Anorganik, analitik, fizik va kolloid kimyo kafedrasi anorganik kimyo

N₂ + 3H₂ = 2NH₃
Agar faollanish energiyasining qiymati o’rtacha (40 < E < 120 kj/mol) bo’lsa, bu reaksiyalar o’rtacha tezlikda borib, ularning tezliklarini oson o’lchash mumkin.
Na₂SO₄ + H₂SO₄ = Na₂SO₄ + H₂O
Reaksiya modda molekulasidagi atomlar orasidagi bog’ning bo’shashishi yoki uzilishi hisobiga boshlanadi. Bunda oraliq faollangan kompleks hosil bo’ladi. Bu oraliq kompleks faollanish energiyasini yutish hisobiga boshlanadi. Faollashgan kompleks beqaror bo’lib, tezda parchalanadi va reaksiya mahsulotlari hosil bo’ladi.
Bunda energiya ajralib chiqadi. Buni quyidagicha tasvirlash mumkin.
H - H H ... Cl H-Cl
+  │ │  -----
Cl - Cl H ... Cl H-Cl
dastlabki faollashgan reaksiya
moddalar kompleks mahsulotlari
Faollanish energiyasining ahamiyati katta bo’lib, u o’z-o’zidan
borishi mumkin bo’lgan ( G<0) reaksiyalarni to’xtatishi mumkin, ya’ni ular yo’lida to’siq bo’ladi.
Reaksiyalarning molekulyarligi va tartibi
Kimyoviy reaksiyada ishtirok etayotgan molekulalar soni reaksiyaning molekulyarligini belgilaydi.Kimyoviy reaksiyalar molekulyarligi bo’yicha monomolekulyar, bimolekulyar va tri molekulyar reaksiyalarga bo’linadi. Uchtadan ortiq zarrachalarning bir paytni o’zida to’qnashishi deyarli sodir bo’lmaydi.
Massalar ta’sir qonunini qo’llaganda reaksiya konsentrasiyaning nechanchi darajasiga bog’liqligini ko’rsatuvchi son reaksiyaning tartibini ko’rsatadi.
Bir molekulyarli reaksiyalar:
J₂ = J + J V = k [J₂]
Ikki molekulyarli reaksiyalar:
H₂  + J₂  = 2HJ V = k[H₂][J₂]
Uch molekulyarli reaksiyalar: