Amaliy mashg’ulot №1 Mavzu: Elektr zanjir elementlarining shartli grafik, harfli belgilarini o’rganish

№ 1 Laboratoriya ishi

Mavzu: Induksion schyotchik yordamida bir fazali o‘zgaruvchan tok zanjir aktiv energiyasini o‘lchash

Ishning maqsadi:

1. 
   Bir fazali schyotchikning konstruksiyasi bilan tanishish.
   
2. 
   Schyotchikni tok manbaiga ulash va energiyasini o‘lchashni o‘rganish.
   
3. 
   Schyotchikning nominal (S_nom) va haqiqiy doimiysi (S_X ) ni topish.
   
4. 
   Schyotchikni sinash usullarini o‘rganish.
   
5. 
   Schyotchik yordamida quvvat koeffitsenti ni o‘lchash malakasini hosil qilish.
   

Qisqacha nazariy ma’lumotlar
Schyotchik o‘lchaydigan elektr energiyaning qiymati disk aylanishlari soniga to‘g‘ri proporsional bo‘ladi. Schyotchikning o‘lchash mexanizmi elektr energiyani kVt-soat qiymatini qayt etadi. SHu sababli schyotchik shchitida diskning to‘liq aylanishlar soniga muvofiq keladigan kVt-soat elektr energiya qiymati deyiladi va u N_O bilan belgilanadi. SHchitda qayd etilgan uzatish soni No ga teskari qiymatli kattalik schyotchikning nominal doimiysi deb ataladi.Y disk bitta to‘lik aylanganda schyotchikning hisoblash mexanizmi qayd etgan elektr energiya qiymatini bildiradi. Schyotchikning uzatish soni aylana taxsim-kilovatt-soat (ayl./kVT-soat): nominal doimiysi S_nom esa kilovat-soat taxsim aylanish (kVT-soat/ayl.) birlikda o‘lchanadi. Nominal doimiylik schyotchik shchitiga yozib qo‘yilgan uzatish soni N_o (masalan, 1kVT-soat diskining 2500 aylanish) ga teng ya’ni, 1 kVT chas=2500 oborotov diska) yozilgan bo‘lsa u qo‘ydagicha topiladi.
S_nom= =1\2500 ayl/Kvt*soat=1 kVT*soat/2500 ayl=1000 vt*3600/2500=1440 j/ayl
Bu diskning t vaqitdagi aylanishlar soni N_t ni sanab borish yo‘li bilan sarflangan energiyani hisoblashga imkon beradi.
W=C_nom*t (2)
Aktiv energiyani o‘lchashni vattmetr va sekundomer yoki voltmetr, ampermetr va sekundomer usullari mavjud. Bu usullar schyotchikni sinash maqsadida qo‘llaniladi. Buning uchun aniqlik klassi (sinfi) yuqori, masalan, etalon voltmetr, ampermetr va sekundomer asboblaridan foydalaniladi. Dastlab aktiv iste’molchili, ya’ni Z=R( COS =1) bo‘ladigan 2-rasmdagi elektr zanjir tuziladi va diskning N_t aylanishlari vaqti t sekundomer bilan o‘lchanadi. Sarflangan energiya voltmetr, ampermetr va sekundomer ko‘rsatishlariga asosan quydagi formula bo‘yicha hisoblanadi.