Aqshning vetnamdagi harbiy va siyosiy ekstansiyasi (1950-1975)



Download 0,84 Mb.
bet44/118
Sana25.04.2022
Hajmi0,84 Mb.
#580614
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   118
Bog'liq
Магистра работа 2 курс.ru.uz

135 Shu yerda. II.-64-bet

75


kutilgan natijalar, asosiy umidlar uchinchi, yakuniy bosqichga – havo va dengiz hujumi kuchlarining Shimoliy Vetnamga qo`nishi, mamlakatning dengiz blokadasi va uning hayotiy ob`ektlarini havo bombardimonlari bilan yo`q qilishiga qaratildi. Ushbu reja, o`sha paytdagi xalqaro vaziyat tufayli, to`liq amalga oshirilmadi, ammo undagi ko`plab tavsiyalar Markaziy razvedka boshqarmasi tomonidan taklif qilingan va Prezident Jonson tomonidan ruxsat etilgan DRVga qarshi harbiy va yashirin operatsiyalar dasturiga kiritilgan. , «ORAI 34 A» deb nomlangan (operatsion reja 34A)136.
Ushbu dasturni amalga oshirish Vetnam Demokratik Respublikasi hududida razvedka reydlarini o`tkazish, Shimoliy Vetnam fuqarolarini ulardan razvedka ma`lumotlarini olish uchun o`g`irlash, hayotiy ob`ektlarda qo`poruvchilik qilish uchun maxsus guruhlarni joylashtirish, psixologik urushni qo`llashni o`z ichiga oladi. keng miqyosda va aholi punktlarini o`qqa tutish. Bu «qo`poruvchilik harakatlari»ning maqsadi «aholiga katta vayronagarchiliklar, iqtisodiy zarar va og`irliklar keltirish» edi137.
OPAL 34A 1964 yil avgustigacha, urush maxsus bosqichga kirgunga qadar harbiy va yashirin qo`poruvchilik harakatlarining asosiy stsenariysi bo`lib xizmat qildi. Rejani amalga oshirish Mudofaa vaziri boshchiligida Shtablar boshliqlari qo`mitasi qoshidagi maxsus guruh – «Isyonga qarshi operatsiyalar va maxsus tadbirlar departamenti» orqali amalga oshirildi. Oylik reydlar jadvalini oldindan tayyorlashgacha bo`lgan sabotaj operatsiyalari Davlat departamenti va Markaziy razvedka boshqarmasi bilan kelishilgan. Davlat kotibi yordamchisi U.Bandi va mudofaa vazirining yordamchisi J.Maknoton

1361Ys!. I. – R.102

1371vys1. II.-R.105



xalqaro xavfsizlik masalalari.
Saygondagi Markaziy razvedka boshqarmasi doimiy ravishda o`sib bordi. 60-yillarning o`rtalarida. mingdan ortiq kishini tashkil etdi. Bu erda dunyoning boshqa mintaqalariga qaraganda ko`proq xodimlar to`plangan. Har yili Markaziy razvedka boshqarmasining har bir bo`limi o`tmishdagi tajribasidan qat`i nazar, Vetnamdagi operatsiyalar uchun ma`lum miqdordagi ko`ngillilarni taqdim etishi kerak edi. Markaziy razvedka boshqarmasining o`zi Vetnam ishlari bo`yicha direktorning maxsus yordamchisi lavozimini yaratdi.
Markaziy razvedka boshqarmasi fuqarolik mudofaasi deb ataladigan bo`linmalarga katta ahamiyat berdi, ular uning qo`llab-quvvatlashidan bahramand bo`ldi va ular tomonidan to`liq qo`llab-quvvatlandi. Ularning soni 45 ming kishiga yetdi.
Mahalliy jazo kuchlari bo`lgan ushbu otryadlarning OPLAN 34A operatsiyalarida ishtiroki AQSh armiyasi maxsus kuchlari qo`mondonligi tomonidan tartibga solingan. Maxsus operatsiyalar zobitlari Markaziy razvedka boshqarmasi xodimlari yordamida odam o`g`irlash, qiynoqlar va qotillik bilan shug`ullanadigan «aksilterror guruhlar» ga rahbarlik qilgan. Bundan tashqari, Markaziy razvedka boshqarmasi Pentagon bilan birgalikda josuslik ma`lumotlarini to`plash va qo`poruvchilik va terroristik harakatlarni amalga oshirish uchun DRV hududida tizimli reydlar uyushtirdi.
Yaxshi qurollangan tezyurar qayiqlar yordamida qirg`oqqa yetkazilgan amfibiya hujum va sabotaj guruhlarini joylashtirishga alohida ustunlik berildi.
Janubiy Vyetnamning 44 provinsiyasining har birida Markaziy razvedka boshqarmasi so`roq markazini tashkil qildi va moliyalashtirdi. Uni Markaziy razvedka boshqarmasi operativ yoki shartnoma xodimi boshqargan. Operatsiyalarning aksariyati partizanlar bilan aloqada bo`lganlikda gumon qilingan shaxslarni qiynoqqa solish bilan cheklandi. Oddiy holat bo`lgan qiynoqlar rasmiy ko`rsatmalarga muvofiq qo`llanilgan. Markaziy razvedka boshqarmasi kapitanlaridan biriga ko`ra, bu



ko`rsatma «harbiy asirlarga qo`pol munosabatda bo`lishga ruxsat berdi», har qanday muomala va hatto qiynoqlar, agar so`roq natijasida olingan ma`lumotlar amerikalik askarning hayotini saqlab qolsa, oqlanishi mumkin. Bilishimcha, so`roq bo`limining barcha xodimlari bu o`rnatish haqida bilishgan»138.
Markaziy razvedka boshqarmasi juda faxrlanadigan va Vetnamda keng qo`llanilgan texnik ixtirolardan biri qurollarni aniqlash tizimi edi. NLFga mansublikda gumon qilingan odam qo`llariga maxsus kimyoviy tarkib bilan ishlov berildi va bir necha daqiqadan so`ng ularga ultrabinafsha nurlari yo`naltirildi. Agar kimyoviy tarkibning rangi ma`lum bir tarzda o`zgargan bo`lsa, bu gumonlanuvchining oldingi 24 soat ichida metall buyumni (bu qurol ekanligi taxmin qilingan) ishlaganligini anglatadi. Kimyoviy har qanday metall buyumlarga – qishloq xo`jaligi asboblariga ham, qurollarga ham bir xil darajada sezgir bo`lganidan amerikaliklar biroz xijolat bo`lishdi, shuning uchun ilgari qo`lida oddiy bolg`a tutgan odam qasos qurboniga aylanishi mumkin edi.
AQSHning Vetnamdagi yangi strategiyasining birinchi ko`rinishlaridan biri uning mohiyatini yashirish va oqlash, keyin esa DRVga qarshi qurolli aralashuvni yo`naltirish umidida qilingan provokatsion harakatlar bo`ldi.
1964-yil 7-avgustda Senatda atigi ikkita qarshi ovoz bilan Kongress Tonkin rezolyutsiyasini qabul qilib, prezident L.Jonsonga «Qo`shma Shtatlar qo`shinlariga qilingan har qanday qurolli hujumni, shu jumladan qurolli kuchlardan foydalanishni qaytarish uchun barcha zarur choralarni ko`rishga ruxsat berdi. Janubi-Sharqiy Osiyo Kollektiv Mudofaa Shartnomasi Tashkilotining istalgan a`zosiga yordam berish (keyin


Download 0,84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   118




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish