Amaliy mashg`ulot №1 Mavzu: Payvand balkalarni hisoblash va loyihalashda xisobiy moment va xisobiy kuchni aniqlash

AMALIY MASHG`ULOT № 1

Mavzu: Payvand balkalarni hisoblash va loyihalashda xisobiy moment va xisobiy kuchni aniqlash

Balka konstruksiyalar qurilishda bino va ko‘priklarning fermalarini, tayanchlar, elektr tokini uzatish liniyalari, issiqlik va gidroelektr stan­siyalari va boshqa inshootlarning konstruksiyalarini tayyorlashda, shu­ningdek ko‘tarish kranlari, vagonlar, teplovozlar, avtomobillar, qishloq xo‘jalik mashinalari, poydevor romlari va boshqa buyumlar tay­yorlashda, mashinasozlikda qo‘llaniladi.

l=16м uzunlikdagi kenglikka erkin bog`lanish tayanchli balkani konstruksiyasini loyixalash topshirilgan. Balka o`z og`irligi xisobiga q=0,25 Т/м va siljib turuvchi aravacha g`ildiraklaridan tushadigan ikkita P=5Т kuchlar ta’siri ostida bo`ladi.

Aravacha g`ildiraklari orasidagi masofa d=2м, materiali Ст 5 Ruxsat etilgan kuchlanish [σ]_p=18кГ/мм² . Balkaning maksimal egilish f=1/500L kenglikdan oshmasligi kerak

16m kenglikdagi balkaning xisoblash sxemasi.

Balkani loyixalashni odatda xisobiy moment M va xisobiy kuch Q ni aniqlash

dan boshlanadi.

Oldin xisobiy momentni aniqlab olamiz

Kesimda Tasir chizig`i

Xar bir kesimdagi aravachadan tushadigan kuchlar momentini aniqlab olamiz, bunda, kuchlarni xar bir kesimda tasir chizig`ining yuqori nuqtasida ikkinchisi esa undan d masofada joylashgan deb olamiz.

Bu yerda

y_i- tasir chizig`i ordinatasi

P – Aravachadan tushadigan yuk kattaligi

l=16м; d=2м hol uchun kesimlarda

0,1l kesimda eguvchi moment quyidagicha

0,2l kesimda eguvchi moment quyidagicha

0,3l kesimda eguvchi moment quyidagicha

0,4l kesimda eguvchi moment quyidagicha

0,5l kesimda eguvchi moment quyidagicha

Balkaning o`z og`irligi xisobiga xosil bo`ladigan teng taqsimlangan kuchlardan xosil bo`ladigan eguvchi momentni aniqlaymiz.

Materiallar qarshiligi kursidan bizga ma’lumki teng taqsimlangan kuchlardan xosil bo`lgan moment quyidagi formula bilan aniqlanadi.

0,1l kesimda eguvchi moment quyidagicha

0,2l kesimda eguvchi moment quyidagicha

0,3l kesimda eguvchi moment quyidagicha

0,4l kesimda eguvchi moment quyidagicha

0,5l kesimda eguvchi moment quyidagicha

q - kuchdan xosil bo`lgan M momentlar epyurasini quramiz.

Balkaga tasir etuvchi barcha kuchlardan xosil bo`ladigan eguvchi momentni aniqlaymiz.

Kesimlarda Eguvchi moment

0,1L kesimda M₁ = M_{1p +} M_1q= 16,92 T M

0,2L kesimda M₂ = M_{2p +} M_2q= 31,28 T M

0,3L kesimda M₃ = M_{3p +} M_3q= 43.08 T M

0,4L kesimda M₄ = M_{4p +} M_4q= 52,32 T M

0,5L kesimda M₅ = M_{5p +} M_5q= 59,00 T M(15)

Shunday qilib balkani xisob qilish uchun kerak bo`ladigan maksimal momentni aniqlab oldik.

U 5-kesimda M=59,00 T M = 590000 кГ см

Balkaning shu kuchlarga qarshilik momentini aniqlaymiz.