмус дастури натижаси
уларок Европа университетларининг купчилиги унда катнашиш
максадида узларида Эрасмус офисларини оча бошлайди.
Лекин Эрасмус' дастури ташкилотчилари тез орада дастур
муваффакияти учун бир катта муаммони хал этишлари кераклигини
тушуниб етишади. Дастур муваффакияти учун энг мухим шартлар-
дан бири бу талабалар хорижда урганган фанлари уз университетига
кайтгандан сунг тегишли таълим даражасини кулга киритишлари
учун тан олинишига эришиш эди. Лекин амалда аъзо давлатлар
университетлари укув дастурларини вакт, юкпама ва мохият нуктаи
назаридан киёслаш механизми мавжуд эмас эди.
Бу муаммонинг ечими сифатида Эрасмус дастури 1989 йилда
Америка кредит тизими ва Нидерландия олий таълим тизимига
асосланган холда янги кредит-модуль тизими коидаларини ишлаб
ч и кади ва у ни European Credit Transfer System (ECTS) деб номлайди.
Ушбу коидалар узида Европа Иттифоки давлатлари университет
ларининг укув дастурлари, уларда таклиф этиладиган фанларни
киёслаш ва талабалар алмашлаш дастурлари доирасида хориж
университетларида олган фанларини уз университетларида тан
олиниши тамойилларини камраб олган эди. ECTS кредит-модуль
тизими коидаларини жорий этиш натижасида Европа Иттифоки
давлатлари университетлари уртасида талабалар алмашинуви
ривожлана бошлайди. Дастурда катнашувчи университетлар укув
дастурлари халкаро даражада эътирофга эга була бошлайди.1
1999 йилга келиб Европада Болонья процесси деб аталган
Европа мамлакатлари олий таълим вазирликлари уртасида узаро
хдмкорликни ривожлантириш халкаро форуми иш бошлайди. Фо-
1 R obert W agenaar, A H istory o f E C T S, 1989-2019. D eveloping a W orld S tandard
lor
C re d it T ra n sfe r and A ccu m u la tio n in H ig h e r E d u catio n . In tern atio n al T uning
A cadem y, 2020.
румнинг максади Европа давлатларида олий таълим стандартлари
ва сифатини уйгунлаштиришга каратилган эди. Болонья процессида
Европа давлатлари эндиликда ECTS
hh
узларининг олий таълим
ташкилотларида таълимни ташкил этишнинг асосий усули сифа
тида таргиб килишга келишиб олишади. Бунинг натижасида ECTS
эндиликда нафакат талабалар халкаро алмашинуви максадида бал
ки, Европа мамлакатлари доирасида университетларда таълимни
ташкил килиш усули сифатида кенг таркала бошлайди.
Хозирда ECTS кредит-модуль тизими Европанинг 48 давлати
олий таълим ташкилотлари томонидан турли даражада таълим
ни бошкариш усули сифатида фойдаланиб келинмокда. Болонья
процесси аъзо давлатлари орасида Россия, Белорусия, Туркия,
Азарбайжон, Арманистон, Грузия, Козогистон хам тенг хукукли
аъзоси сифатида катнашиб келмокда ва ECTS кредит-модуль ти-
зимини узларининг ОТТларида жорий этиш буйича харакатларни
олиб боришмокда.
3. КРЕДИТ-МОДУЛЬ ТИЗИМИ КАНДАЙ Э^ТИЁЖЛАР АСОСИДА ПАЙДО БУЛГАН?
Do'stlaringiz bilan baham: |