Аскар Нигматов, Шерзод Мухамедов, Бахтиёр Камолов экологик бошцарув



Download 1,18 Mb.
bet50/54
Sana25.02.2022
Hajmi1,18 Mb.
#279611
TuriМонография
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   54
Bog'liq
;;;Экологик бошкарув

Менежер - барча корпоратив субъектлар фаолиятини олиб боришдаги уал цилувчи шахс. У менежмент соуасида, яъни ташкилот ёки унинг бу-

линмасини амалдаги ракобат шароитида бошкариш фаолиятини юритиш учун профессионал тайёрланган ёлланма ишчи. Менежер касби бирор-бир ишни бошкариш демакдир. «Менежер» атамаси турли ташкилот, корхона ва муассасаларда инсонлар потенциалини кузланган максад сари йунал- тириш эутиёжи туфайли вужудга келган. Лекин у ташки алокаларни уал этишда уам фаол иштирок этади. Шундай килиб, экотуристик менежмент- да менежернинг роли ва бошкаришдаги ауамияти жуда каттадир.
Экотуризм менежментида менежернинг вазифалари жуда куп ва улар кейинги пайтларда янада купаймокда. Экотуризмнинг кайси соуасида фа- олият юритишидан катъи назар менежернинг асосий фаолияти инсонлар билан келишиб ишлашни такозо этади. Менежер инсонларга таъсир этиш оркали маълум бир натижага эришади. Натижа сифати ва даражаси кандай булиши менежернинг бошкарув соуасида тайёргарлигига тугридан-тугри боглик булади. Экотуристик менежмент назарияси ва амалиётидан келиб чикиб, замонавий менежернинг моделини куйидаги куринишда тузиш мумкин (5.2.1-расм).

5.2.1-расм. Замонавий менежернинг мезонлари ва курсаткичлари

Менежернинг билим ва цобилияти. Мадомики, менежер узининг меунат натижаларига инсонлар билан мулокот натижасида эришар экан, у уз соуа- сида етарли билимларга эга булиши ва тегишли соуада кобилиятли булиши талаб этилади.
Шахсий сифатлари - ностандарт фикрлаш (креативлиги), максадга эришиш учун катъиятлик ва тиришкоклик, ташаббускорлик, мажбурият ва вазифаларни бажариш, юкори даражали эрудиция, мустаукам характер, адолатлилик, озодалилик ва тартиблилик, узига карай олиш кобилияти, уазилини тушуниши ва соглом турмуш тарзига эгалиги.
Ахлоций нормалари - бу биринчи навбатда ишбилармонлик этикасига, яъни бозор иктисодиётида менежернинг узини тутиш этикасига риоя к,и- лиши.
Менежернинг шахсий ресурслари. Менежернинг асосий ресурси ахбо- рот ва ахборотлаш потенциали, вакт ва инсонлар хдсобланади.
Менежернинг самарали бошцариш куникмалари ва цобилияти, яъни:

  • кул остида ишловчиларнинг характери ва темпераментини аниклаш кобилияти;

  • узини бошкара олиш кобилияти;

  • иш берувчи персонални бахрлаш ва танлаш кобилияти;

  • жамоанинг ривожланишини олдиндан куриш ва унга эришиш коби- лияти;

  • топкирлиги ва инновацияга лаёкатлилиги;

  • атрофдагиларга таъсир утказиш кобилияти;

  • замонавий бошкарув хислатлари кабилар.




  1. расм. Инсонларнинг ^аёт фаолиятидаги курсатгичлар49

(1 — таълим олиш; 2 — киришиш; 3 — муваффациятга эришиш; 4 — касбий профессионаллик; 5 - ортицча бауо бериш; 6 - моуирлик; 7 - нафаца даври).
Менежер муайян хислатларини йуцотишга уз устида ишлаш малака- си ва иш самарадорлигини ошириш ортали эришиш мумкин (5.2.2-расм). Бунда:

  • узини бошхара олмаслик;

  • шахсий хийматга эга эмаслик;

  • шахсий ривожланиш сустлиги;

  • муаммони хал эта олмаслик;

  • ижодкорликнинг йухлиги;

  • атрофдагиларга таъсир утказа олмаслик;

  • узига хос хусусиятларни тушунмаслик;

  • бошхарувга хобилиятсизлик;

  • ухита олмаслик;

  • жамоани шакллантира олмаслик.




  1. расм. Экотуристик корпоратив бошкррувда менежер
    фазилатлари


Экотуризм менежментида менежер вужудга келган вазиятдан келиб чихиб мустахил харакат хилади. У экотуризм буйича етарли даражада би- лимга эга булиши ва муаммолар ечимини топиши керак. Кдбул хилинган харорларга шахсан менежернинг узи масъул. Шу билан бирга, у экотурис- тик ташкилотнинг олдида турган махсадига эришиш учун уз фаолият йуналиши буйича рахбарлик хилади. Масалан, экотурменежер туристик
гурух рахбари хисобланади. Унга маълум бир мажбурият ва хукуклар би- риктирилганки, у экотуристик маршрутларда юзага келадиган муаммолар- ни хал килади ёки тугри хулоса чикаради. Шу билан бирга экотурменежер фаолият юритаётган экотуристик фирма олдида туристларга хизмат курса- тиш сифатига жавоб беради, чунки турфирманинг даромади ва фаолияти коникарли булиши шунга бевосита богликдир (5.2.3-расм).
Юкорида акс эттирилган экотуристик корпоратив бошкарувидаги ме- нежер фазилатлари экотуристик ташкилотнинг максадга эришишда уни харакатга келтирувчи куч сифатида намоён килади. Бу жараёнларнинг са- мараси ва ташкилотнинг туриндустриядаги ракобатбардошлиги менежерга богликлигини курсатади.
Х,ар бир касбда булгани каби менежер хам яхши ёки ёмон фаоли­ят юритиши мумкин. Биринчи холатда экотуристик ташкилот иктисодий жихатдан юксалади, иккинчи холатда эса инкирозга учрайди. Менежер димломини олганларнинг хаммаси хам етук касб эгаси булиб етишавер- майди. Менежмент сохасида тахсил олганларнинг 20-30 фоизигина яхши мутахассис булиб етишадилар, колганларига эса экотуристик фирмаларни бошкаришни топшириб булмайди. Бу борада машхур «Sony» фирмасининг ташкилотчиси Акино Морита шундай деган эди: «Жамоани ягона бир мак- сад сари уюштира олган шахсга караб ташкилотнинг кай даражада ишлай олишига бахо бериш мумкин». Бу менежер фаолияти демакдир».50
Экотурменежер булиб инсонлар тугилмайдилар, аммо табиий сифатлар хам маълум бир ролни уйнайди. Лекин экотурменежерликка укиш мумкин. Унда билимдан ташкари тажриба мухимдир. У вакт утиши билан амалга ошади, лекин бу жараённи хатоларни тахлил килиш, кайта хисоблаш ва умуман, ишдаги камчиликларни тузатиш хамда керакли хулоса чикариш оркали тезлаштириш мумкин. Бугунги бозор муносабатлари даврида эко- турменежер томонидан хатолар килиниши турган гап. Ва бунга доим тайёр туриш лозим. Эътибор бериш керакки, куйидаги учта хатолик экотурмене- жер булишга тускинлик килади.

Download 1,18 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   54




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish