Aruzda fonetik hodisalar

Хайр тегурмак гар эмас эл била,
Нафъ тегурмак ҳам ўлур тил била. (Навоий)
Ато бу навъ кўргач иш ҳисобин,
Муносиб айлади илм иктисобин. (Навоий)
Неча ул шамъ бор эрди дилафруз,
Вале кўп шуъла тортар эрди жонсўз. (Навоий)
мисраларида бу сўзлар бир чўзиқ ва бир қисқа ҳижога тенг қилиб, нафъи, навъи, шамъи тарзида ўқилади.
Таслим “емирмак”маъносини ифодаловчи аруз атамаси бўлиб, сўзларни вазнга мослаш учун уларнинг ўзак-негизидаги бирор бир ҳарфни тушириш усулини ифодалайди.
Ўн сакиз минг олам ошубу агар бошиндадур,
Не ажаб , чун сарвинозим ўн сакиз ёшиндадур
Тазниб “дум ясамоқ” деган маънони ифодаловчи аруз атамиси бўлиб, сўзларни
У ёки бу вазнга солиш учун уларга бирор ҳарф ортириш усулини ифодалайди. Бу ҳодиса турли шаклда рўй бериши мумкин:

1. 
   Баъзи сўзлар таркибидаги бирор унли ҳарф киритилади:
   

Итобу жавру жафоға доғи керак инсоф,
Айитки, неча менинг жонима жафо қилғунг (Лутфий)

1. 
   Баъзи сўзлар таркибидаги ундош қўшалоқлаштирилади(Шаккар, сиҳҳат, хуммор каби)
   

Дарҳол хаста жисмим сиҳҳат топар лабининг,
Гулқандидин ичирса бир қатравор шарбат

1. 
   Қад, ҳат, дур каби сўзларга эгалик қўшимчаси қўшилганда, шу сўзлар ўзагидаги кейинги ундош қўшалоқлаштирилади.
   

Ул рост қаддинг сарвтек ингратти найни ҳар нафас,
Ширин лабинг оғзинг бикин қилди шакар айшини танг.