Amaliy mashg’ulotini o`tkazish texnologiyasi

4. TOPShIRIQ
1. Ampermetrlarning tuzilishi, ishlash prinsipi va nazariyasini o’rganing. Laboratoriya ishining maketi va ishonchlash usuli bilan tanishing.


5. ASBOB VA USKUNALAR
А_х -ishonchlanadigan ampermetr; А₀ - namunaviy ampermetr; R - reostat;
БП-4822-elektr energiya manbai.


6. IShNI BAJARISh TARTIBI
1. 1.2 - rasmda keltirilgan sxemani yig’ing va uni o’qituvchiga tekshirtirib oling.
2. Ampermetr ko’rsatgich(mili)ini to’g’rilagich (korrektor) yordamida nulga keltiring.
3. Ampermetr faqat butun darajalangan qiymatlari bo’yicha ishonchlanishi kerak.
4. Ishonchlash tokni bir tomonlama oshirib borish, keyin esa bir tomonlama kamaytirib borish jarayonida o’lchangan qiymatlarida olib boriladi.
5. Tuzatma egri chizig’i chizilayotganda tuzatma qiymati ordinata o’qi bo’ylab, ishonchlanayotgan ampermetrning qiymati esa absissa o’qi bo’yicha qo’yiladi.
1.2 - rasmda ampermetrni ishonchlash, ya'ni ko’rsatish aniqligini tekshirish sxemasi keltirilgan.




1.2- rasm. Ampermetrni ishonchlash sxemasi
1.1-jadval

O’lchanganlar				Hisoblanganlar
Tekshi-rilayot-gan amper-metr	Namunaviy ampermetr			Xatoliklar
	Oshirib borish qiymati	Kamay-tirib borish qiymati	O’rtacha qiymat	Absolyut	Nisbiy	Keltiril-gan	Tuzatma
А	А	А	А	А	%	%	А

1.2 - jadval

Foydalanilgan asboblarning texnik ma’lumotlari

№	Asbobning nomi	Siste- masi	Aniqlik klassi	O’lchash chegarasi	Zavod nomi	Asbobning turi	Asbobning nomeri

1.2- jadval keyingi laboratoriya ishlarida ham to'ldirib boriladi.

7. O’LCHASh NATIJALARI BILAN IShLASh
1. Ampermetr ko’rsatishini oshirib va kamaytirib borilgandagi o’rtacha qiymati:

2. Ampermetrning absolyut xatoligi:

nisbiy xatoligi
,
keltirilgan xatoligi

- ampermetrning yuqori o’lchash chegarasi.
Agar keltirilgan xatolikning eng katta qiymati asbob aniqlik sinfidan kam yoki teng bo’lsa, u holda bu ampermetr ishonchli bo’lib, undan keyingi o’lchashlarda foydalanish mumkin. Agar keltirilgan xatolikning maksimal qiymati asbob aniqlik sinfidan katta bo’lsa, u holda bunday ampermetr o’lchash uchun yaroqsiz deb topiladi.
3. Ampermetr ko’rsatishining o’zgaruvchanligi (variatsiyasi):
.
4. Ampermetr uchun tuzatma:
.
5. Ampermetrning ichki qarshiligi va undagi quvvat isrofi:
.