Arab tili nashr doc



Download 5,71 Mb.
Pdf ko'rish
bet21/63
Sana25.02.2022
Hajmi5,71 Mb.
#297882
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   63
Bog'liq
mabdal-qiroat-1-yangisi

ﺱﺭﺩﻟﺍ
 
ﻡﹸﺘﻤِﻬﹶﻓ
 
ْلﻫ
 
؟ﻡﹸﺘﹾ

ِﻔﺤ
-
ﺎﹶﻨﱡﻠﹸﻜ
 
ﺎﹶﻨﻤِﻬﹶﻓ
 
ﻡﻌﹶﻨ
 
 .
ﻲـﹶﻟِﺍ
 
ﻡﻭﻴﻟﺍ
 
ﹶﺕﺒﹶﺘﹶﻜ
 
ْلﻫ
ﹶﺍ
 
؟ﺎﺒﻭﺒﹸﺘﹾﻜﻤ
 
ﻙﻴِﺒ
-
ﹸﺕﺒﹶﺘﹶﻜ
 
ﺎﻤ
 
،ﹶﻻ
 
 .
ﺎﹶﻨﻀـﻌﺒ
 
ﻡِﻬﹶﻓ
 
ﺎﻤﻭ
 
ﺎﹶﻨﻀﻌﺒ
 
ﻡﻭﻴﹾﻟﹶﺍ
 
ﺱﺭﺩﻟﺍ
 
ﻡِﻬﹶﻓ
 .
ﹲﺔﺤﺍﺭ
 

ﻑﹶﻜ
 
ﱢلﹸﻜِﻟ
 .
ِﻕﹶﻓﺭِﻤﹾﻟﺍ
 
ﻲﹶﻟِﺍ
 
ﻙﺩﻴ
 
ْلِﺴﹾﻏِﺍ
 .
ِﺏﻌﹶﻜﻟﺍ
 
ﻲﹶﻟِﺍ
 
ﻲِﻠﺠِﺭ
 
ﹸﺕﹾﻠﺴﹶﻏ
.
 
 
27-дарс 
1.
 
Музаккар ва муаннас ъаыида тушунча. 
Эркаклар учун ишлатиладиган сщзлар 
музаккар
дейилади. 
Масалан:
ﺏﹶﺍ،ﻡﱢﻠﻌﻤ
 
،ٌلﺠﺭ
 
،ﻱِﺫﱠﻟﺍ
 
،ﺍﹶﺫﻫ
 
،ﹶﺕﹾﻨﹶﺍ
 
،ﻭﻫ
 
،ﺩﻴِﺭﹶﻓ
 
Аёллар учун ишлатиладиган сщзлар 
муаннас 
дейилади. 
Масалан:
ﹲﺓﹶﺍﺭﻤِﺇ
 
،ﻰِﺘﱠﻟﹶﺍ
 
،ِﻩِﺫﻫ
 
،ِﺕﹾﻨﹶﺍ
 
،ﻲِﻫ
ﹸﺔﹶﺸِﺌﺎﻋ
 
،ﻡُﺃ
 
،ﹲﺔﻤﱢﻠﻌﻤ
 
،
 


88_______________________

Араб
 
тили
 
дарслиги
 – 
таркиб
 
қоидалари
Исмнинг музаккар ёки муаннаслиги мацносидан 
англашилиб туради. Музаккар эркак жинсидан бщлган 
жонзотни англатса, муаннас исм урьочи ва аёл жинсидаги 
жондорга далолат ыилади.
Муаннас 
Музаккар
ٌلﺠﺭ
ًﹲﺓَﺃﺭﻤِﺇ
 
ﹲﺓﺭﹶﻘﺒَ
ﺭﻭﹶﺜ
 
ﹲﺔﺠﺎﺠﺩ
ﻙﻴِﺩ
 
ﹲﺔﹶﻗﺎﹶﻨ
ٌلﻤﺠ
 
ٌﹰﺔَﺌﻭﺒﹶﻟ
ﺩﺴﹶﺍ
 
Эркак ёки аёл жинсига фарыланмайдиган жонсиз 
нарсаларни англатган исмларнинг музаккар ёки муаннаслиги 
бацзи белгилари орыали ажратиб олинади. Муаннас 
исмларда уч хил аломат бщлади:
А) 

ه

шаклида ёзиладиган 
"
ة
"
ﹲﺔﺴﺭﺩﻤ
 
،ﹲﺔﹶﺸﻴِﺭ
 
،ﹲﺓﺭﺒﺤِﻤ
 
،ﹲﺔﻤﱢﻠﻌﻤ
Бу 



муаннаслик аломати бщлгани учун 

тои та
ъ
нис

деб юритилади.
Б) Ыисыа алиф (алиф маысура)
،ﻱﺭﺴﻴ
 
،ﻲﹶﻨﻤﻴ
 
ﻲﹶﻠﹾﻔﺴ
 
،ﻲﻴﹾﻠﻋ
 
 
В) Ъамзали чщзиы алиф (алиф мамдуда)
ﺀﺍﺭﺤﺼ
 
،ﺀﺎﹶﻐﺒﺒ
 
ﺒ
 
،
ﺀﺎﻌﹾﻘ
Бундан ташыари бир ыанча исмлар борки, гапда муаннас 
каби ишлатилади. Лекин улар на жондордан урьочи 
жинсдагисига далолат ыилади ва на лафзида муаннаслик 
аломатига
эга, фаыат сщзлашувда, гап таркибида муаннас 
каби ишлатилгани учун муаннас деб эцтибор ыилинади. Бу 
хил исмлар 
“муаннаси самоций”
деб юритилади.



______________________________________________________________ 
89 
Масалан: 
ﺽﺭﹶﺍ
،
ﻴﻋ
 
،ﺩﻴ
 
،ٌلﺠِﺭ
 
،ﺀﺎﻤﺴ
 
ﺭﺎﹶﻨ
 
،ﻥ
.
 
Бундан ташыари музаккарга ъам, муаннасга ъам 
ишлатиладиган
исмлар 
ҳам
бор. Улар 
“муштарак”
деб 
номланади. 
Келин ёки куёв –
ﺱﻭﺭﻋ
Чол ёки кампир – 
ﺯﻭﺠﻋ
Уйланган йигит ёки жувон хотин – 
ﺏﻴﹶﺜ
Уйланмаган йигит ёки ыиз – 
ﺭﹾﻜِﺒ
Чидамли эр ёки аёл – 
ﺭﻭﺒﺼ
О
хирида тацнис аломати бор бщлган муаннас исмлар 

муаннаси лафзий”
деб аталади. 
О
хирида тацнис аломатига 
эга бщлмаган, шу жумладан самоций муаннаслар 
“муаннаси 
мацнавий”
деб юритлади. Энди жонзотлардан урьочи 
жинсига далолат ыилган муаннас исмлар лафзий ёки 
мацнавий бщлишидан ыатций назар 
“муаннаси ъаыиыий”
деб аталади.
Жонсиз нарсаларнинг номи бщлиб, гапда муаннас каби 
ишлатиладиган лафзий ва самоцийлар эса “
муаннаси ьойри 
ъаыиыий
” деб аталади.
27-машы
 
Устки лаб. Остки лаб. Щн оёы. Чап оёы. Соыол. 
Мщйлов. Тизза. Тирсак. Бугун Фаридга хат ёздингми? Ъа, 
ёздим. Дарсингни ёдладингми? 
Й
щы, ёдламадим. Бозорга 
чиыдингми? 
Й
щы, чиымадим. Дарсингни щыидингми? 
Щыитувчи келдими? 
Й
щы, келмади. Дарсни ъаммангиз 
фаъмладингизми? Ъаммамиз фаъмладик. 
 


90_______________________

Араб
 
тили
 
дарслиги
 – 
таркиб
 
қоидалари
 
 
 
 
ﺭﺎﹶﻁِﻗ
 
 
ﺎﺤﺎﺒﺼ
 .
ﺀﺎﺴﻤ
 .
ﹰﺍﺩﹶﻏ
 .
ِﺱﻤﹶﺍ
 .
ﹶﻑﻴﹶﻜ
 .
 
ﹶﻑﻴﹶﻜ
ُﷲﺍ
 
ﻙﹶ

ِﻔﺤ
 
؟ﻙﹸﻟﺎﺤ
 .
ﻱِﺩﻴﺴ
 .
ﻱِﺩﹾﻨِﻋ
 .
ﻙﺩﹾﻨِﻋ
 .
ﻩﺩﹾﻨِﻋ
 .
ﹲﺔﱠﻁﺤﻤ
 .
ﻪﺠﻭﹶﺘ
 .
ﹲﺔﻴِﺩﻴِﺩﺤ
 
ﹲﺔﱠﻜِﺴ
.
 
 
ﺭﺎﹶﻁِﻗ
 
ﺍﹶﺫﻫ
 .
ﻌﹶﻨ
 
؟ﺭﺎﹶﻁِﻘﻟﺍ
 
ﹶﺕﻴﹶﺍﺭ
 
ْلﻫ
 
ﻪﹸﺘﻴﹶﺍﺭ
 
ﻡ
 .
ﺭـﻴِﺜﹶﻜ
 
ٌلﺎﻤ
 
ﻙﺩﹾﻨِﻋ
 .
ﺩـﹾﻨِﻋ
ٌلﻴِﻤﺠ
 
ﻡﹶﻠﹶﻗ
 
ٍﺩﻴِﺭﹶﻓ
 .
ِﺔﱠﻁﺤﻤﹾﻟﺍ
 
ﻲِﻓ
 
ﺭﺎﹶﻁِﻘﻟﺍ
 
ﹸﺕﻴﹶﺍﺭ
 .
ِﺓﺀﺍﺭـِﻘﻟﺍ
 
ِﺍﺩﺒﻤ
 
ﺏﺎﹶﺘِﻜ
 
ﻱِﺩﹾﻨِﻋ
 .
؟ﺎﹶﻨِﺘﺩﹾﻠﺒ
 
ﻲﹶﻟِﺍ
 
ﹶﺕْﺌِﺠ
 
ﻲﹶﺘﻤ
-
ِﺭﻬﱡ

ﻟﺍ
 
ﹶﺕﹾﻗﻭ
 
ِﺱﻤﹶﺍ
 
 .
ِﺔـﺴﺭﺩﻤﹾﻟﺍ
 
ﻲﹶﻟِﺍ
 
ﻡﻭﻴﻟﺍ
 
ﹸﺕْﺌِﺠ
 
،ﺍ

ﺩِﺠ
 
ﺍﺭِﻜﺎﺒ
ِﺔﻌِﺒﺎﺴﻟﺍ
 
ِﺔﻋﺎﺴﻟﺍ
 
ﻲِﻓ
 
ﹸﺕْﺌِﺠ
 
 .
؟ﻙﺴﺭﺩ
 
ﹶﺕﹾﻓﺭﻋ
 
ْلﻫ
-
ﹸﺘﹾﻓﺭﻋ
 
ﻡﻌﹶﻨ
 
 
ﻪ
ﺍﺩﻴﺠ
 .
 
ﻊﻤﺴﹶﺍ
 
ﻩْﺃﺭﹾﻗِﺍ
 .
؟ﺩﻴِﻌﺴ
 
ﺎﻴ
 
ﻙﹸﻟﺎﺤ
 
ﹶﻑﻴﹶﻜ
-
ﻡﻴِﺭـﹶﻜ
 
ﺎﻴ
 
ُﷲﺍ
 
ﻙﹶ

ِﻔﺤ
 
 .
ﻥـﻴﹶﺍ
؟ﹸﺔﻤِﻁﺎﹶﻓ
 
ﺎﻴ
 
ﻡﻴِﻠﺴ
-
ِﺔﺴﺭﺩﻤﻟﺍ
 
ﻲﹶﻟِﺍ
 
ﺏﻫﹶﺫ
 
 .
؟ﻲﹶﺘﻤ
-
 
ﻥ


 
 .
 
ﹶﺍ
 
ﹸﺕﹾﻠﹶﻐﹶﺘﹾﺸِﺍ
ﻥِﻤ
 
ِﺱﻤ
ِﺭﺼﻌﻟﺍ
 
ﻲﹶﻟِﺍ
 
ِﺭﻬﱡ

ﻟﺍ
 .
؟ﺎﹶﻨﻴﹶﻟِﺍ
 
ﺀﻲِﺠﹶﺘ
 
ﻲﹶﺘﻤ
-
ﺎﺤﺎﺒﺼ
 
ﺍﺩﹶﻏ
 
 .
 
ﹾﻨِﻋ
 
ْلﻫ
ﺏﺎـﹶﺘِﻜ
 
ﻙﺩ
ِﺃﺩﺒﻤ
ِﺓﺀﺍﺭِﻘﻟﺍ
 
؟ﻥﺎﻤﻴﹶﻠﺴ
 
ﺎﻴ
 
-
ﻱِﺩﻴﺴ
 
ﺎﻴ
 
ﹶﻻ
 
 .
ﻡِﻟ
 
ﹶﻻ
ٌلـﻴِﻤﺠ
 
ﺏﺎﹶﺘِﻜ
 
ﻭﻫ
 
ِﻪﻴِﺭﹶﺘﹾﺸﹶﺘ
 


ﺩِﺠ
 .


ِﺭﻭﺒﹾﻨِﺭﻭﹸﺍ
 
ِﺔﱠﻁﺤﻤ
 
ﻥِﻤ
 
ﺭﺎﹶﻁِﻘﻟﺍ
 
ﺎﹶﻨﺒِﻜﺭ
ﻥﺍﺯﺎﹶﻗ
 
ﹶﺓﺩﹾﻠﺒ
 
ﺎﹶﻨﻬﺠﻭﹶﺘﻭ
 
 .
ﺎـﹶﻨﺒﻫﹶﺫ
ِﺏﺎﹶﻐﻟﺍ
 
ﻲﹶﻟِﺍ
 
ِﺱﻤﹶﺍ
 .
ِﺔﻴِﺩﻴِﺩﺤﻟﺍ
 
ِﺔﱠﻜﺴﻟﺍ
 
ﻲﹶﻠﻋ
 
ﻲِﺸﻤﻴ
 
ﺭﺎﹶﻁِﻘﻟﺍ
.
 
 
28-дарс 
1.
 
ُﷲﺍ
 
ﻙﹶ

ِﻔﺤ
 
ﻪﹾﻨﻋ
 
ُﷲﺍ
 
ﻲِﻀﺭ
 
ﻡﱠﻠﺴﻭ
 
ِﻪﻴﹶﻠﻋ
 
ُﷲﺍ
 
ﻲﱠﻠﺼ
 



______________________________________________________________ 
91 
Булар ва шунга щхшаш жумлалар “жумлаи дуо” деб 
аталади. Уларга таркибдан (эцробдан)щрин йщы. Шунинг 
учун улар доимо рафц ъукмида бщлади. Улар яна “жумлаи 
мщцтаризия”
89
деб ъам юритилади. 
2. Замир шанц ва ыисса. 
Жумладан олдин замир шанц ва замир ыисса деб 
номланадиган ьойиб замири муыаддам бщлиб келади. Бу 
замир щзидан кейинги келадиган жумла билан тафсир 
ыилинади. У омилларнинг таыозосига ыараб муттасил ва 
мунфасил, мустатир ва бориз бщлади. Агар 

ﻩ
”, “
ﻭﻫ

кщринишида келса, замир шанц дейилади. Агар 

ﺎﻫ
”, “
ﻲِﻫ

кщринишида келса, замир ыисса дейилади. 
 
ﻡِﺌﹶﺎﻗ
 
ﺩﻴﺯ
 
ﻭﻫ
ﻡِﺌﺎﹶﻗ
 
ﺩﻴﺯ
 
ﻪﱠﻨِﺇ
 
،ﻡِﺌﺎَﹶﻗ
 
ﺩﻴﺯ
 
ﻥﺎﹶﻜ
 
،
 
 
28-машы 
Бугун жуда эрта турдим. Соат 8.
00
да турдинг. Кеча 
мадрасага соат 8.
00
 да бордим. Ыачон бизникига келасан? 
Бугун хуфтондан кейин. Ыачон чой ичамиз? Ыачон 
бозорга борамиз? Пешиндан олдин. Эртага бувамникига 
бораман. У мени жуда яхши кщради. Сенда ыаламтарош 
борми? Ъа, бор. Поездни кщрдингми? Кщрдим. Ыаерда 
кщрдинг? Вокзалда.
 
 
 
 
ﻊِﺌﺎﺠ
 .
ﻥﺎﹶﺸﹾﻁﻋ
 .
ﻡﻴِﺭﹶﻜ
 .
ٌلﻴِﺨﺒ
 .
ﹲﺔﻤِﺼﺎﻋ
 .
ﹲﺔﻴﺭﹶﻗ
 .
ﺭﹾﻜﹸﺸ
 .
ﻥﺎﺴﺤِﺍ
 .


ﻭﺠﺭ
 .
ﺀﺎﹶﻘﺒ
 .


ﻴِﺨﺭ
 .
ٍلﺎﹶﻏ
 .
ِﻥﺍﻭﺒﹶﺍ
 .
ﺏِﺭﺎﹶﻗَﺃ
.
 
 
 
89
Жумланинг
орасида
келиб

жумлани
таъкидлайдиган
алоҳида
жумла
.


92_______________________

Араб
 
тили
 
дарслиги
 – 
таркиб
 
қоидалари
ﻩﺭﹸﻜﹾﺸﺍﻭ
 
ﻙﻤﱢﻠﻌﻤ
 
ﻡِﺭﹶﺘﺤِﺍ
 .
ﹲﺕﻭـﹸﻘﻤﻤ
 
ُلـﻴِﺨﺒﻟﺍﻭ
 
ﺏﻭﺒﺤﻤ

Download 5,71 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   63




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish