Амалий машғулотлари амалий машғулот -1

Download 1,29 Mb. bet 2/13 Sana 25.02.2022 Hajmi 1,29 Mb. #304897

Bog'liq
Фазовий конструкциялар Амалий машғулот

Bu sahifa navigatsiya:

• АМАЛИЙ МАШҒУЛОТ -2. ГУМБАЗ ҚОБИҚЛАРНИ ҲИСОБЛАШ УСУЛЛАРИ
• АМАЛИЙ МАШҒУЛОТ 3.

аcrc1=0,4 аcrc2=0,3	3-тоифа аcrc1=0,3 аcrc2=0,2
3-тоифа аcrc1=0,2 аcrc2=0,1
2. Очиқ ҳавода, шунингдек грунтда ер ости сувлари сатҳидан юқори ёки пастда	3-тоифа аcrc1=0,4 аcrc2=0,3	3-тоифа аcrc1=0,2 аcrc2=0,1	2-тоифа аcrc1=0,2
3. Ер ости сувлари сатҳи ўзгарадиган грунтларда	3-тоифа аcrc1=0,3 аcrc2=0,2	2-тоифа аcrc1=0,2	2-тоифа аcrc1=0,1

Чегаравий ҳолатларнинг биринчн R_b ва R_bt, шунингдек иккинчи R_b,ser=R_bn ва R_bt,ser=R_btn, МПа гуруҳлари учун оғир, А гуруҳли майда донали ва енгил бетонларнинг ҳисобий қаршиликлари

Каршилик тури		Қисилиш мустаҳкамлиги бўйича бетон синфлари
		В3,5	В5	В7,5	В10	В12.5	В15	В20	В25	В30	В35	В40	В45	В50	В55	В60
Ўқ бўйлаб қисилиш	Rb	2,1	2,8	4,5	6	7,5	8,5	11,5	14,5	17	19,5	22	25	27,5	30	33
	Rb,ser	2,7	3,5	5,5	7,5	9,5	11	15	18,5	22	25,5	29	32	36	39,5	43
Ўқ бўйлаб чўзилиш	Rbt	0,26	0,37	0,48	0,57	0,66	0,75	0,9	1,05	1,2	1,3	1,4	1,45	1,55	1,6	1,65
	Rbt,ser	0,39	0,55	0,7	9,85	1	1,15	1,4	1,6	1,8	1,95	2,1	2,2	2.3	2,4	2,5

Эслатма. Бетон синфи В45 ва ундан юқори бўлса, оғир бетонларга тегишли бўлади.

Қисилиш ва чўзилишдагн бошланғич эластиклик модуллари Е_b10³, МПа

Бетон	Бетоннинг қисилиш мустаҳкамлиги бўйича синфи
	В3,5	В5	В7.5	В10	В12.5	В15	В20	В25	ВЗ0	В35	В40	В45	В50	В55	В60
Оғир бетонлар:
табиий шароитда қотадиган	9,5	13,0	16,0	18,0	21,0	23,0	27,0	30,0	32,5	34,5	36,0	37,5	39,0	39,5	40,0
атмосфера босими остида иссиқ ишлов берилган	8,5	11,5	14,5	16,0	19.0	20,5	24,0	27,0	29,0	31,0	32,5	34,0	35,0	35,5	36,0
автоклавда ишлов берилган	7,0	9,8	12,0	13,5	16,0	17,0	20,0	22,5	24,5	26,0	27,0	28,0	29,0	29,5	30,0
Майда донали гуруҳлар:
А. табиий шароитда қотадиган	7.0	10,0	13,5	15,5	17,5	19,5	22.0	24,0	26.0	27,5	28.5	–	–	–
иссиқ ишлов берилган	6.5	9,0	12,5	14,0	15,5	17,0	20,0	21,5	23,0	24,0	24,5	–	–	–	–
Б. табний шароитда қотадиган	6,5	9,0	12,5	14.0	15,6	17,0	20,0	21,5	23,0	–	–	–	–	–

Бетон	Бетоннинг қисилиш мустаҳкамлиги бўйича синфи
	В3,5	В5	В7.5	В10	В12.5	В15	В20	В25	ВЗ0	В35	В40	В45	В50	В55	В60
иссиқ ишлов берилган	5,5	8,0	11,5	13,0	14.5	15,5	17,5	19,0	20,5	–	–	–	–	–	–
В. автоклавда қотадиган	–	–	–	–	–	16,5	18,0	19,5	21,0	22,0	23,0	23,5	24,0	24,5	25
Зичлигига қараб, енгил ва ковакли бетонлар:
800 1000 1200 1400 1600 1800 2000	4,5 5,5 6,7 7,8 9,0	5,0 6,3 7,6 8,8 10,0 11,2	5,5 7,2 8,7 10,0 11,5 13,0 14,5	– 8,0 9,5 11,0 12,5 14,0 16,0	– 8,4 10,0 12,5 13,2 14.7 17,0	– – 10,5 13,5 14,0 15,5 18,0	– – – 14,5 15,5 17,0 19,5	– – – 15,5 16,5 18,5 21,0	– – – – 17,5 19,5 22,0	– – – – 18,5 20,5 23,0	– – – – – 21,0 23.5	– – – – – – –	– – – – – – –	– – – – – – –	– – – – – – –

Эслатма. Зўриқтириладиган бетонлар учун Е_b ни олишда, оғир бетон учун берилган қийматини =0,66=0,06 В га кўпайтирилади.

АМАЛИЙ МАШҒУЛОТ -2.
ГУМБАЗ ҚОБИҚЛАРНИ ҲИСОБЛАШ УСУЛЛАРИ

Гумбазларни конструктив ечимини қабул қилишда тақрибий ҳисоб усулидан фойдаланиш ишончли натижалар бериши билан бирга бетон ва арматура кесимини танлашда фойдаланишга рухсат этилади. Ишчи лойиҳалар ишлаб чиқишда ЭҲМ ёрдамида аниқлиги юқори бўлган ҳисоб усулларидан фойдаланилади.

Қобиқнинг қалинлиги гумбаз кичик радиусининг 1/20 кисмдан ошмаса, у ҳолда амалиётга етарли аниқлик билан моментсиз ҳисоб назариясидан фойдаланиш мумкин. Гумбаз - қобиқнинг моментсиз ишлаш шартлари қуйидагича: қобиқ қалинлигининг, эгрилик радиусининг, материаллар эластиклик хусусиятининг ва юкларнинг текис ўзгариши; радиал ва ҳалқа йўналиш­ларида қобиқ­нинг эркин силжиши. Гумбаз-қобиқнинг ташқи контурга таяниши узлуксиз шарнирли-қўзғалувчан таянч-стерженчалар ёрдамида амалга оширилиб қобиқнинг меридионал кесими йўнали­шига уринма деб қаралади. Бу ҳолатда қобиқ статик аниқ ҳисобланади. Юқорида келтирилган шартлар бажарилмаса қобиқнинг кучланиш-деформацияланиш ҳолати эгувчи моментларни эътиборга олган ҳолда аниқ­ланади. Бу ҳолда қобиқда меридионал ва тангенсиал эгувчи моментлар ва уларга мос равишда кўндаланг кучлар вужудга келади, улар ўз навбатида моментли назария боғланишлари ёрдамида аниқланади.

Сферик гумбазларни ҳисоблаш

Сферик гумбазнинг мередионал ва ҳалқавий кесими эгрилик радиуслари бир-бирига тенг ва доимийдир. R₁=R₂=R=const. (1.-расм). Мувозанат тенгламаси қуйидаги кўринишга эга:
N₁ = N₂ = – q_ R (1)
Гумбаз хусусий оғирлиги таъсиридан вертикал текис тақсимланган юкнинг g нормал ташкил этувчиси
(2)
Сегментал таъсир этувчи тўлиқ юк
(3)
бунда f қ R(1-cos) - сферик сегмент баландлиги.
Меридионал зўриқиш кучлари N₁ йиғиндисининг симметрия ўқига проекцияси
.
Гумбазнинг хусусий оғирлигидан меридионал зўриқиш кучини аниқлаймиз.
(4)
Гумбаз оғирлиги таъсиридан ҳалқавий зўриқиш кучи тенгламадан топилади:
(5)
Қор юки S ни қобиқ сирти горизонтал проекциясига нисбатан текис тақсимланган деб қараб, унинг нормал ташкил этувчиси қуйидагича топилади.
(6)

1-расм. Гумбазларни кор юкига хисоблашга доир.
а,б,в–СниП буйича симметрик, носимметрик ва бир томонлама йигинда юклар;
г,д,в – хисобий симметрик, носимметрик ва бир томонлама йигинди юклар;
Ж – гумбазлар схемаси;
 бурчак орқали аниқланадиган гумбаз ҳалқавий кесимининг юқори қисмига таъсир этувчи қорнинг йиғинди юки қуйидагига тенг,
(7)
Қор юки S дан мередионал зўриқиш кучи N₁ (1.3) га кўра исталган кесимда доимий қийматга эга:
, (8)
бунда S - гумбазнинг 1 м горизонтал проекциясига тўғри келувчи қорнинг ҳисобий юки.
Ҳалқавий зўриқиш кучи N₂ ни тенгламадан топамиз:
(9)
Қор юки ва гумбаз хусусий оғирлигидан сферик гумбаз таянч ҳалқасида ҳосил бўладиган чўзувчи зўриқиш кучи (7) формуладан аниқланади.
Вертикал юклар таъсирида меридионал ва доиравий зўри­қиш кучларини сферик гумбазда тақсимланиши келтирилган. Қобиқ оғирлиги ва қор юки таъсирида меридионал зўриқиш кучи эса ўз ишорасини ўзгартириб, қисилишдан чўзилишга ўтади. Доимий юкдан ҳалқавий зўриқиш кучлари нолга тенг булган бурчак 51⁰49' ни ташкил этади, қор юкиники эса – 45⁰; Ҳалқавий чўзувчи зўриқиш кучларидан воз кечиш учун гумбаз баландлигини 1/5 диаметридан кичик қилиб олиниши тавсия қилинади.
Гумбаз юқорисида ҳалқа шаклидаги фонар ўрнатилган бўлса ва фонарнинг оғирлиги гумбазнинг оғирлигидан 1,5 марта оғир бўлмаса зўриқиш кучлари ёпиқ гумбаздагидек топилади. Акс ҳолда фонар қирқилган чизиқ бўйлаб таъсир этувчи р кучни эътиборга олиш керак.
Симметрик юкланган ёпиқ ва очиқ сферик гумбазлар учун N₁, N₂ ва N₀ зўриқиш кучлари иловадаги формулалар орқали аниқланади.
Шамол юки ясси гумбазлар учун аҳамиятли эмас ва ҳисобда эътиборга олмаса ҳам бўлади.
Кам учрайдиган баланд гумбазлар учун эса шамол юки алохида топилади. Ҳисоб схемасида эса шамол окими қия симметрик ҳолда таъсир этади.
q_w = q_w,0 sin sin, (10)
бунда, q - гумбаз асосидаги 1 м² вертикал юзага тўғри келувчи ҳисобий юк;  - горизонтал бурчак.
Горизонтал бурчак 90⁰ бўлганда гумбазда шамолдан максимал зўриқиш кучлари вужудга келади.
АМАЛИЙ МАШҒУЛОТ 3.

Download 1,29 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham: