Andijon Mashinasozlik Instituti Elektrotexnika fakulteti Energiya tejamkorligi va energoavdid yo’nalishi k 96 21 guruh talabasi Panjiev Umarbekning kimyo fanidan tayorlagan slaydi

Shunga muvofiq tuzlami 3 toifaga ajratish mumkin: o'rta, nordon va asosli titular. Ular xossalari, nomlanishi va olinishi bilan ma'lum darajada bir-biridan farq qiladi. O'rta tuzlar. Kislota tarkibidagi vodorod o'rnini metall atomlari to'liq egallashidan hosil bo'ladigan tuzlar o'rte tuzlar deb ataladi.Ayrim o'rta tuzlarning tuzilishini quyidagicha ifodalash mumkin:

Bu tuzlarning formulasiga va tuzilishiga e'tibor berilsa, o'rta tuzning formulasini hosil qilish uchun metallning valentligi bilan kislota qoldig'ining valentligini bilish kifoya.

Olinishi. 1. Kislotali oksidlar metallmaslar bevosita kislorod bilan birikkanda (kislorod muhitida yonganda) hosil bo'ladi:

Ishlatilishi. Tabiatda uchraydigan asosli oksidlardan temir (FeO, Fe2O3 Fe3O4va mis (CuO) oksidlari bevosita metall (temir va mis) olishda xomashyo sifatida ishlatiladi. ZnO, Fe2O2 va Cr2O2 kabi oksidlar bo'yoqlar tarkibini tashkil qiladi.Bir qator metallarni kislorodsiz tabiiy birikmalardan ajratib olishda oraliq mahsulot sifatida ulaming oksidlari hosil qilinib, keyin metall ajratib olinadi. Turmushda keng qo'llaniladigan asosli oksidlardan biri kalsiy oksid — CaO bo'lib, u tabiiy ohaktoshni (CaCO2) kuydirish yo'li bilan olinadi. CaO -o'ndirilmagan ohak qurilish ishlarida keng qo'llanilishini bilasiz u metallurgiya va oziq-ovqat sanoatida ham ishlatiladi.

Xulosa: Kimyoviy jarayonlar orqali bu jarayonlarni bajarish bilan oksidlar, asoslar, tuzlar va kislatalar haqida ko’pgina malumotlarga ega bo’ldik. Kimyoviy jarayonlarni asosan labaratoriya honasida kuzatish kerakligi haqida malumotlarga ega bo’ldik.

Foydalanilgan adabiyotlar. Ziyonet, onlayn kitoblar, kimyoviy jarayonlar haqida qo’llanma va boshqalar.