Aqlingiz uchun ozuqa, kitbolar, dono fikrlar, kashfiyotlar

www.aql.uz  - aqlingiz uchun ozuqa, kitbolar, dono fikrlar, kashfiyotlar 

— Endi tushundim. Otam doim pul daraxtda o'smaydi, deganini xotirlayman. 

— Yaxshi. Yana nima? 

— Oham pul hamma narsani hal qilmaydi, u baxt keltirmaydi, unga muhabbatni sotib 

olibl bo'lmaydi deyishni yoqtirardi. 

— Juda yaxshi. Yana nima? Dinning pulga munosabati haqida nima deya olasiz? 

—  Nimani  nazarda  tutyapsiz?  Pul  —  har  qanday  zulmning  ildizi  ekaninimi?  — 

so'radi yigit. 

—  Ha,  xuddi  shuni  doimo  eshitishga  to'g'ri  keladi,  to'g'risi,  o'ylaymanki,  biz  hali 

zulmning manbai pul emas, pulga o'chlik ekanini bilishga imkonimiz bo'ladi. 

Yigit  lol  qoldi.  U  katta  bo'layotganda  pul  haqida  bilgan  barcha  ma'lumotlari  salbiy 

ekan.  Puli  borlik  —  bu  ham  yetarli  emas,  pul  hayotda  unchalik  muhim  emas  va  unga 

muhabbatni  sotib  olib  bo'lmasligiga  ishonishga  o'rgatishgan.  Yana  pul  uning  egasining 

ruhi jannatga tushishiga halaqit beruvchi zulm ekan. 

—  Endi  ko'rib  turibsizki,  bu  anglab  yetilmagan  e'tiqodingiz  sizning  ongli 

e'tiqodingizga  qanchalik  qarama-qarshi  ekan.  Bir  tomondan  siz  pul  erkinlik,  o'zida 

ishonch,  kuch  va  mustaqillik  keltiradi,  deb  hisoblaysiz,  ikkinchi  tomondan  —  qalbingiz 

tubida  siz  boylik  to'plab,  bebaxt, bemuhabbat  bo'lishingiz  va gunohga botib, sizga  jannat 

yo'llari  berkilishiga  aminsiz.  Demak,  sizning  anglab  yetilmagan  e'tiqodingiz  boy 

bo'lishingizga halaqit beradi. 

—  Men avvallari hech qachon bu haqda o'ylamaganman, — dedi yigit. 

Lekin  shuningdek,  boshqa  e'tiqodlar  ham  bor,  —  davom  etdi  janob  Epplbi.  — 

Shunday kishilar borki, ular katta pul olishga loyiqliklariga ishonmaydilar. Boshqalari boy 

bo'lish yomon yoki axloqsizlik deb hisoblaydilar. 

Agar boshqalar bunday boy bo'lolmasalar, men qanday qilib boy bo'lishim mumkin? 

Muammo  shundaki,  agar  bunday  savollarga  javob  topib  berolmasangiz,  ularga  qarshi 

turolmaysiz.  Siz  boshqalarga  ibrat  ko'rsatib,  ularda  yashirin  imkoniyatlarini  safarbar 

etishlari uchun ilhom uyg'otib yordamlashasiz. 

—  Bizning  anglab  yetilmagan  ishonchu  e'tiqodimiz  —  qudratli  kuch,  —  ta'kidladi 

janob  Epplbi.  —  Ular  hayotimizdagi  barcha  narsalarga  ta'sir  ko'rsatadilar.  Eng  mashhur, 

siyqasi  chiqqan  fikrlardan  birini  yigirmanchi  yuz  yillikning  buyuk  tadbirkorlaridan  biri 

bo'lgan Klement Stoun birinchilardan bo'lib ifodalagan edi, — dedi u va yigitchaga! «Aql 

yetgan  va  o'zi  ishonadigan  barcha  narsaga  yetishish  mumkin»  degan  yozuv  bitilgan 

nishonni uzatdi. 

—  Nima  demoqchi  bo'lganingizni  angladim,  —  dedi  yigit.  —  Lekin  nazarimda 

anglab yetilmagan e'tiqodlarni o'zgartirish oson emas.  

Janob Epplbi jilmaydi. 

—  Sizning  so'zlaringiz  o'z-o'zidan  sizdagi  quvvatni  yo'qotadigan  e'tiqodingizning 

salbiyligiga  yorqin  misoldir.  O'z  anglab  yetilmagan  e'tiqodlaringizni  o'zgartirish 

mushkulligini aniq bilasizmi?) 

— Him... yo'q, lekin... 

---