Амалий машғулоти №12 Жисмоний ривожланишнинг соматометрик курсаткичларининг аниқлаш усули билан таниши

Амалий машғулоти №12
Жисмоний ривожланишнинг соматометрик курсаткичларининг аниқлаш усули билан таниши.
Ишдан мақсад:Соматометрик курсаткичларга кирадиган улчовлар ва уларни аниқлаш усуллари билан танишиш.
Машғулот ўтқазиш натижасида талабалар қуйдагиларни билиши керак:
1.Жисмоний ривожланиш деганда нимани тушунашиш?
2.Жисмоний ривожланишнинг асосий кўрсаткичлари.
Дарс ўтқазиш натижасида талаба нимани бажара олиш керак.
1. Бўй узунлигини ўлчаш
2. Кўкрак қафаси айланаси аниқлаш
3. Тана вазнини аниқлаш
Назарий тушунча:
Жисмоний ривожланиш кўрсаткичларига бўй узунлиги,тана вазни,бош айланаси,кўкрак қафаси айланаси ва бошқалар киради.
Жисмоний ривожланиш ўсиб келаётган организм соғлиғининг муҳим кўрсаткичи ҳисобланади ва у икки маънони билдиради:биринчиси организмнинг етилиш,шаклланиш жараёнларини ва бу кўрсаткичларнинг биологик ёшга мослигини таърифласа,иккинчиси эса ҳар қайси вақт оралиғида морфо-функционал холатини таснифлайди.Хозирги вақтда болалар жисмоний ривожланишини ўрганишда мрфо-функционал хусусиятларгагина асосланиб қолмай,организмнинг биологик ривожланиш даражаси хам аниқланади.Жисмоний ривожланишнинг функционал курсаткичлари ёш меъёрлари билан ва бўй ўртасидаги нисбатларга қараб,жисмоний ривожланиш гармоник(меъёрий) ва дисгармоник турларга бўлинади.
Иш учун керакли асбоблар:
Бўй ўлчагич,тиббиўт тарози,сантиметрли лента.
Ишни бажариш йўли:
Бўй узунлигини ўлчаш усули-бўй ўлчагич организмнинг пластик жараёнини ифодаловчи кўрсаткичдир.Бўй узунлиги ёғочдан ясалган бўй ўлчагич ёки металлдан ясалган антрометр ёрдамида аниқланади.Ёғоч бўй ўлчагич тик холда платформага мўстахкам ўрнатилган 2 метрли рейка бўлиб уни бутун узунлиги бўйича мослама ёрдамида суриш мумкин. Рейка ўрнатилган платформа ўтирғичи очиладиган курси билан жихозланган.Курсичани баландлиги болалар учун 25см,катталар учун 35-40см.
Бўй улчаш учун вертикал холда ўрнатилган рейкага орқа билан тик тўрилади.Бўнда қорин тортилган,товонлар бирлаштирилган холда бўлмоғи лозим.