Асептика ва антисептика асосолари. Жарохатлар ва уларнинг турлари

BTYO kursatish qon ketishni vaqtinchalik to‘xtatish, bemorga qon yo‘qotishni tiklash uchun kerakli sharoitni yaratish, bemorni davolash muassasasiga junatishdan iborat.

Qon quyish yo‘qotilgan qonning o‘rnini bosish va asoratlarni bartaraf etish maqsadida amalga oshiriladi. Qon quyish butun organizmga murakkab neyrogumoral ta’sir etadi. Ushbu ta’sir asosan quyidagilardan iborat: qonning o‘rinbosarlik ta’siri, simullovchi ta’sir, qon to‘xtatuvchi ta’sir, zararsizlantiruvchi ta’sir.

Kuyilgan qon bemor organizmida 2 xaftadan 4 xaftagacha saqlanib, kislorod ta’minotida, fagostitoz va boshqa jarayonlarda ishtirok etadi. Qon quyilgandan keyin, masalan, ko‘mikning qon ishlab chiqarish faoliyati ortadi, leykostitlarning fagostitozlik xususiyati yaxshilanadi. SHuning bilan bir qatorda qon bosimi pasaygan bo‘lsa ko‘tariladi, qonning ivish jarayoni tezlashadi.

Qon quyilishidan oldin uning guruxlarini aniqlash zarur. Eritrostitlar tarkibida bo‘ladigan agglyutinogen A va plazmadagi agglyutinin  va  ga qarab qon 4 guruxga bo‘linadi:

0 (I) gurux qonining eritrostitlarida agglyutinogenlar yo‘q, plazmada esa  va  agglyutininlar bor.

A (II) gurux qonida eritrostitlarida A-agglyutinogen va plazmada esa -agglyutinin bor.

B (III) gurux qoni eritrostitlarida  agglyutinogen va plazmada esa  agglyutinin bor.

AB (IV) gurux qon eritrostitlarida A va V agglyutinogenlari bor, plazmada esa agglyutininlar yo‘q.

• Qon preparatlari.
• Plazma-qonni 40S da 48 soat tindirib olinadi. Zardob- ivigan yoki fibrinsizlangan qonning suyuq qismi. Plazma va zardob tarkibida oqsil moddalar, antitelolar va gormonlar bo‘ladi. Ular suyuq va quyuq xolda chiqariladi.
• Xaar xil shok paydo bo‘lganda, gemotsaz maqsadida qon quyilganda, organizm oqsil yo‘qotganda va boshqa hollarda plazma yoki zardob quyish tavsiya etiladi.
• Eritrostitar massa- 80-90 % eritrostit bilan 20 % plazmadan iborat bo‘lib, tayyor ampulalarda chiqariladi.
• Leykostitar massa har xil leykopeniyalarda venaga quyiladi, shuningdek, jaroxatning bitishini tezlatish uchun maxalliy chora xisoblanadi.
• Trombostitar massa- suyuq va quruq xolda chiqariladi. Qonning ivish xossasi buzilganda gemotsazni tiklash maqsadida venaga quyiladi. Xozirgi vaqtda qon o‘rnini bosuvchi eritmalardan ham amaliyotda keng foydalaniladi.

•