Аҳоли статистикаси

Учинчидан, аҳолининг ўсиш даражаси капитал жамғармаси даражасига таъсир қилади. Олтин қоидага асосланган жамғарма даражасининг^ ўсиб бориши, иқтисодий ўсишни таъминлайди. Шу давр ичида капитал билан қуроланганлик ва меҳнат унумдорлиги даражаси юқори бўлади. Шулар евазига жон бошига тўғри келган даромад ҳам юқори даражада бўлади.
Статистика аҳоли таркибини қуйидаги белгилар бўйича ўрганади: умумдемографик белгилар (жинси, ёши, оилавий ҳолати); аҳолининг миллий таркибини тавсифловчи белгилар (миллати, она тили, фуқаролиги); меҳнат ресурсларини тавсифловчи белгилар (ишлаш жойи, машғулоти, мутахассислиги); аҳолининг социал таркибини тавсифловчи белгилар (ижтимоий гуруҳи, яшаш манбаалари); аҳолининг маданий - маърифий даражасини тавсифловчи белгилар (маълумоти, таълим олиш, мафкураси ва бошқ.); аҳолининг худудий жойлашишини тавсифловчи белгилар (шаҳар, қишлоқ, вилоят, раён ва ҳ.к.).
Аҳоли таркибида еркак ва аёллар сонининг ўзаро мутаносиблиги ва уларнинг ёш жиҳатдан бир-бирига яқин бўлиши никоҳланиш даражасига салмоқли таъсир кўрсатади ва аҳолининг ўпайиши жараёнида асосий демографик замин ҳисобланади.
Статистик маълумотларга биноан янги туғилган чақалоқлар орасида ўрта ҳисобда ҳар 100 қиз болага 105-106 ўғил бола тўғри келади. Бундай биологик қонуният жаҳоннинг барча мамлакатларига хосдир.
Мамлакатимиз аҳолисини жинси бўйича таркибини 11.1-жадвал маълумотлари асосида ўрганиш мумкин.

• 
  Олтин қоидага асосланган жамғарма даражаси деганда макроиқтисодиётда барқарор ҳолат ва енг юқори истеъмол даражасини таъминловчи капитал жамғарма даражаси тушунилади.
  

11.1-жадвал

Ўзбекистон Республикаси аҳолисининг жинсий таркиби

Йиллар