Anorganik moddalarning asosiy sinflari

Kimyoviy xossalari. Asosli oksidlar qattiq moddalardir. Ulardan ba’zilari suvda yaxshi eriydi.
I va II guruh asosiy guruh elementlari metallarining oksidlari VeO va MgO dan tashqari suv bilan ta’sirlashganda asoslar hosil bo’ladi. Qolgan guruhlardagi metallarning oksidlari suv bilan ta’sirlashmaydi:

Ular kislotali oksidlar bilan ta’sirlashib tuzlar hosil qiladi:

Asosli oksidlar kislotalar bilan ta’sirlashadi va tuz hamda suv hosil qiladi:

Kislotali oksidlar. Kislotalar mos keladigan oksidlarni kislotali oksidlar deyiladi. Kislotali oksidlar metallmaslarning oksidlari va ba’zi metallarning yuqori valentli oksidlari misol bo’la oladi: SrO₃;Mn₂O₇; MnO₃; V₂O₅;MoO₃;WO₃).Ularni angidridlar (suvsizlantirilgan kislotalar) deb ham yuritiladi.
Har bir kislotali oksidga kislota to’g’ri keladi:

Olinishi. Metallmaslarning kislorodda yoki havoda yonishi:

Murakkab moddalarning yondirilishi:

Kislotalarni qizdirish orqali suvsizlantirish:

Metallarga kislotalar ta’sir ettirish:


Metallmaslarga kislotalar ta’sir ettirish:

Xossalari. Kislotali oksidlar odatdagi sharoitda gazsimon (SO₂, NO₂, CO₂), qattiq holatda (P₂O₅, CrO₃, SiO₂, N₂O₅) uchraydi. Kislotali oksidlarni suv bilan o’zaro ta’siridan kislotalar hosil bo’ladi. Faqat kremniy(IY) oksidgina suv bilan o’zaro ta’sir etmaydi.

Ishqorlar ta’sir etganda kislotali oksidlarning tuzlari hosil bo’ladi:

Ma’lum sharoitda kislotali oksidlar tuzlar bilan ham ta’sirlashadi: