Архитектура ашёларининг асосий хоссалари Маърузачи: бик кафедраси катта ўқитувчиси Тожиев Инъомжон Илхомович архитектура ашёларининг асосий хоссалари



Download 369,15 Kb.
bet7/9
Sana09.12.2022
Hajmi369,15 Kb.
#882482
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
1 боб Қурилиш материалларининг асосий

Ёнувчанлик материалнинг олов таъсирида маълум муддатда ёнмаслик хусусиятидир. Бу жихатдан материаллар-ёнмайдиган, қийин ёнадиган ва ёнадиган турларга бўлинади. Масалан, ёнмайдиган материалларга бетон, ғишт, пўлат, гранит ва х.к.,қийин ёнадиганига асфалтбетон, фибролит, баъзи пенопластлар, шимдирилган ёғоч ва ш.к., ёнадиганларига- ёғоч , гулқоғоз, битум, бўёқлар ва ш.к. лар киради.
Материални антипиренлар билан шимдириб ёки қоплаб ёниш муддатини кечиктириш мумкин. Кўпчилик ёнмайдиган материаллар олов таъсирида ёнмасада кучли деформацияланади (пўлат), дарз кетади (табиий тошлар),сачраб синади (асбоцемент) ва ш.к.
Механик хоссалар
Мустаҳкамлик
Материалга ташқи куч таъсир этганда унда ички кучланиш (зўриқиш) пайдо бўлади. Кучланиш маълум қийматга етганда материал бузилади (синади, парчаланади). Материалнинг бузилишга қаршилик кўрсатиш хусусияти мустаҳкамлик деб аталади. Мустаҳкамлик чегараси деб, материалнинг энг катта куч таъсирида бузилган вақтида ҳосил бўлган ички кучланишга айтилади.
рух=RZ,
бу ерда: R-мустаҳкамлик чегараси, МПа;
Z-мустаҳкамликнинг эҳтиёт (захира) коэффициенти, камида 2-3 га тенг.
Цилиндр ёки призма шаклидаги намуналарнинг мустаҳкамлик чегараси кубникидан 25% кам бўлади. Чунки, намунанинг баландлиги қанча катта бўлса, сиқилишда ҳосил бўладиган кўндаланг кенгайтирувчи куч шунча юқори бўлади.
Rсиқ Рбуз/S ,
бу ерда : Рбуз-намунани бузувчи куч, Н; S-намунанинг кўндаланг кесим юзаси, м2.
Айнан шу формула ёрдамида материалнинг чўзилишидаги (Rчўз) мустаҳкамлик чегараси ҳам топилади. Сиқилишдаги мустаҳкамлик чегараси кўпгина материаллар учун марка вазифасини бажаради.

Материаллар

Сиқилишдаги мустаҳкамлик чегараси, МПа

Гранит

120-250

Мармар

80-300

Оддий ғишт

7.5-30

Силикат ғишт

7.5-20

Оғир бетон

10-80

Енгил бетон

50-40

Кўпик бетон

1,5-40

Пластмасса

4-500

Пўлат

380-1000 (ва юқори)

сиқилишдаги мустаҳкамлик

Download 369,15 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish