Аплв1тот1 Jill. V b tk kaffTAlv grant bulalari

yerlarga borishga haqli, lekin qora tanlining bu yer-lardan chetga chiqishga haqqi yo‘q.
Paganel o‘z hamrohlari bilan suhbat qilar ekan, gapni yerlik qabilalar to‘g ‘risidagi shu muhim masaJaga burdi. Hammalari ham Britaniya siyosati yerlik qabilalarni ularning ota-bobolari yashagan joy-lardan haydab yuborishga va yo‘q qilishga qaratilgan degan xulosaga keldilar. Geografiya olimi inglizlar o'zlarining barcha mustamlakalarida shunday mahv etuvchi siyosat olib boradilar, Avstraliyada esa bu siyosat boshqa joylardagiga qaraganda ayniqsa qat-tiqroq, dedi. Mustamlakachilikning dastlabki davrida surgun qilinganlar, shuningdek kolonistlarning o‘zlari ham yerliklarga vahshiy hayvonlarga qaragan-dek ko‘z bilan qarar edilar. Ular qo‘llarida miltiq ko‘tarib, ularni ov qilar, o‘ldirar edilar, so‘ng yurist-larning gapini pesh qilib, avstraliyaliklar qonundan tashqari odamlar bo‘lgach, ularni o'ldirish ham jino­ yat emas, deb da’vo qilar edilar. Sidney gazetalari hatto Xanter ko‘li atrofidagi yerli qabilalardan qutul-ishning radikal choralarini taklif qildilar, ya’ni yop-pasiga zaharlashni maslahat berdilar.
Ko‘rganimizdek, inglizlar mamlakatni bosib ol-gach, uni mustamlakaga aylantirishda mahalliy xalqni qirg‘in qilish usulini qo'llaganlar. Ko‘rsatilgan zulmni so‘z bilan ta’riflab bo'lmaydi. Ular besh million hind yo‘q bo‘lib ketgan Hindistonda va bir million gotten-totdan faqat yuz mingi omon qolgan Kap oblastida o‘zlarini qanday tutgan bo'lsalar, Avstraliyada ham o'zlarini xuddi o‘shanday tutdilar. 0 ‘z-o‘zidan ma’lumki, Avstraliyaning mahalliy aholisi bunday zulm va kolonizatorlar ular orasida tarqatayotgani piyanistalik natij asida sekin- asta kamayib boradi va o‘lim tashuvchi sivilizatsiya siqig'ida ko‘p o'tmay ta-mom qirilib ketadi. To‘g ‘ri, qonxo'r yog'och tay-yorlovchilarni biroz tiyib qo'yish uchun ularga qarshi qaror chiqargan gubernatorlar ham bo‘ldi, bu qaror-larga binoan qora tanlining burun yo qulog‘ini kesib oi­ gan yoki «trubkasini bo‘shatish», ya’ni tomiridan qonini oqizish uchun uning jimjilog‘ini kesgan oq tan-li bir necha darra urib jazolanishi kerak edi. Bularning hech biri foyda bermadi! Odamlarni qirg‘in qilish om-maviy tus olaverdi, shu tarzda butun-butun qabilalar yo‘q bo‘lib ketdi. Bunga Van-Dimen Yeri orolini misol qilib ko‘rsatsa bo‘ladi. Bu yerda XIX asrning boshida

379