Қарақалпақ МӘмлекетлик университети экономика кафедрасы микроэкономика пәнинен

TC(B)=400+Q+0.25×Q²
a) Улыўма усыныс функцияны табың.
b) егер базар талабы Q_D=1800-200×P болса, базардың тең салмақлылық параметрлери анықлансын.
c) A топардағы ҳәм B топардағы фирмалардың ҳәр бири базарға қанша өним усыныс жетеди?
14. Фирманың пылесос өндирисдеги дәраматы ҳәм өндирис көлеми таблицада берилген:

Өним көлеми, мың дана есабыда	0	40	80	80	100
Улыўма дәрамат, мың доллар есабыда	500	1600	1850	2460	3500

Пылесос базары жетилискен бәсекелескен базар болса, қысқа мүддетли аралықта пылесос баҳасы қанша болғанда фирма өндиристи тоқталып тармақтан кетеди?


15. Бәсекелесип атырған фирманың саат өндирис қәрежетлери ҳәм өндирис көлеми төмендеги таблицада берилген:

Саат көлеми, мың дана	0	10	20	30	40	50	60	70	80	90	100
Қәрежетлер,мың доллар	700	800	880	940	980	1000	1120	1260	1420	1600	1800

Бир саат баҳасы 18 $ болғанда фирма қанша саат сатыўы мүмкин?

X-БАП. БӘСЕКЕЛЕСПЕГЕН БАЗАР ТҮРЛЕРИ

Темаға тийисли мәселе ҳәм тапсырмалардың үлгили шешимлери

1. Монополист өнимине талап функциясы берилген Q=60-P. Монополисттиң қәрежетлер функциясы TC=40+5Q² ге тең. Монополисттиң максимал пайда алыўын тәмийинлеўши монопол өндирис көлеми ҳәм монопол баҳа табылсын.


Шешими:
Q=60-P буннан баҳаны тапсақ P=60-Q (1), дәрамат TR=60Q-Q² буннан биринши дәрежели өним алып шекли дәрамат MR=60-2Q ды табамыз.
Улыўма қәрежетлер функциясы TC=40+5Q² ден да биринши дәрежели өним алып шекли қәрежетти MC=10Q ды анықлаймыз. Максимал пайда шекли дәрамат шекли қәрежетке тең болғанда тәмийинленеди MR=60-2Q=MC=10Q буннан Q=5 бирликти табамыз буны (1) ге қойсақ P=60-5=55 бирлик. Пайда π=TR-TC=P×Q-(40+5Q²)=275-165=110
Жуўап: монопол баҳа 55 бирлик, пайда 110 бирлик.


2. Монополист өнимине талап функциясы Q_D=200-10P көринисинде берилген. Қысқа мүддетли аралықта улыўма қәрежетлер функциясы болса TC=0.5Q²+8Q+100 көринисинде. Егер ҳәр бир өним бирлигине 6 $ салық белгиленсе, өним баҳасы ҳәм сатыў көлеми салық qo’yilishidan алдын ҳәм кейин қаншасы пайда жетеди?


Шешими:
Талап функциясынан баҳаны таўып алсақ P=20-0.1Q болады. Буннан TR=(20-0.1Q)×Q ҳәм MR=20-0.2Q ды табамыз. Салық қойылыўынан алдын TC=0.5Q²+8Q+100 буннан MC=Q+8.
MC= Q+8=MR=20-0.2Q буннан Q=10 бирлик ҳәм P=19 $ болады. Салық қойылғаннан кейин MC 6 $ ге асып MC=Q+14 ды пайда жетеди.
MR=20-0.2Q=MC=Q+14 буннан Q=5 бирлик ҳәм P=19.5 $ ге ерисемиз.