Ashyoshunosligi

Ko ‘pik poliureian
Qoplama
Namlikdan
saqlovchi
ashyo
Qoplama
ashyo
5.9-rasm. Yashash xonaning «nafas oluvchi»
devorlarining kesimi
ashyodir. Nam va shamolni to ‘suvehi bunday o£rama membra- 
nalar bino fasadi mansard shiftlari va tom ni izolyatsiyalashda 
ishlatiladi. Poliefir tolalari asosida ishlangan bunday membran 
pardalar binoning ichki qism idan bug‘ nam likni o ‘tkazadi, 
tashqaridan kirayotgan sovuq oqim yolini to ‘sadi.
Binoning lovihasini tuzayotgan har bir arxitektor yold dizayner 
energiyatejamkorlikni hisobga oigan holda, xonalarning issiqligi 
qulay bo‘lishi uchungina emas, undagi havoning liar doim musaffo 
bo‘lishini ham ta’minlaydigan qurilish ashyolarini tanlay bilishi 
kerak. Bug' o‘tkazuvchanlikni ta’minlashda issiqhkni kam o‘tka- 
zadigan ashyolami qo‘llashning o‘zi yetarli degan fikr noto‘g‘ri. 
Turar joy binolarni yashash uchun qulay qilishda undagi barcha 
qurilish konstruksiyalarining namlanmasligini ta ’minlash kerak 
boladi, ya’ni, «nafas olishi» kerak. Bunday nafas oluvchi ashyolar 
o£zidan bug1 o‘tkazishi yoki yutishi lozim. Qurilish ashyolaridan 
yog‘och, beton, bo'voqlar, suvoqbop qorishma, ohak va gipsli 
bog‘lovchilaming bug‘ yutuvchanligi yuqori bo‘ladi. Binoning ichki
112

---

I:; a
1 :'3
A
i \
a
f ¡
5.10-rasm. «Nafas oluvchi»
devor kesimi sxemasi:
1 — issiqlikni kam o ‘tkazadigan
ko ‘pik plast;
2 — nafas oluvchi membrana;
3 — devor;
4 — tashqi pardozbop qatlam.
hajmidagi havoning yangilanib turishida uning 1—2% qismi 
qurilish ashyolarining g £ovaklari orqali tashqi havo hilan 
almashinib turishi kerak. Pardozlash va ta ’mirlash ishlarida keng 
qolíaniladigan suvli emulsiya bo£yoqlari va suvoqbop ashyolaming 
tuzilishi nam va bug‘ni bir tomonga o'lkazish xossasiga ega. 
Suvli emulsiya bo'yoqlari tarkibida suvda eravchan bog‘lovchi 
polimer smola miqdori 15—40% dan oshmasligi kerak. Bu kcfr- 
satkieh yanada oshsa, devor yuzasiga surilgan bocyoq qatlamining 
bug£ o ‘tkazuvehanligi kamayadi. Bo£yalgan devor yuzasining 
namlanmasligini oshirish uchun suvli emulsiya bo£yoqqa lateks 
qo‘shish kerak.