Архегонийли ва гулли ўсимликлар бўйича амалий машғулотлар

2. Tilchasimon gullilar. Bularning gultojibarg-lari noto‘g‘ri, ikki jinsli, uchi 5 tishli, uzun tilsimon plastinkadan iborat.
3. Soxta tilchasimongullilar. Bu xildagi gullar-ning gultojibarglari ham noto‘g‘ri tuzilishga ega. Bunday gullar faqat urug‘chidan tashkil topgan. Gultojbarglari 2 labli. Bu ko‘rinishidan tilsimon gullarga o‘xshaydi. Ammo undan tishining 3 ta bo‘lishi va savatchaning qirg‘og‘ida joylanishi bilan farq qiladi.
4. Karnaysimon gullilar. Bularning gultoji-barglari noto‘g‘ri, tishlari 5 ta ular bir tekisda emas, past-baland bo‘ladi. Changchisi ham, urug‘-chisi ham bo‘lmaydi. Ular savatchaning chetki qismilarida joylashgan bo‘lib hashoratlarni jalb qilish uchun xizmat qiladi.



27-rasm. Kungaboqar.1-umumiy ko‘rinishi; 2-savatchaning bo‘yga kesimi; 3-savatchada joylashgan gullarning sxematik ko‘rinishi; 4- urug‘chi; 5-urug‘i; 6-ildiz sistemasi;7-gulining diagrammasi
Ahamiyati: Oila vakillari orasida moy beruvchi o‘simliklar ham bo‘lib, ularning urug‘ini tarkibi-dagi moyi oziq – ovqatga ishlatiladi. Ba`zi turlari esa bo‘yoq beruvchi, kauchuk saqlovchi, dorivor va manzarali o‘simliklar hisoblanadi.


Ishni bajarish tartibi va topshiriqlar:
1. Gerbariy na`munalaridan foydalanib, oilaning umumiy morfologik tuzilishi bilan tanishing, turkum va turlarini aniqlang, ularning tuzilishini tahlil qiling. O‘rganilayotgan o‘simliklarning bargiga, poyasiga, savatcha va uning o‘rama barglar soniga, gul o‘rniga, gul tiplarining xillariga va ularning qaysi biri qanday jinsga ega yoki ega emasligiga e`tibor bering va farqli tomonlarini qisqacha ta`riflab, rasmlarini chizib oling.
2. Gul tiplarining formulasini tuzing.
a) naychasimon gul * Ca _{(5) – 0-pap} Co₍₅₎A ₍₅₎G _{( )}
b) tilchasimon gul ^./ ^. Ca _{(5) – 0-pap} Co₍₅₎A ₍₅₎G _{( )}
v) soxta tilchasimon gul ^./ ^. Ca _{(5) – 0-pap} Co_{(3) yoki (3-2)}A ₍₀₎G _{( )}
g) karnaychasimon gul ^./ ^. Ca _{(5) – 0-pap} Co_{(5 - 7 )} A ₍₀₎G ₍₀₎
3.Meva kollektsiyalaridan foydalanib, oila va-kil-lari mevasining tuzilishini o‘rganing. Mevada saqlanib qolgan ukparini (popuk) rangiga, ba`zan ularning bo‘lish bo‘lmasligiga nazar tashlang va rasmlarini chizib oling.