Andijon Mashinasozlik Instituti Elektrotexnika fakulteti Energiya tejamkorligi va energoavdid yo’nalishi k 96 21 guruh talabasi Panjiev Umarbekning kimyo fanidan tayorlagan slaydi

Asoslar Asosli oksidlarning gidratlari asoslar deb ataladi. Ular tarkibidaJ OH gruppa tutgani uchun ko'pincha gidroksidlar deb ataladi.Asoslarning umumiy formulasi: Me(OH) n, Me — metall (yoki metall xarakteriga ega bo'lgan radikal, masalan, NH+4), n — gidroksidlar soni. Agar metallning valentligi o'zgarmas bo'lsa bir necha asos hosil qilishi mumkin. Shunga muvofiq ular nomlanadi. Ayrim asoslarning tuzilishi va nomlanishi quyidagicha:

Yuqoridagi umumiy formulaga muvofiq kelmaydigan yagona asos NH2OH — ammoniy gidroksid ma'lum. Uning tuzilishini quyidagicha ifodalash mumkin:

Ayrim gidroksidlar xossalariga va ishlatilishiga qarab ham alohida nomlanadi:
NH4OH — novshadil spirti
KOH — o'yuvchi kaliy, kaliy ishqori
Ca(OH)2 — so'ndirilgan ohak Fizik xossalari. Barcha asoslami suvda eriydigan va suvda erimaydigan asoslarga bo'lish mumkin.

Kislotalar Kislotalarga kislotali oksidlarning gidratlari hamda аущ metallmaslaming vodorodii birikmalarining suvdagi eritmalarili kiritish mumkin.Agar ulaming tarkibiga e'tibor berilsa hammasida vodor atomlari bor, lekin ayrimlarida kislorod yo'q. Shunga muvofiq ulai ikki gumhga: kislorodii va kislorodsiz kislotalarga ajratish mumkin Kislotalar tarkibidagi vodorod atomlarining soniga qarab bi negizli, ikki negizli va uch negizli guruhlarga ajratiladi.

Agar element bir xil kislorodii kislota hosil qilsa, kislota nomi 2 kislota hosil qilgan element nomiga -at qo'shimchasini qo'shib aytiladi:

Tuzlar. Tuzlarga oksid va asoslarni, shuningdek oddiy moddalami kislotalar bilan reaksiyaga kirishishidan hosil bo'ladigan moddalar deb qarash mumkin. Ba'zan tuzlarga quyidagicha ta'rif beriladi. Metall atomlari bilan kislota qoldig'idan tashkil topgan murakkab moddalarga tuzlar deb ataladi.CuO+2HCl=CuCl2+H2O NaOH+H2SO4=NaHSO4+H2O 2NaOH+H2S04=Na2S04+H20 Zn+H2SO4=ZnSO2+H2 Mg(OH) 2+HCl=Mg(OH)Cl+H20 Bu reaksiya tenglamalariga e'tibor berilsa, ularning tarkibi ancha murakkab tuzilishga ega.