Anemiya- konda gemoglabin hám eritrotsitlar mikdorining kolem birliginde azayıwı hám

Anemiyalar
Anemiya- konda gemoglabin hám eritrotsitlar mikdorining kolem birliginde azayıwı hám
tukimalarda gipoksiya menen keshetuǵın kliniko- gematologik sindrom.
Anemiyalarning patogenetik klassifikatsiyasi.
( Dvoretskiy L. M hám Vorob'yov P. A. 1994 jıl )
1. Kán yukotish okibatida kelip chikadigan anemiya ( postgemorragik)
A) Utkir postgemorragik anemiya
B) Sozılmalı postgemorragik anemiya
2. Eritrotsitlar hám gemoglabin payda bulishining aynıwı okibatida kelip
chikadigan anemiya.
A) Eritropoezda qatnasatuǵın xujayralar proliferatsiyasi hám
differentsirovkasining aynıwı ( aplastik anemiya, partsial kizil xujayra
aplaziyasi)
B) Pronormotsit hám normotsit xujayralar proliferatsiyasi hám differentsirovka-
sining aynıwı :
*Gemoglabin sintezining aynıwı :
-Gem sintezining aynıwı ( Temir tankislik anemiyasi)
-Porfirin sintezining aynıwı (sideroblastli anemiya)
-Globin sintezining aynıwı ( talassemiya)
*DNK sintezining aynıwı ( Vit V12 hám folat kislota tankisligi anemiyasi)
*Metaplastik anemiya ( Gemoblastozlardagi hám suyek kumigiga metastaz bergen
vaktdagi anemiya)
*Diseritropoetik anemiya (Sozılmalı búyrek keselliklerindegi anemiya)
3. Eritrotsitlar bólekleniwiniń asıwı b-n keshetuǵın anemiya (Gemolitik)
A) Eritrotsitlar patologiyasi b-n boglik:
*Násillik:
-Eritrotsitlar membranası strukturasınıń patologiyasi b-n boglik ( Mikrosfe-
ratsitar anemiya yamasa Min'kovskiy-Shaffar keselligi, ovalotsitoz, akantotsitoz)
-Eritrotsitlardagi fermentler patologiyasi menen boglik:
• Glikoliz ferment defitsiti (Piruvatkinaza, glyukozafosfat izomeraza)
• Pentozafosfat shunt fermentler defitsiti (G-6 FDG)
-Gemoglabin patologiyasi b-n boglik ( Nostabil gemoglabin, gemoglabinopatiya
S, D, Ye, uroksimon xujayrali)
*Arttırılǵan
-Eritrotsitlar membranasındaǵı defekt b-n boglik anemiya ( Paroksizmal tungi
gemoglabinuriya)
-Eritrotsitlar patologiyasi menen boglik bulmagan anemiya
• Immun gemolitik
• Eritrotsitlarning júzimsik jaroxati ( Bezgek)
• Eritrotsitlarning mexanik, termik, ximik tásirinler nátiyjesinde
bólekleniwi (Mikroangiopatiya)
Anemiyalarning morfologiyalıq klassifikatsiyasi.
Mikrotsitar, gipoxrom (eritrotsit diametri <6. 5 mkm, reń kursatkich-<0. 8 )
- Temir tankisligi anemiyasi
- Talassemiya
- Sozılmalı keselliklerden keyingi anemiya
- Sideroblast anemiya
- Kurgoshindan zaxarlanish;
Normatsitar, normoxrom (eritrotsit diametri 7, 2-7, 5 mkm, r. k-0, 85- 1, 05)
- Utkir kán ketiwden keyingi anemiya
- Gemolitik anemiyalar (talassemiyadan tashkari)
- Gemoblastozlar hám suyek kumigiga metastaz bergen qallar daǵı anemiyalarda
- Aralas jetispewshilik (mısalı, temir hám vit V12)
- Sozılmalı búyrek jetispewshiligindegi anemiya
- Gipofizar jetispewshiligindegi anemiya
- Gipoplastik anemiya
- Partsial' kizil xujayra anemiyasi
- Mielodisplastik sindromdagi anemiya
- Biriktiruvchi tukima sistemli kesellikler degi anemiya
- Sozılmalı aktiv gepatit hám bawır tsirrozi;
Makrotsitar, giperxrom (eritrotsit diametri >8 mkm, r. k- > 1, 05)
- Vitv12 hám foli kislota jetispewshiligi anemiyasi
- Aplastik mielodisplaziya
- Bawır kesellikleri, alkogolizm, gipoteriozda
- Gidrossimochevina hám antimetabolitlarni kabul kilganda
- Gemolitik anemiya
- Miksedema
- Upkaning obstruktiv kesellikleri
- Alkogolizmda
- Tuyme diseritropoetik anemiya;
Eritrotsitlar diametri okulyar -mikrometr menen ulchanadi. Normal eritrotsitr
daimetri-7, 2-7, 5 mkm- bul normotsit, eritroyit diametri-<6, 5 mkm-bul mikrotsit,
eritrotsit diametri->8
mkm-bul makrotsit. Eritrotsitlarning morfologiyalıq
xarakteristikasında nafakat eritrotsitlar diametri, bálki eritrotsitlar indeksi
xam axamiyatga iye.
Eritracitler indeksi
Ati
Formula
Normal ulkenlik
МСV1

МСН2

МСНС3

Gemotakrit (%) x10

MSv= eritrotsit (x1012/l)
gemoglabin (g/dl) x10
MSN=erirotsit (x1012/l)
gemoglabin (g/dl)
MSNS=gemotakrit (%)
80-100 mkm3
yamasa fl
(femtolitr); (1 fl-=-1015)
26 -34 pg (1 pg=1012
g)
31-37 g/ 100 ml kondayoki
31-37 g%

Tiykargi anemiya turleri eritracitler indeksi

Anemiya	R/k	Eritracitler diametri	Eritracitler kolemi(MCV)	Eritracitlerde gemaglobin mugdari (MCH)	Xarakteristika
TJA	<0.8	<6.5
B12	>1.1	>8
Otkir qan ketiw	0,8-1.05	7.2-7.5
Gemolitik	0,8-1.05	<6.5 yaki norma
Aplastik	0,8-1.05	7.2-7.5