Arxeologiya va etnologiya fanidan savollarga javoblar. Tosh davri xususiyatlari

Omonqo‘ton g‘or makoni-Samarqand viloyati Urgut tumanining
Omonqo‘ton qishlog‘i yaqinida, Samarqanddan 43-44 km janubdajoylashgan. Makon 1947 yilda D.N.Lev rahbarligidagi SamDUekspeditsiyasi tomonidan topildi va 1957 yillargacha tadqiqot ishlari olibborildi. Tadqiqotlar jarayonida qalinligi 25smdan 1,5 mgacha boMganmadaniy qatlam aniqlanib, undan 220 ta tosh buyumlar topildi. Ularningasosiy qismi chaqmoqtoshdan yasalgan. 30 ga yaqin turli xildaginukleuslar boMib, ular orasida gardishsimon va prizma shaklidagi
nukleuslar ham bor. Paraqalar levallua-muste texnika madaniyatinieslatadi. Kertish texnikasi asosida toshning ikkala tomoniga ham ishlovberish natijasida qurol tigMari arrasimon va toMqinsimon boMib chiqqan.Bu erda bargsimon paraqalar ham bor. Bunday qurol namunalariKo‘tirbuloq va Zirabuloq makonlaridan ham topilgan. Qo‘tirbuloq makoni - ochiqjoydagi qarorgoh hisoblanadi. Uningtopilishi neandertal odamning g‘orlardan chiqib, o‘ziga sun’iy boshpanaqura olishi va dasht mintaqalarida yashashga o ‘tganligini ko‘rsatdi.
Makon Samarqand shahridan 100 km g‘arbda, Qattaqo‘rg‘on tumanidagi Charxin qishlog‘I yaqinidagi Zirabuloq tog‘ining shimoliy yonbag'ridagi Qo‘tirbuloq deb nomlangan buloq atrofidan topilgan. Unidastlab Yu.F.Buryakov rahbarligidagi 0 ‘rta Zarafshon ekspeditsiyasi
tomonidan 1971 yilda ro‘yxatga olingan. Keyinchalik uni N.Toshkentboev o‘rgangan. Bu erdan 5 madaniy qatlam topilgan. Ulardan10 mingdan ko‘proq tosh buyumlar topilgan. Bu topilmalar asosanchashma yonidan topilgan. Shuningdek, tosh qurollari va chiqindilaryonida gulxan izlari ham topilgan. Bu tosh qurol yasashda ibtidoiyodamlaming olovdan foydalanganligini ko‘rsatadi. Shuningdek, buerdan turli ov qurollari palaxmon toshi va nayzalar ham topilgan. Zirabuloq makoni - Qo‘tirbuloqdan 1 km sharqda joylashgan.U ham 1971 yilda ro‘yxatga olinib, tadqiqot ishlari 1978 yillargachaarxeolog M .Jo‘raqulov tomonidan olib borildi. Bu erdan Qo‘tirbuloq
makonidan topilgan tosh buyumlarga o‘xshash buyumlar topildi.Bundan arxeologlar bir—birigayaqin qo‘shni boMgan ibtidoiy odamlaryashagan degan xulosaga keldilar. Lekin bu erdan so‘nggi muste davrigaoid tosh qurollari ham topilgan
17. Tojikiston so’ngi paleolit davri makonlarini o’rganilishi.
Tojikistonda arxeologlar va geologlalning hamkorligidagi tadqiqotlari natijasida Qoratog’ I, Lohutiy I va Havolang kabi joy-makonlari topildi.