Analizatorlarning yosh xususiyatlari va gigienasi

KO’RISH ANALIZATORI

• Ko’rish analizatori tashqi muhitdagi narsalarni rangi, shakli haqida tasavvur hosil qilishimizga yordam beradi. Ko’zning bevosita ta’sirlovchisi yorug’lik bo’lib, yorug’lik ko’z retseplorlariga ta’sir etib, ko’ruv sezgisini hosil qiladi.

KO’RISH ANALIZATORI

• Ko’z soqqasi va uni o’rab turgan apparatdan tashkil topgan. Ko’z soqqasi sharga o’xshash bo’lib, ko’z kosasida joylashgan. Ko’z soqqasining devori uch qavatdan: tashqi-oqsil parda (sklera), o’rta-tomirli parda va ichki-to’r pardadan iborat. Oqsil pardaning rangi oq bo’lib uning bir qismi ko’rinib turadi. Skleraning orqa tomonidagi qismi teshikdir, ko’ruv nervi shu yerdan o’tadi. Skleraning oldingi qismi tiniq, qabariq bo’lib shox pardani hosil qiladi. Shox pardada qon tomirlar bo’lmaydi. Tashqi pardaning ichki qismida tomirli parda bor. Bu pardada qon tomirlar va pigment ko’p. Pigment miqdori har xil bo’ladi.

KO’RISH ANALIZATORI

• Tomirli parda oldingi rangdor, o’rta-kipriksimoii tana va orqa xususiy tomirli qismiga bo’linadi. Rangdor pardada radial va xalqa shaklidagi silliq muskullar joylashgan bo’lib xalqa muskullari qisqarganda ko’z qorachig’i torayadi, radial muskullar qisqarganda ko’z qorachig’i kengayadi. Rangdor pardaning o’rtasi teshik bo’lib unga ko’z qorachig’i deyiladi. Ko’z soqqasining ichki pardasi ya’ni to’r parda murakkab tuzilib bo’lib, taraqqiy etish jihatidan ko’ruv nervi bilan bir butun hisoblanadi.To’r parda ko’zning butun bo’shlig’ini qoplab turadi. To’r pardaning retseptorlari bo’lib 130 mln. tayoqcha va 7 mln. kolbochka shaklidagi bir necha qavat hujayralar hisoblanadi.

KO’RISH ANALIZATORI

• Rangdor pardaning orqasida tiniq ikki tomoni qavariq linza-gavhar joylashgan. Gavhar yarim suyuq modda bo’lib, yupqa tiniq kapsula ichida joylashgan. Unda qon tomirlari bo’lmaydi. Shox parda bilan rangdor pardaning o’rtasida kichkina bo’shliq bo’lib, bunga ko’zning oldingi kamerasi deyiladi. Rangdor parda bilan gavxarning o’rtasida ham bo’shliq bo’lib bunga ko’zning orqadagi kamerasi deb ataladi, har bir ko’ruv nervida 1 mln. ga yaqin nerv tolalari bor. To’r pardada ko’ruv nervining ko’rish joyi-ko’r dog’ va narsalarni yaxshiroq ko’radigan sariq dog’, dog’ning markazida chuqurcha bo’lib, bunga markaziy chuqurcha deyiladi.