Birinchisi-boshlang’ich davr, qadimgi davrdan XVII asrgacha bo’lgan davrni o’z ichiga oladi. Bu tarbiya amaliyotini tushunib yetish. Pedagogik va ijtimoiy pedagogik tafakkurning shakllanishi bilan bog’liq.
Bu davrda tarbiya ijtimoiy voqelik sifatida tiklana boradi, uning shakllanishi stixiyali tarzdan anglangan faoliyatga aylandi, tarbiyaning turli nazariyalari vujudga keldi. Antik davrlardayoq ijtimoiy - pedagogik g’oyaning tamal toshi qo’yilgan edi, ya’ni talim va tarbiya «Byoshikdan tobutgacha» davom etadi, deyilgandi. Tarbiyani yoshlikdan boshlash, bunda bolaning tabiatni, atrof - muhit ta’sirini hisobga olish, kattalar, eng avvalo, ota - onalar nufo’ziga suyanish lozim.
Ikkinchi bosqich, XVII - XIX asrlarni o’z ichiga oladi. Bu ijtimoiy pedagogikaning g’oyalari va ilmiy kontseptsiyalarini rivojlantirish, fan sifatida tiklanish davri bo’lgan edi.
G’arbda uyg’onish davrida esa bola tarbiyasida insoniylik g’oyalarini ilgari surish rivojlana bordi. Bu davrda italyan pedagogi, insonparvari Vitarrino Da- Feltre (1378 -1446) "quvonch uyi" deb nomlangan birinchi maktab-internati tashkil etgan olimning fikrlarini kiritish mumkin.
17-19 -asrlar. Ijtimoiy pedagogika fanini fan sifatida vujudga kelishi va fan rivojidagi ilg’or g’oyalar bilan harakterlanadi. 18 va 19 - asrlar jahon madaniyati tarixidan burjuademokratik inqilobi bosqichi sifatida joy olgan. Yirik olim (pedagoglar, faylasuflar, psixologlar) ijtimoiy pedagogik muammolar yechimini o’zladilar. Ular jamiyat va davlat bilan hamkorlikda bu muammolar yechilishini o’zladilar.
Tarbiya masalalari jamiyatni qayta tashqil etish g’oyalari bilan ko’rib chiqildi. Bu davrlar ijtimiy-pedagogik g’oyalarda barcha insonlar teng huquqli, erkin, ozod bo’lishlari lozim ekanligi haqidagi fikrlar ko’tarilgan. Bu bosqichda ijtimoiy pedagogika muammolari amaliy-ijtimoiy pedagogika bilan uzviy aloqada rivojlanadi. O’sha davr yyetuk pedagogiklari bolalarni turli muammoga bag’ishlab, yetim harovso’z bolalar uchun bolalar uyi, bog’chalar, maktab va boshqa muassasalar tashkil etdilar. Bugun 19 asr davomida pedagogikadan ijtimoiy pedagogikaning ajralib chiqishi jarayoni o’zoq davom etadi. shu bilan birga uning rivojlanishiga falsafa va pedagogikadan tashhari psixologiya,sotsiologiya, antropotologiya (insonni kelib chiqishi va rivojlanishi haqidagi fan), tibbiyot va boshqa fanlar katta tasir ko’rsatadi. Lekin ijtimoiy pedagogikadan ajralib chiqishi jarayoni bilan birga boshqa jarayon ham uning integratsiya jarayoni (lotincha inteeger-yaxlit) yani boshqa fanlar bilan birlashishi davom etadi. 19 asr oxirida ijtimoiy pedagogika-pedagogik fanining mustaqil sohasi bo’lib ajralib chiqdi. Bu hodisa A.Distervarg, Ravul Notoro va boshqalarning nomalari bilan bog’liq.
Do'stlaringiz bilan baham: |