76_______________________
Араб
тили
дарслиги
–
таркиб
қоидалари
ﹶﻓ
ﺀﺎﻤ
ﻡﹸﻜﺩﹾﻨِﻋ
ْلﻫ
ﻪﺒﺭﹾﺸَﺄ
↓
ﹸﺸﹶﻓ
ﺀﺎﻤ
ﻡﹸﻜﹾﻨِﻤ
ﻥﻭﹸﻜﻴ
ْلﻫ
ﻲﱢﻨِﻤ
ﺏﺭ
ﹶﺘ
ﺎﻤ
ﺎﹶﻨﹶﺜﺩﺤﹸﺘﹶﻓ
ﺎﹶﻨﻴِﺘْﺄ
↓
ﻴﹶﻟ
ﹲ
ﺙ
ﻴِﺩﺤﹶﺘﹶﻓ
ﻥﺎﻴﹾﺘِﺇ
ﻙﹾﻨِﻤ
ﺱ
ﻲﱢﻨِﻤ
ﻪﹶﻘِﻔﹾﻨُﺄﹶﻓ
ﹰﻻﺎﻤ
ﻲِﻟ
ﹶﺕﻴﹶﻟ
↓
ﹶﺕﻴﹶﻟ
ﻲِﻟ
ﹸﺕﻭﺒﹸﺜ
ﻰﱢﻨِﻤ
ﹲﻕﺎﹶﻔﹾﻨِ
ﺈ
ﹶﻓ
ٍلﺎﻤ
ﹶﺍ
ﺎﹶﻨِﺒ
لِﺯﹾﻨﹶﺘ
ﹶﻻ
ﺏﻴِﺼﹸﺘﹶﻓ
ﺍﺭﻴﹶﺨ
↓
ﹶﺍ
ﻴ
ﻻ
ﹶﻓ
ٌلﻭﺯﹸﻨ
ﻙﹾﻨِﻤ
ﻥﻭﹸﻜ
ِ
ﺈ
َﹶﺨ
ﹸﺔﺒﺎﺼ
ٍﺭﻴ
ﻲﱢﻨِﻤ
“
و
”
“
و
”
да ъам иккита шарт бор. Биринчиси – жамцият бщлиши
керак. Яцни,
юыоридаги жумлани ъам, кейинги жумлани ъам
битта ъукмга жамлаши керак. Иккинчиси – юыорида иншога
далолат ыиладиган жумлалар бщлмоьи керак. Юыоридаги зикр
ыилинган мисолларнинг айни щзидир.
“
ﻭَﺃ
”
“
ﻭَﺃ
”
да битта шарт мавжуд бщлади. У
ъам бщлса,
ﻰﹶﻟِﺍ
мацносида ёки
ﱠﻻﺇ
мацносида.
______________________________________________________________
77
ﻌﹸﺘ
ﻭَﺃ
ﻙﱠﻨﻤِﺯﹾﻟ
ﻷ
َﺤ
ﻲِﻨﻴِﻁ
ﻲﱢﻘ
Ва шулардан бошыа ъарфи атфалардан кейин келган
музорий фецлига
ﻥَﺃ
таыдир ыилиниб, насб щыилади, ыачонки
мацтуфун алайъи исм бщлса. Ломи
ﻲﹶﻜ
дан ва ъарфи атфалардан
кейин
ﻥَﺃ
ни зоъир ыилиб ъам ишлатса, жоиз бщлаверди.
2
0
-машы
Апелсин лаззатлидир. Лимон аччиыдир. Бу тарвуз.
Бир ыадоы олмани сотиб олдим. Апелсинни яхши
кщрасанми? Ъа, жуда яхши кщраман. Мен билан бирга
боьга борасанми? Бораман. Бир ыадоы узумни сотиб
олдим. Бу ыовун лаззатлидир. У олмани яхши кщради.
Мен ыовунни яхши кщраман. Олма ейиш учун боьга
жщнадик. Мен билан бирга бозорга борасанми?
ﺩِﺤﺍﻭ
ﻡﻴﱢﻠﻤ
ﺩِﺤﺍﻭ
.
ِﻥﺎﹶﻨﺜِﺍ
.
ﹲﺔﹶﺜﹶﻼﹶﺜ
.
ﹲﺔﻌﺒﺭﹶﺍ
.
ﹲﺔﺴﻤﹶﺨ
.
ﹲﺔﱠﺘِﺴ
.
ﹲﺔﻌﺒﺴ
.
ﹲﺔﻴِﻨﺎﻤﹶﺜ
.
ﹲﺔﻌﺴِﺘ
.
ﹲﺓﺭﹶﺸﻋ
.
ﻡﻴِﱢﻠﻤ
.
ٌلِﺒﻭﺭ
.
ِﻗ
ﹲﺵﺭ
.
ﻪﻴِﻨﺠ
.
ﹲﺔﻤﻴِﻗ
.
ﻡﹶﻜ
.
ﺴﻴ
ِﻭﺎ
ﻱ
.
ﻼﹶﺜ
ٍﺏﹸﺘﹸﻜ
ﹸﺔﹶﺜ
.
ٍﻡﹶﻼﹾﻗَﺃ
ﹸﺔﻌﺴِﺘ
.
ﺱﻴِﺭﺍﺭﹶﻜ
ﹸﺓﺭﹶﺸﻋ
.
ٍﺡﺍﻭـﻟﹶﺍ
ﹸﺔﺴﻤﹶﺨ
.
ﹸﺔﻌﺒـﺴ
ﺭِﻁﺎﺴﻤ
.
ٍلﻭﺼﹸﻓ
ﹸﺔﱠﺘِﺴ
.
ﻙﻴِﺒﺎﺒﹶﺸ
ﹸﺔﻴِﻨﺎﻤﹶﺜ
.
ﻥﻴِﻜﺎﹶﻜﺴ
ﹸﺔﻌﺒﺭﹶﺍ
.
ٍﺕﻭـﻴﺒ
ﹸﺔـﻴِﻨﺎﻤﹶﺜ
.
ٍﺭﺭﺴ
ﹸﺔﻌﺴِﺘ
.
َﺃﺭ
ﺩﻟﺍ
ِﺔﺤﺎﺴ
ﻲِﻓ
ﹸﺕﻴ
ٍﺓﹶﺫِﻤﹶﻼﹶﺘ
ﹶﺔﺴﻤﹶﺨ
ِﺭﺍ
ﺒﻌﻠﻴ
ﻥﻭ
.
ﹶﺔﱠﺘـِﺴ
ﹸﺕﻴﹶﺍﺭ
ٍﺓﹶﺫِﻤﹶﻼﹶﺘ
ﻡﻬﺴﻭﺭﺩ
ﻥﻭُ
ﺅ
ﺭﻘﻴ
ﻡِﻬِﻤﱢﻠﻌﻤ
ﻡﺎﻤَﹶﺍ
.
ﺎﻴﺎﹶﺸ
ﻥﻴِﺠﺎﹶﻨﹶﻓ
ﹶﺔﻌﺒﺭﹶﺍ
ﹸﺕﺒِﺭﹶﺸ
.
ﻲـِﻓ
ﺩِﺠﺎﺴﻤ
ﹸﺔﻌﺒﺴ
ﺩﺠﻭﻴ
ﺎﹶﻨِﺘﺩﹾﻠﺒ
.
ﺎﹰﺸﺭِﻗ
ﻱِﻭﺎﺴﻴ
ﺏﺎﹶﺘِﻜﻟﺍ
ﺍﹶﺫﻫ
.
ﺎﺴﺭﹶﻓ
ﻲِﺒﹶﺍ
ﻱﺭﹶﺘﺸِﺍ
______________________________________________________________
79
Шу щн иккита калимадан адад, яцни саноылар тузилади.
11 дан 19 гача бщлган саноылар ыуйидагича ифодаланади:
Музаккар: Муаннас:
ﻯﺩﺤﺇ
ﹶﺓﺭﹾﺸﻋ
ﺩﺤﹶﺍ
ﺭﹶﺸﻋ
ﻋ
ﺎﹶﺘﹶﻨﹾﺜِﺇ
ﹾﺸ
ﹶﺓﺭ
،
ﺎﹶﺘﹾﻨِﺜ
ﹶﺓﺭﹾﺸﻋ
ﺎﹶﻨﹾﺜِﺇ
ﺭﹶﺸﻋ
ﹶ
ﺙ
ﹶﻼﹶﺜ
ﹶﺓﺭﹾﺸﻋ
ﹶﺔﹶﺜﹶﻼﹶﺜ
ﺭﹶﺸﻋ
ﻊﺒﺭﹶﺍ
ﹶﺓﺭﹾﺸﻋ
ﹶﺔﻌﺒﺭﹶﺍ
ﺭﹶﺸﻋ
ﻤﹶﺨ
ﹶﺓﺭﹾﺸﻋ
ﺱﻤﹶﺨ
ﺭﹶﺸﻋ
ﹶﺔﺴ
ﺭﹶﺸﻋ
ﹶﺔﱠﺘِﺴ
ﹶﺓﺭﹾﺸﻋ
ﱠﺕِﺴ
ﺭﹶﺸﻋ
ﹶﺔﻌﺒﺴ
ﹶﺓﺭﹾﺸﻋ
ﻊﺒﺴ
ِﻨﺎﻤﹶﺜ
ﺭﹶﺸﻋ
ﹶﺔﻴِﻨﺎﻤﹶﺜ
ﹶﺓﺭﹾﺸﻋ
ﻲ
ﺭﹶﺸﻋ
ﹶﺔﻌﺴِﺘ
ﹶﺓﺭﹾﺸﻋ
ﻊﺴِﺘ
ﻥﻭﺭﹾﺸِﻋ
ва унинг 90 гача бщлган шериклари музаккар ва
муаннасда бир хил ишлатилаверади.
Музаккар: Муаннас:
ﻯ
ﺩﺤﺇ
ﻥﻭﺭﹾﺸِﻋ
ﻭ
ﺩﺤﹶﺍ
ﻥﻭﺭﹾﺸِﻋﻭ
Ва ъакозо то 99 гача давом этади.
ﺔَﺌﺎِﻤ
,
ٌ
ِﻥﺎﹶﺘَﺌﺎِﻤ
,
ﹲﻑﹾﻟﹶﺍ
,
ِﻥﺎﹶﻔﹾﻟﹶﺍ
Булар
музаккар ва муаннасда ъам
бир хил ишлатилаверади. Яцни, муштаракдир.
С
щнгра 100
дан ортиы ёки 1000 дан ортиы раыамни ифодалаш учун
юыоридаги сонларни ыщйиб, атф билан ишлатилади.
ﺴﻤﹶﺨ
ﻭ
ﹲﺔَﺌﺎِﻤ
ﻥﻭﺭﹾﺸِﻋ
ﻭ
ﹲﺔ
ﻥﻭﺭﹾﺸِﻋ
ﻭ
ﹲﺔﺴﻤﹶﺨ
ﻭ
ﹲﻑﹾﻟﹶﺍ
ёки
80_______________________
Араб
тили
дарслиги
–
таркиб
қоидалари
ﹲﺔَﺌﺎِﻤ
ﻭ
ﻥﻭﺭﹾﺸِﻋ
ﻭ
ﹲﺔﺴﻤﹶﺨ
ﻥﻭﺭﹾﺸِﻋ
ﻭ
ﹲﺔﺴﻤﹶﺨ
ﻭ
ﹲﻑﹾﻟﹶﺍ
Таысимли сонларни
ифодалаш учун махсус
ٌلﻌﹸﻓ
ёки
ٌلﻌﹸﻓ
вазнлари ыщлланилади. Бу вазнлар фаыатгина 3-10
гача
бщлган таысимли сонларни ифодалайди.
Масалан:
ﹲ
ﺙ
ﹸﻠﹸﺜ
ёки
ﹲ
ﺙ
ﹾﻠﹸﺜ
3
1
деганидир.
Ярим
2
1
таысимли сонни ифодалаш учун эса махсус сщз
ﹲﻑﺼِﻨ
–
кщплиги
ﺎﺼﹾﻨﹶﺍ
ﹲﻑ
киритилган. Махражи то 10 гача
бщлган тщьри щнли таысимли сонлар ыуйидагича
ифодаланади. Масалан:
4
3
ﻊﺒﺭ
-
ﻉ
ﺎﺒﺭﹶﺍ
,
ٍ
ﻉ
ﺎﺒﺭﹶﺍ
ﹸﺔﹶﺜﹶﻼَﹶﺜ
ни кщплигидир.
Ыолган тщьри таысимли сонларни
ﻥِﻤ
ъарфи жор орыали
ﺀﺯﺠ
– кщплиги
ﺯﺠﹶﺍ
ﺍﺀ
ёрдамида ифодаланилади.
Масалан:
19
5
ﺯﺠﹶﺍ
ﹸﺔﺴﻤﹶﺨ
ﺍ
ًﺃﺯﺠ
ﺭﹶﺸﻋ
ﹶﺔﻌﺴِﺘ
ﻥِﻤ
ٍﺀ
–
Аралаш касрали сонлар ыуйидагича ифодаланади:
Масалан:
7
4
1
-
ﻊﺒﺭ
ﻭ
Do'stlaringiz bilan baham: