Amaliy matematika” fakulteti, “biotexnologiya” kafedrasi, 5320500-“Biotexnologiya”(tarmoqlar bo`yicha) yo‘nalishi 151-20- guruh 2-bosqich talabasi Oxunboyev Ziyodjon Muzaffar o`g`lining

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

MIRZO ULUG‘BEK NOMIDAGI O‘ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETINING JIZZAX FILIALI

“AMALIY MATEMATIKA” fakulteti, “BIOTEXNOLOGIYA” kafedrasi, 5320500-“Biotexnologiya”(tarmoqlar bo`yicha) yo‘nalishi 151-20- guruh 2-bosqich talabasi
Oxunboyev Ziyodjon Muzaffar o`g`lining
“GENETIKA VA GENOMIKA “FANIDAN
KURS ISHI

MAVZU:MAXSARSIMON LAVZEYA (Rhaponticum carthamoides) O’SIMLIGINI DORIVORLIK XUSUSIYATI VA GENETIK TAXLILI
REJA:
KIRISH
Mavzuning dolzarbligi
Maqsadi vazifalari
Adabiyotlar sharhi
I-BOB. RHAPONTICUM CARTHAMOIDES TURKUMI SISTEMATIKASI: 5
1.1 Maxsarsimon lavzeya (Rhaponticum carthamoides) botanik tavsifi.
1.2. Maxsarsimon lavzeya (Rhaponticum carthamoides) o’simligining tarqalishi va morfologiyasi.
II-BOB RHAPONTICUM CARTHAMOIDES TURKUMINING AMALIY AHAMIYATI
2.1. Maxsarsimon lavzeya (Rhaponticum carthamoides) o’stirish texnalogiyasi
2.2. Maxsarsimon lavzeya (Rhaponticum carthamoides) amaliy ahamiyati
2.3. Maxsarsimon lavzeya (Rhaponticum carthamoides) dorivorlik xususiyati
III-BOB. RHAPONTICUM CARTHAMOIDES O’SIMLIGINING ILDIZ EKSTRAKTI USTIDA O’TKAZILGAN TAJRIBLALAR
3.1 Rhaponticum carthamoides tukli ildizlaridan ajratilgan genomik DNKning PCR tahlili.
MAVZUNING DOLZARBLIGI
O'simlik antioksidant birikmalari inson salomatligiga foydali ta'sir ko'rsatishi uzoq vaqtdan beri ma'lum; ammo, so'nggi tadqiqotlar, ular ham apoptoz va saraton hujayralarining o'limiga olib kelishi mumkinligini ko'rsatadi .O'simliklar ikkilamchi metabolitlarning turli sinflarini o'z ichiga oladi va saraton kasalligini davolashda ishlatilishi mumkin. O'simlik birikmalarining afzalligi ularning past toksikligi yoki to'liq yo'qligi bo'lib, ular nojo'ya ta'sirlarni kamaytiradi va arzon.Biologik faollikning keng spektrini ko'rsatadigan o'simliklardan biri Rhaponticum carthamoides hisoblanadi; u antioksidant faollikni namoyish etishi va mitoxondriyal membrana potentsialini buzish va ROS darajasini oshirish, Bax / Bcl-2 darajasini o'zgartirish, p53, kaspaza-3 yoki kaspaza-9 ni faollashtirish, DNKning shikastlanishini keltirib chiqarish orqali glioma hujayralarida apoptozni qo'zg'atishga qodir ekanligi aniqlandi. yoki parchalanishi va fosforlangan H2A.X darajasini oshirish.
MAQSADI VAZIFALARI.
Rhaponticum carthamoides (Willd.) Iljin (Asteraceae) - ildizlari va ildizpoyalari ko'p yillar davomida an'anaviy Sibir tibbiyotida ishlatilgan endemik o'simlik turi. Ushbu xom ashyo ozuqaviy preparatlar va parhez qo'shimchalarining tarkibiy qismi bo'lib, adaptogen va anabolik preparatlar sifatida ishlatiladi. R. carthamoides ham jismoniy zaiflik va aqliy charchoqni engillashtirishi haqida xabar berilgan. Tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, ekdisteroidlar, kofeoilkin kislotasi hosilalari bilan fenolik kislotalar, flavonoidlar, poliasetilenlar, seskiterpen laktonlari va triterpenoid glikozidlar kabi ikkilamchi metabolitlarning har xil turlari mavjud. Mavjud o'simlik birikmalarining aksariyati yovvoyi o'simliklardan yoki plantatsiyada o'stirilgan o'simliklardan olinadi va butun o'simliklarni yo'q qilishni o'z ichiga oladi. Shu sababli, so'nggi yillarda tadqiqotchilar terapevtik ta'sirga ega o'simlik materiallari va qimmatli birikmalarni olishda potentsial alternativalarni izlashdi. 
Bunday usullardan biri in vitro madaniyatiga, ayniqsa transformatsiyalangan ildiz madaniyatiga asoslangan o'simlik biotexnologiyasi; bular yuqori metabolit miqdori va qisqa vaqt ichida biomassa ishlab chiqarish bilan tavsiflanadi. Bizning oldingi tadqiqotimiz Agrobacterium rhizogenes transformatsiyasi orqali R. carthamoides ning oʻzgartirilgan ildizlarini aniqladi va bu oʻzgartirilgan ildizlarda kofeoilkin kislotalari va ularning hosilalari hamda flavonoid glikozidlar borligini koʻrsatdi. Ushbu ildizlarda mavjud bo'lgan asosiy birikmalar xlorogen kislota, 3,5- O -dikaffeoilkin kislotasi va taxminiy aniqlangan trikafeoilkinik kislota hosilasidir. R. carthamoides ning o'zgartirilgan ildizlari, shuningdek, tuproqda o'sadigan o'simliklarning oddiy ildizlariga nisbatan trikafeoilkin kislotasi hosilalari ishlab chiqarilishini ko'rsatdi va ular an'anaviy etishtirish va qimmatli ikkilamchi metabolitlarni olish uchun jozibali alternativani taklif qiladi.