Andijon mashinasozlik instituti «elektrotexnika» fakulteti

Nazorat savollari.
1. Sinxron mashina deb nimaga aytiladi? 2. Sinxron mashinalarning tuzilishi qanday?
3. Sinxron dvigatelni ishlash printsipi qanday? 4. Sinxron mashinaning turlari qanday?
5. Tezligini qanday rostlash mumkin? 6. Sinxronlash qanday amalga oshiriladi?
7. Manbaa kuchlanishi va generator kuchlanishini nima uchun teng bo`lishi kerak?


10- MODUL
12-mavzu: ELEKTR YURITMALARI
Reja:

Elektr yuritmalar mexanikasining asoslari. Elektr yuritmalar turlari.

Elektr yuritmalarining aylanish tezligini rostlash.

Elektr yuritmalarini ishga tushirish. Elektr yuritmaga motor quvvatini tanlashni hisoblash.

1. 
   Elektr yuritmalarning mexanikasi asoslari.
   

Elektr yuritmaning tezligini momentga bog’liqligi yoki unga qarab o`zgarishi elektr yuritmaning mexanik Harateristikasi deyiladi. Mazkur xarakteristikani shartli ravishda ish mexanizmlarining va elektrdvigatellarning mexanik xarakteristikasiga ajratish mumkin. Elektr yuritmalarning ishi shu ikkala shartli qismlarning mexanik xarakteristikalariga mos kelishiga bog’liqdir: Mexanizmni qarshilik momenti bilan aylanishlar tezligi orasidagi bog’lanishi uning mexanik xarakteristikasi deyiladi η=P<sub>2</sub>/P<sub>2</sub>+ΔP. Qarshilik momenti Harak teristikasiga qarab, mexanizmlarni mexanik xarakteristikalari turlicha bo`lishi mumkin: Ularni grafiklarda quyidagicha tavsiflash mumkin.
1.1-to`g’ri chiziq qarshilik momenti aylanishlar tezligiga bog’liq bo`lmagan mexanizmni
mexanik xarakteristikasi. X=0 bo`ladi, M<sub>q</sub>=const. X=1 bo`ladi, .
2.2-to`g’ri chtziq qarshilik momenti aylanishlar tezligiga qarab o`zgarib boruvchi mexaniz
mning mexanik xarakteristikasini bildiradi.
3.3-egri chiziq qarshilik momenti aylanishlar tezligiga qarab chiziqli bo`lmagan holda o`z-garib boruvchi mexanizmning mexanik xarakteristikasi. X=2 bo`ladi,
n
3 2

53-rasm: Elektrik yuritmalarni mexanik harakteristikasi

4 1