Aqsh 1918-1945 yillarda

AQSH xukumati va Sovet rossiyasi

AQSH xukumati sovet rossiyasiga karshi kat`iy pozisiyada turdi. 1921 yilda Volga buyidagi ochlik vaktida G.Guver boshchiligida Amerika yordam ma`muriyati «yordam» nikobi bilan josuslik faoliyati shugullandi. AQSH Garbiy Yevropa davlatlari bilan Sovet Rossiyasi o`rtasidagi qarzlar masalasida biror bitim tuzishi va ittifokchilar urtasidagi karzlar masalasini bekor kilinishi extimoldan xavfsirab, 1922 yilda Gensiya konferensiyasini barbod qilishga zo`r berdi. Mamlakatda revalyusion tendensiya kuchaydi. Ishchilar xarakati yuksaldi. AQSH mexnatkashlari Sovet Rossiyasini kullab-kuvvatladilar. Ish tashlashlar, namoyishlar va mitinglar tez-tez bo`lib turdi. 1919 yilning yanvarida Nyu-York port ishchilari ish xakining kamaytirilishiga karshi bosh kutardilar. Kemalar katnovi bir oygacha tuxtab koldi.

Sinfiy kurashning yuksalishi

Sinfiy kurashning yuksalishi natijasida Sosialistik partiyada (1901 yil 1 tashkil topgan) gruppa mustahkamlandi. 1919 yil sentabr AQSH kommunistik ishchi partiyasi tuzildi. 1919 yili AQShda tantika jixatdan bir-biridan farki bulgan sul gruppalardan ikkita kommunistik partiya tuzildi. Rid boshchiligidagi partiya asosan tub joy amerikalik ishchilardan, revolyusionerlardan, Rutenburg boshchiligidagi partiya asosan chet eldan kelib, lyusionerlardan tuzishdi. Rutenburg partiyaning mas`ul sekretari kilib saylandi. Xurlangan va ezilgan negrlarning tula xukukli bulishi uchun kurashdi. 1920 yilnoyabrida Uilyan Foster boshchiligida Chikagoda «Kasaba sayuz propaganda ligasi» tuzildi.

1920-1921 yillarda iqtisodiy krizis

Axoli kupchiligi ogir axvolda yashashi natijasida mexnatkashlarning xarid kuvvati pasayib ketdi. Bu axvol 1920-1921 yillarda iktisodiy krizisga sabab buldi. 1922-1929 yillar AQSH da vaktincha kisman stabillashuvi Yevropa mamlakatlaridan stabillashuvidan ilgarirok boshlangan xamda Angliya, Fransiya, Yaponiya, Germaniya, Italiyadan oldinrok bordi. 1923-29 yillarda AQShdagi sanoat maxsulotining umumiy xajmi 20 foiz oshdi. Yollanma ishchilar soni esa 7,6 foiz kamaydi.