Arnawli bilimlendiriw ministrligi berdaq atinda

3.4. Fizikadan oqıw sabaqlarınıń formaları hám olardıń birlestiriw usılları. 

Oqıwshılardı  házirgi  zaman  talaplarına  sáykes  túrde  oqıtıw  hám  tárbiyalawdıń 

tiykarģı  jollarınan  biri  oqıtıw  metod  hám  usılların  tereń  qollanģan  jaģdayda  oqıw 

sabaqların  shólkemlestiriw  bolıp  tabıladı.  Bunday  jaqınlasıw  oqıw  predmetiniń 

mazmunlı oqıtıw metodları hám formalarınıń didaktikalıq birligin kórsetedi. Lekin, 

soģan qaramastan hár bir oqıw shınıģıwlarınıń maqseti hám wazıypasına qaray onıń 

forması bolıwı múmkin.  

Fizikadan  oqıw  shınıģıwlarınıń  tiykarģı  forması  sabaq  bolıp  esaplanadı,  onıń 

áhmiyeti bolsa bahasız. Hár bir sabaqtıń maqseti, wazıypası esabına alınģan halda 

oqıtıwshı tárepinen sabaqtı rejelestiriwde itibarģa alınģan bolıwı kerek. Oqıtıwshı 

sabaqqa tayarlanıwda hám onı tártiplestiriwde:  

a)  sabaqtıń  ideyallık,  tárbiyalıq,  ilimiy,  ómirlik  hám  ámeliy  mazmunına  bay 

bolıwın;  

b) barlıq oqıwshılar sabaqtıń basqıshlarına aktiv qatnasıwın;  

v) oqıwshılardıń jámáátiniń birgelikte bolıwın;  

g)  pútkil  sabaq  protsessinde  oqıtıwshı  menen  oqıwshılardıń  óz-ara  húrmet 

tiykarında baylanısta bolıwın;  

d) Jaqsı keyipte bolıw hallarıda názerden shette qalmawları kerek.  

Házirgi zaman sabaģınıń ózine sáykes tárepi sonda, nátiyjeli metodlar tiykarında 

oqıwshılardı  oqıtıw  hám  tárbiyalaw  talap  etiledi.  Ol  oqıwshılarģa  barlıq  oqıtıw 

qurallarınan  unamlı  paydalanģan  túrinde  sabaqqa  dóretiwshilik  jaqınlasıwdı 

júkleydi.  Bul  bolsa,  oqıwshılarģa  tvochestvolıq  ģárezsizlik  jolın  ashadı  hám 

mashqalalı  oqıtıwdıń  tiykarģı  gilti  bolıp  esaplanadı.  Házirgi  zaman  fizika 

sabaqlarında oqıwshılar toparınıń aktivlikke erisiwi olardıń jeke qásiyetlerin esapqa 

alıwdıda kórsetedi.  

Házirgi waqıtta fizikadan oqıw sabaqlarınıń jańa temanı bayanlaw, bekkemlew,  

tákirarlaw, ulıwmalastırıwshı oqıw konferentsiyaları, seminar, frontal laboratoriya 

jumısı, oqıw ekskursiyası, fizikalıq praktikum hám fakultativ sabaqlar sıyaqlı túrleri 

bar. Sońģı jıllarda sabaqtıń jańa formaları júzege kelmekte. Mısalı: beriliw sabaqları, 

---

21 

 

ijodkorlik, kompyuter, professional oyın, jarıs, toparlarģa bólip oqıtıw sabaqları keń 

orın almaqta. Barlıq sabaqlardıń  

túrleri shólkemlestiriw formalarına qaray tómendegi belgiler menen ayırıladı: 

a) oqıwshılar toparı,  

b) ótkeriletuģın ornı hám waqtı,  

v) oqıwshılardıń jetiskelikleri formaları hám onıń  

tártibi,  

g) oqıwshılardıń jetiskenlikleri hám oqıtıwshınıń basshılıq etiw usılı,  

d) oqıwshılar  

jetiskenliklerin baqlaw usılı hám bahalaw usılı. 

Fizikanı  oqıtıwdıń  bul  forması  kóplegen  oqıw-tárbiya  máselelerin  sheshiwge 

járdem beredi. Tiykarınan, oqıwshılardıń qabıleti hám qızıģıwshılıģı esapqa alınıp 

bilim  dárejesin  asıradı.  Fakultativ  sabaqlar  oqıtıwdıń  hár  túrli  formaların  ózine 

qabıllaģan  túrde  pán  hám  texnika  rawajlanıwınıń  sońģı  jetiskenlikleri  menen 

tanısıwģa járdem beredi.  

Házirgi waqıtta mektep jaylasqan ortalıqtı, fizika kabinetiniń imkaniyatların hám 

oqıwshılar  qızıģıwshılıģın  esapqa  alıp  hár  túrli  fakultativ  sabaqlar  saylap  alınıwı 

múmkin:  

fakultativ arnawlı kurslar, teoriyalıq bilim hám kónlikpelerin asırıw hám ámeliy 

fizika kursı.  

Arnawlı  kurslarda  fizikanıń  anaw  yamasa  mınaw  bólimi  tereń  úyreniledi. 

Oqıwshılardıń  ilimiy  dúnya  qarasınıń  keńeyiwine,  alınģan  bilimleriniń  ámelde 

qollanıw kónlikpeleriniń rawajlanıwına áhmiyetli itibar beriledi.  

Oqıwshılardıń  teoriyalıq  bilimlerin  tereńlestiriwge  arnalģan  fakultativ  sabaqlar 

mektep  fizika  kursı  menen  baylanıslı  túrde  alıp  barıladı.  Mektep  fizika  kursında 

alınģan bilimler tereńlestiriledi, ámeliy kónlikpeler rawajlandırıladı, oqıwshılardıń 

qızıģıwshılıģı arttırıladı. Bunda hár bir klass ushın óziniń fakultativ sabaģı boladı. 

Házirgi  waqıtta  fakultativ  sabaqlardıń  tómendegi  baģdarları  keń  tarqalģan: 

mexanizatsiyalaw,  avtomatlastırıw  hám  elektronikanıń  fizika  tiykarların  úyreniw 

bolıp tabıladı. 

---

22