Асбобларни лойищалаш ва ишлаб чи=ариш

Фойдаланилган адабиётлар

1. 
   X.I.Jalilov. «Metallarni kesish nazariyasi asoslari, metall kesuvchi stanoklar va asboblar». “Talqin” nashriyoti, 2006- y.
   
2. 
   И.М.Колесов. Основы технологии машиностроения. М.: «Высшая школа», 2001г
   
3. 
   Г.Н.Андреев и др. Проектирование технологическое оснастки машинастроителного производства. М.: «Высшая школа», 2001г
   
4. 
   Г.Н.Сахаров и др. Металлорежущие инструменты. М.: «Машиностроения», 1989г.
   
5. 
   П.Р.Родин. Металлорежущие инструменты. «Киев», «Высшая школа», 1986г
   

Мавзу 11. Сидирғичлар. Жилвирлаш материаллари.

1. 
   Сидиришда кесиш жараёнини элементлари
   
2. 
   Сидирғичнинг конструктив элементлари ва геометрик параметрлари
   
3. 
   Жилвирлашнинг моҳияти ва ундан кўзда тутилган мақсад
   
4. 
   Жилвирлаш турлари ва кесиш жараёни элементлари
   

Кесиш режимларни танлаш куйдагилардан иборат:

1. Кесиш чукурлигини аниқлаш – t – агар Т15К6 маркали қаттиқ котишмали пластинка ёрдамида пўлатларга ишлов берилаётган вақтда, яъни юзага ярим тоза ишлов берилганда кесиш чукурлиги 2 мм дан ошмаслиги керак.
2. Агар чўянларга ишлов берилаётган яъни ВК8 макалар билан кесиш чукурлиги t  5 мм бўлади.
S – суриш танлашда куйидагиларни инобатга олиш керак:
Станокка, детални ва кесувчи асбобни мураккаблигига.
Агар Т15К6 маркали пластинка ёрдамида пўлатларга ярим тоза ва тоза ишлов берилса S – суриш 1-5 мм  об қилиб олиш мумкин.
Агар чўянларга ишлов берилганда ВК8 маркали пластинка S – суриш 6 мм  об дан ошмаслиги керак.
3. V – кесиш тезлигини танлашда куйидаги факторларни инобатга олиш керак:
а) ишлов берилаётган материални механик ҳолатига
б) кесувчи асбобни материалига
в) кесиш чукурлигига – t мм
г) суришга – S мм  об

Ишлов беришнинг конкрет шароити учун, кесиш режимини танлаб, кесиш чукурлигини суриш қийматини ва кесиш тезлигини йўниладиган юзага нисбатан кўйиладиган тозалик талабларини ва ишқаланиш аниқлигини ҳисобга олган ҳолда аниқлашдан иборат бўлади. Оптимал кесиш режими кесишнинг энг фойдали элементлар (t, s ва v) ни топиш асосидагина эмас, балки энг юқори иш унумини ва ишлов бериладиган детал таннархининг энг кам бўлишини таъминлаш асосидахам танлаб олиш лозим.

Кесиш чукурлиги йўниш учун қолдирилган қўйим миқдорига, йўниладиган материал қаттиқлигига, кесувчи асбоб ўлчамига қараб олинади; суриш қиймати йўниладиган юзасининг тозалик даражаси қандай бўлиши кераклиги, системанинг бикрлигига қараб қабул қилинган, кесиш чукурлиги ҳисобга олиган ҳолда аниқланади.
Кесувчи асбобнинг шакли ва тури ни танлаб олингандан кейин кесиш чукурлиги, суриш қиймати, кескичнинг турғунлик даври белгилаб олинади-да сўнгра кесиш чукурлиги топилади.
Кесиш режимларини танлаб олиш тартиби.
Кесиш режимини топишдан олдин, берилган конкрет деталларга ишлов бериш учун станок, мослама ва кесувчи асбоб танлаб олиниши зарур.

Кесиш режимини куйидаги тарзда танлаб олинади:
1. Хомаки йўнишда кесиш чукурлиги загатовка томонидан қолдирилган қўйим қийматига тенг бўлади ва агар система етарли даражада бикр бўлса, бу қўйим кескичнинг бир ўтишида йўниболинади. Загатовка томонидан 2 мм дан ортиқ қўйим қолдирилган холларда, тезкесар пўлатдан тайёрланган кескич билан чала тозалаб йўнишда загатовка кескичнинг икки ўтишида йўнилади. Одатда, биринчи ўтишда қўйимнинг 0.65-0.75 улуши, иккинчи ўтишда эса 0.35-0.25 улуши кесиб олинади. Агар қўйим қиймати 2 мм дан кичик бўлса, чала тозалаб йўниш кескичнинг бир ўтишида бажарилади.
2. Хомаки йўнишда суриш қиймати йўниладиган материалнинг бикрлиги, кескич тутқичининг пухталиги ва станокдаги суриш механизмининг мустахқамлик даражасига, загатовкани станоклар махқамланиш усулига ва қаттиқ қотишма пластинкасининг махқамланиш пузталигига қараб аниқланади. Топилган суриш қиймати станокда мавжуд суриш қийматлари билан таққослаб курилади ва дастгохнинг топилган суриш қийматига энг яқин суриш қиймати олинади.
3. Айни кесувчи асбоб учун белгиланган турғунлик қиймати кабул қилинади ва кескичнинг имкон берадиган кесиш тезлиги топилади.
4. Кесувчи асбоб имкон берадиган кесиш тезлиги дастгохнинг эффектив қуввати билан чекланиши мумкин. Шу сабабли кесиш тезлигини станокнинг йўл кўйиладиган эффектив қувватига қараб куйидаги формуладан аниқлаш мумкин: