Асосий ривожланиш тенденция ва йўналишларини аниқлаб олиш муҳим аҳамият касб этади

Р
1
/Р
2
 > А
1
*
/А
2
*
), ўз навбатида, I мамлакатдаги нисбий нархдан ҳам юқори бўлганда 2-товар 
ишлаб чиқарилмайди, Ҳар икки мамлакат 1-товарни ишлаб чиқаришга ихтисослашади. 1-
товар нисбий таклифи графиги чексизликка интилади. 
Мамлакатлар ўзлари нисбий устунликка эга бўлган товарларни ишлаб чиқаришга 
ихтисослашганда ўзаро савдо ҳар икки мамлакат учун қай даражада нафлилигини қандай 
ҳисоблаш мумкин деган ҳақли савол туғилади.
@ Савдодан келадиган ютуқ (gains from trade) — мамлакатлар ўзлари нисбий 
устунликка эга бўлган товарларни ишлаб чиқаришга ихтисослашганда савдода 
иштирок этувчи ҳар икки мамлакат бу савдодан оладиган иқтисодий наф.

---

19 
Савдодан келадиган ютуқ мамлакатнинг ўз товарлари ҳисобига ички бозордагига 
нисбатан четдан хорижий товарларга кўпроқ эга бўлиши натижасида вужудга келади. 
Савдодан келадиган ютуққа икки тарафлама қараш мумкин: меҳнат харажатларини тежаш ва 
иcтеъмолнинг кўпайиши.
I мамлакат бир бирлик иш вақтида 
1/А
1
та 1-товарни ва 
1/А
2
та 2-товарни ишлаб чиқара 
олади, 1-товарнинг 2-товар нархи орқали ифодаланган нисбий нархи аввалгидек, 
Р
1
/Р
2
га 
тенг. Бинобарин, мамлакат вақт бирлигида 
(1/А
1
)х(Р
1
/Р
2
)
 
та 2-товарни импорт қила олади. 
Токи 1-товарни хорижга сотиш орқали II мамлакатдан 2-товарни ўз ички бозорига нисбатан 
кўпроқ сотиб олиш имкони бор экан, четдан товар сотиб олиш I мамлакат учун фойдали 
бўлади, яъни:
(1/А
1
)х(Р
1
/Р
2
) >(1/А
2
) 
(1) 
Ёки тенгсизликни ҳар икки томонини