«anatomiya» fani tematik papka

2.Mavzu maqsadi:

• 
  Bóyin mushaklari.Bóyin uchburchagi.Bóyin fasciyalari.Ularning yoshga oid xususiyatlari. Bóyin mushaklari qanday turlari bor. Bóyin mushaklari xususiyatlari.
  
• 
  Bóyin mushaklari tuzilishin ko’rsatish.
  

Bóyin mushaklari yoshga oid xususiyatlari.


3.Talaba bilishi kerak:
1Bóyin mushaklari.
2.Bóyin uchburchagi.
3.Bóyin fasciyalari.Ularning yoshga oid xususiyatlari.

• 
  4.Talaba bajara olishi kerak.
  

1. 
   Talaba plakatta mulyajda Bóyin mushaklari.Bóyin uchburchagi. Bóyin fasciyalari.Ularning yoshga oid xususiyatlarin tuzilishin ko’rsatib bilishi kerak.
   

Bo’yin mushaklari
Bo’yin mushaklari kelib chiqishi va faoliyati turli xil bo’lgani uchun murakkab tuzilishga va topografiyaga ega. Topografiya nuqtai nazaridan bo’yin mushaklari uch guruhga: yuza mushaklar, o’rta qavat mushaklari va chuqur qavat mushaklariga bo’linadi.
Bo’yinning yuza mushaklari
Bo’yining yuza mushaklariga bo’yinning teri osti mushagi va to’sh-o’mrov-so’rg’ichsimon mushak kiradi.
1.Bo’yinning teri osti mushagi(m. platysma) yupqa, yassi mushak bo’lib, bevosita bo’yin terisi ostida yotadi. U ko’krak fassiyasining yuza qatlamidan boshlanib yuqoriga va medial tomonga yo’nalib, pastki jag’ning qirg’og’iga birikib, qisqarganida bo’yin terisini taranglab, yuza venalardan qon oqishini yaxshilaydi, og’iz burchagini pastga tortadi.
2.To’sh-o’mrov-so’rg’ichsimon mushak(m. sternocleidomas toideus) teri osti mushgini ostida yotadi. To’sh suyagi dastasining oldingi yuzasi va o’mrov suyagining to’sh uchidan boshlangan bu mushak yuqoriga va orqa tomonga yo’nalib, chakka suyagini so’rg’ichsimon o’simiga va yuqorigi ensa chizig'ini lateral qismiga birikadi.
Faoliyati: bir tomonlama qisqarsa, boshni o’sha tomonga egadi va yuzni qarama qarshi tomonga buradi. Ikki tomonlama qisqarsa boshni orqaga tortadi.

O’rta qavat mushaklari

Bu guruhga til osti suyagiga birikuvchi mushaklar kiradi. Til osti suyagiga birikuvchi mushaklar o’z navbatida til osti suyagidan yuqorida joylashgan mushaklar (mm. suprahyoidei): ikki qorinchali, bigizsimon-til osti, pastki jag'-til osti, engak-til osti va til osti suyagining ostidagi mushaklar(mm. infrahyoidei): to’sh-til osti, to’sh-qalqonsimon, qalqonsimon-til osti, kurak-til osti mushaklari bo’linadi.
Bu ikki guruh mushaklar til osti suyagiga turli tomonidan birikib uni o’rta holatda ushlab turadi. Til osti suyagidan yuqoridagi mushaklar til osti suyagini pastki jag', kalla suyagi asosi, til va halqum bilan bog'laydi. Til osti suyagining ostidagi mushaklar kurak, to’sh suyaklari va hiqildoq tog'ayidan boshlanib, til osti suyagiga birikadi.

Til osti suyagidan yuqorida joylashgan mushaklar.