Andijon mashinasozlik instituti “sanoat ishlab chiqarishni tashkil etish” kafedrasi

Passiv schyotlarda aktivlarning tashkil topish manbalari holati va o’zgarishlari to’g’risida ma’lumot beruvchi kapital, majburiyatlar, daromadlar va foyda aks ettiriladi.
Buxgalteriya hisobi schyotlari ikki tomondan iborat: o’ng tomoni kredit, chap tomoni esa debet deb ataladi. Schyotning tuzilishi quyidagicha:

DEBET (D-T) SCHYoT (K-T) KREDIT

Aktiv schyotlarda xo’jalik mablag’larining joylanishi, passiv schyotlarda esa xo’jalik mablag’lariing manbalari ko’rsatiladi.

Aktiv schyotlarda mablag’larning boshlang’ich qoldig’i debet tomonda, mablag’larning ko’payishi ham debet tomonda, kamayishi esa kredit tomonda ko’rsatiladi.
Aktiv schyotning tuzilishi quyidagicha:

DEBET (D-T) “AKTIV” SCHYoT (K-T) KREDIT
Boshlang’ich qoldiq
Mablag’larning ko’payishi	Mablag’larning kamayishi
Oylik oboroti ... ... ...	Oylik oboroti ... ... ...
Oxirgi qoldig’i ... ... ...

Schyotning boshlang’ich qoldig’i deyilganda hisobot davrining boshida bo’lgan, ya’ni 1 sanaga ko’rsatilgan qoldiq nazarda tutiladi.

Oy davomida har bir schyotning debet va kredit tomonida ko’rsatilgan summalar jamlanib oylik oboroti chiqariladi.
Aktiv schyotning oy oxiriga bo’lgan qoldig’ini aniqlash uchun schyotlarning boshlang’ich qoldig’iga debet tomonining oborotini qo’shamiz va kredit oborotini ayiramiz.