Архегонийли ва гулли ўсимликлар бўйича амалий машғулотлар

 
NG 
1284-4338.0-1674570 
2015 
1285 – (7.25) – (01) 
 
ISBN – 978-9943-977-28-0 
 
 
© «Namangan» nashriyoti 
© Tog‘ayev I. 

---

3 
 
KIRISH
 
Hozirgi zamon botanika fanining oldida turgan mu-
him vazifalardan biri Yer yuzida tarqalgan yovvoyi va 
madaniy holda o‘suvchi o‘simlik turlarini chuqur o‘rga-
nib, ulardan xalq ho‘jaligi manfaati yo‘lida keng foyda-
lanishdir. 
Keyingi yillarda oliy o‘quv yurtlari oldiga malakali 
mutaxassislar – bakalavr va magistrlar tayyorlash kabi 
muhim va mas`uliyatli vazifalar qo‘yilgan. Shunga 
muvofiq, boshqa fanlar kabi botanika faniga bo‘lgan 
talab ham ortib bormoqda. Chunki har bir o‘simlik 
turini ajrata bilish, ularning tuzilishi, ekologik va geo-
grafik tarqalishini tahlil qila bilish, zahira manbalarini 
aniqlash, muhofaza qilish chora-tadbirlarini ishlab 
chiqish, yuqori malakali biolog va ekolog mutaxassislar 
oldiga qo‘yiladigan birinchi talablardan hisoblanadi. 
Shularni hisobga olgan holda, “Yuksak o‘simliklar siste-
matikasi” bo‘yicha amaliy mashg‘ulotlarni olib borish 
uchun yaratilgan o‘quv va uslubiy qo‘llanmalardagi 
kamchilliklarni bartaraf etib va ularda keltirilgan ma`-
lumotlarning ayrimlariga sistematika nuqtai nazaridan 
o‘zgartirishlar kiritib, ushbu uslubiy qo‘llanmani tay-
yorlashni zarur deb lozim topdik. 
Bu uslubiy qo‘llanma eng so‘nggi, хalqaro qabul qilin-
gan yangi taksonomik birlik va tizimlar asosida tayyor-
landi.
Qo‘llanmaning asosiy maqsadi yuksak o‘simliklarning 
keng tarqalgan turlari bilan talabalarni tanishtirish, 
har bir o‘rganilayotgan o‘simlikning mustaqil tur sifati-
da o‘ziga xos belgilarini ajrata bilish, ulardan foydalana 
olish, bilim va ko‘nikmalarni shakllantirishga qaratil-
gan.
Amaliy mashg‘ulotlar hajmi universitetlarning biolo-
giya va ekologiya yo‘nalishi uchun mo‘ljallangan namu-
naviy o‘quv dasturiga muvofiq ravishda olib borilishi 
e`tiborga olingan. Har bir mashg‘ulot ma`lum bir mavzu 

---

4 
bo‘yicha tuzilgan bo‘lib, mashg‘ulot davomida talaba 
ishni mustaqil bajara olishi e`tiborga olingan. 
Talabalar amaliy mashg‘ulot vaqtida har bir bo‘lim va 
oila vakillarini o‘rganib chiqish jarayonida, ularning 
ilmiy va mahalliy nomlarini, asosiy farq qiluvchi belgi-
larini, yashash sharoitlarini yozma ravishda yakunlab, 
vakil sifatida o‘rganilgan o‘simlikning umumiy ko‘ri-
nishlarini, ya`ni vegetativ va generativ a`zolarining 
rasmlarini albomga chizib, gul formula va diagramma-
larini tuzib chiqish orqali, o‘rganilayotgan o‘simlik turi 
haqida to‘liq ma`lumotga ega bo‘ladilar.
Ushbu qo‘llanmadan universitet talabalari, o‘rta max-
sus va kasb-hunar ta`lim muassasalari hamda o‘rta 
maktab o‘qituvchilari foydalanishi mumkin.