Annotatsiya ushbu ma’ruza matnda, mavzular haqida tushuncha, ularning tasnifi, dori preparatlarining yangi avlodlari, tibbiyot amaliyotida eng ko’p qo’llaniladigan xillari haqida axborot berilgan. Ma’ruzalar matnining

Efedrin gidroxlorid. 
(Ephedrini hydrochloridum). В ro‘yxatida. Efedra 
o‘simligida bo‘ladigan alkaloid. 
Kukun, tabletkalarda 0,025 g dan va 5% li eritma holida ampulalarda 1ml dan 
chiqariladi. Efedrin bevosita simpatik nervlarning oxirlariga ta’sir qilib, noradrenalin 
mediatorining ozod bo‘lishiga imkon beradi. Bundan tashqari, u bevosita 
adrenoretseptorlarni qo‘zg‘atadi. 
Efedrin adrenalinga o‘xshash ta’sir ko‘rsatadi, biroq ta’sir davomliligi jihatidan 
ustunlik qiladi. Adrenalindan farqi shundaki, ta’sir unchalik aniq yuzaga chiqmaydi. 
Efedrin α- va β-adrenoretseptorlarni qo‘zg‘atib tomirlarni toraytiradi, arterial bosimni 
oshiradi, bronx va ichaklar muskulaturasini bo‘shashtiradi, ko‘z rangdor pardasi radial 
mushagini qistsartiradi. Efedrin markaziy nerv sistemasini qo‘zg‘atadi va uxlatadigan 
hamda narkotik moddalardan zaharlanishda tetiklashtiruvchi ta’sir ko‘rsatadi. 
Bronxial astma va boshqa allergik kasalliklarda, gipotoniyada 0,025-0,05 g dan 
kuniga 2-3 marta ichish uchun, xirurgik operatsiya, qon yo‘qotish, shikastlanish, 
infeksion kasalliklar bilan bog‘liq holda arterial bosim pasayib ketganda, orqa miya 
anesteziyasida, miasteniyada, narkotik va uxlatadigan moddalardan zaharlanishda teri 
ostiga va mushak orasiga 2-5 ml dan tayinlanadi. Kollaps va shokda efedrin arterial 
bosimini ko‘tarish uchun venaga (asta-sckin) yuboriladi. Efedrinning 2-5% li eritmalari 
tomchilar holida tumovda va ko‘z kasalliklari praktikasida qorachiqlarni kengaytirish 
uchun mahalliy qo‘llaniladi. 
Bemor preparatni odatda yaxshi ko‘taradi, biroq uni yuborishdan keyin uyqusizlik, 
yurak urishi va mushaklarning oz-moz titrashi kuzatilishi mumkin. 
Qo‘llanib bo‘lmaydigan hollar: miya va toj tomirlar sklerozi, gipertoniya kasalligi, 
uyqusizlik, ftorotanli narkoz. 
Relseptlarga m i s о l l a r.
Rp.: Sol. Adrenalini hydrochloridi 0,1 %- 1 ml
D.t.d. N. 6 in ampull.
S. Teri ostiga 0,5 ml dan. 
Rp.: Sol. Noradrcnalini hydrotartratis 0,2 %-l ml
D.t.d. N. 6 in ampull. 
S. 1 ml dan venaga tomchi usulida 5% li glyukoza eritmasida. 

---

Rp.: Sol. Mesatoni 1 % - 1 ml
D.t.d. N. 6 in ampull
S. 0,5 - 1 ml dan teri ostiga.
Rp.: Sol. Ephedrini hydrochloridi 5% - 1 ml
D.t.d. N. 10 in ampull. 
S. 0,5 - 1 ml dan teri ostiga kuniga 1 - 2 marta. 
Rp.: Sol. Isadrini 0,5 % -25 ml 
D.S. Ingalyatsiyalar uchun 1 ml dan.