Amaliy mashg`ulot№1. Mavzu: Ishlab chiqarishda ish kuni xronometraji,mehnatning og`irligi va keskinligi(zo`riqish) ni baholashni o`rganish

2. Mehnat keskinligini aniqlash:

• 
  qabul qilayotgan axborotlar hajmi belgilash;
  
• 
  kelayotgan signallar zichligini o‘lchash;
  
• 
  diqqat-etiborning jamlash darajasini o‘lchash;
  
• 
  ko‘rish va eshitish analizatorlarining xolatini aniqlash (yashirin davrini o‘lchash).
  

3. Mehnat og‘irligi va keskinligini 4 ta kategoriya bo‘yicha baxolash:

• 
  1 chi engil ish va keskinmas;
  
• 
  2 chi o‘rtacha og‘irlikda, kam keskin;
  
• 
  3 chi og‘ir ish, keskin;
  
• 
  4 chi juda og‘ir ish, juda keskin.
  

Vaziyat masalalari. №1
Aeroport dispetcherining ish faoliyati samoyotlarning uchishi va qo‘nishini ish jadvali asosida ishlashini va uchuvchilarning bir-biri bilan aloqasi va ko‘z bilan kuzatish ishlarini boshqarib turadi. Bu ish boshqa ishlarga nisbatan samolyotlarni uchishi va qo‘nishini aniq va xavf xatarsizligiga javobgarligi bilan ajralib turadi. Aniqlanishicha: bir vaqt ichida ob’ektni kuzatish 15–20 ga teng, diqqatni bir erga to‘plash vaqti smenaning 87% foizini tashkil etadi. Signallarning kirish zichligi -320 ga teng. Ish boshlashdan avval dispetcherda ko‘rish – harkatlanish reaksiyasi 0,24 ms, ish tamom bo‘lgandan keyin 0,35 ms, eshituv-harakat reaksiyasi 0,175 ms, energiya sarflash 135 kkal/s tengdir.
Quyidagi savollarga javob bering:
1.Dispetcher ishining og‘irligi va keskinligiga baho bering. Qaysi organ va tizimlarga katta yuk tushayapti?
2.Dispetcherning ish faoliyatini yaxshilash uchun qanday maslahatlar berasiz?
Javobi:
1.Dispetcherning ishi «mehnatni og‘irligi va keskinligi» tasnifiga binoan 3–kategoriya og‘ir,keskin ish hisoblanadi. CHunki bir vaqt ichida kuzatiladigan ob’ektlar soni 15-20 ga etadi, diqqat bilan ishlash vaqti smenaning 87%ni tashkil etadi. Signallarning 1 soatdagi zichligi 320 ga teng.
2.Umumtexnik chora tadbirlar: avtomatizatsiya, mexanizatsiya, mehnat va dam olishni to‘g‘ri tashkil etish.
№2
Tikuvchilik sexining tikuvchisining bir kunlik ish vaqti 8 soatni tashkil etadi. Tushlik vaqti 40 minut davomida. Ishchilarni fiziologik kuzatish natijalari shuni ko‘rsatadigi, energiya sarf qilish–100 kkal/s,puls urishi-90 ga teng.