Кўкрак қафаси айланаси аниқлаш усули-тинч холатда чуқур хаво олганда,хамда чуқур нафас чиқарганда ўлчанади.Орқа томонидан қўйилган метрли тасма тагига кукрак суяги бурчаклари билиниб тўриши олд томонга эса кўкрак қафасининг ўрта қисмида бўлиши керак. Ўлчаш вақтида қўллар туширилади.Кукрак қавасининг тинч холатдаги кўрсатгичи чуқур нафас чиқарилганидан 1-2соатга кўп болиши керак..
Тана вазнини аниқлаш усули-тиббий тарозилардан фойдаланилади.Кичик ёшдаги болаларни махсус тарозиларда тортилади. Тарозни ишлатишдан олдин унинг қанчалик тўғри эканлиги аниқлаш учун махсус ўлчов тошлари билан текислаб олиш тавсия этилади.Тарози тортишдан олдин уст кийимлар ва оёқ кйиймлари ечилиб,тарозига қиқилади ва турган холатда ўлчанади.
Ўғил болаларнинг ёшига қараб тана вазни ва бўй узунлиги
Ёши
|
Тана вазни
(кг)
|
Бўй узун
лиги(см)
|
Ёши
|
Тана вазни
(кг)
|
Бўй узун
лиги(см)
|
1кунлик
|
3.330
|
49,5
|
2 ёшлик
|
12.635
|
86,13
|
1ойлик
|
4,150
|
53,51
|
3 ёшлик
|
14,850
|
95,27
|
2ойлик
|
5,010
|
56,95
|
4 ёшлик
|
16,870
|
100,56
|
3ойлик
|
6,075
|
60,25
|
5 ёшлик
|
18,480
|
109,00
|
4ойлик
|
6,550
|
62,15
|
6 ёшлик
|
21,340
|
115,71
|
5ойлик
|
7,387
|
63,98
|
7 ёшлик
|
24,660
|
123,60
|
6ойлик
|
7,975
|
66,60
|
8 ёшлик
|
27,480
|
129,00
|
7ойлик
|
8,250
|
67,44
|
9 ёшлик
|
31,040
|
133,96
|
8ойлик
|
9,780
|
69,84
|
10 ёшлик
|
34,320
|
140,30
|
9ойлик
|
9,280
|
70,69
|
11ёшлик
|
37,400
|
144,58
|
10ойлик
|
9,525
|
72,11
|
12ёшлик
|
44,050
|
152,81
|
11ойлик
|
9,805
|
73,60
|
13ёшлик
|
48,700
|
156,85
|
12ойлик
|
10,045
|
74,78
|
14ёшлик
|
51,320
|
160,86
|
Қиз болаларнинг ёшига қараб тана вазни ва бўй узунлиги
Ёши
|
Тана вазни
(кг)
|
Бўй узун
лиги(см)
|
Ёши
|
Тана вазни
(кг)
|
Бўй узун
лиги(см)
|
1кунлик
|
3.536
|
50,43
|
2 ёшлик
|
13,040
|
88,27
|
1ойлик
|
4,320
|
52,32
|
3 ёшлик
|
14,955
|
95,27
|
2ойлик
|
5,290
|
55,85
|
4 ёшлик
|
17,140
|
102,44
|
3ойлик
|
6,265
|
59,85
|
5 ёшлик
|
19,700
|
110,40
|
4ойлик
|
6,875
|
61,95
|
6 ёшлик
|
21,900
|
115,98
|
5ойлик
|
7,825
|
62,98
|
7 ёшлик
|
24,820
|
123,80
|
6ойлик
|
8,770
|
65,90
|
8 ёшлик
|
27,860
|
129,74
|
7ойлик
|
8,926
|
66,48
|
9 ёшлик
|
30,600
|
134,64
|
8ойлик
|
9,460
|
68,44
|
10 ёшлик
|
33,760
|
142,33
|
9ойлик
|
9,890
|
70,15
|
11ёшлик
|
35,440
|
144,58
|
10ойлик
|
10,355
|
71,88
|
12ёшлик
|
41,250
|
150,05
|
11ойлик
|
10,470
|
72,50
|
13ёшлик
|
45,850
|
156,98
|
12ойлик
|
10,665
|
75,00
|
14ёшлик
|
51,180
|
163,62
|
Жисмоний ривожланишни бахолаш учун махсус меъёрлар асосида тузилган жадваллардан фойдаланилади.Жадвалларда боланинг ёши ва жинсига қараб,тана вазни,бўй узунлиги ўртача қилиб олинган ҳолда берилган ва бу кўсаткичлар болалардан олинган сонлар билан таққосланиб,ҳулоса чиқарилади.
Назорат саволлари:
1.Ёшга қараб тана мутаносиблигини ўзгариши.
2.Болаларнинг жисмоний ривожланишини бахолаш усули
3.Ўсиш ва ривожланишнинг қонуниятлари.
Адабиётлар:
1.Almatov K.T., L. S. Klemesheva, A. T. Matchanov. Ulgayish fiziologiyasi. 194s. Darslik.,Tashkent - 2004y
2.Maxmudov E.S. i dr.Vozrastnaya fiziologiya i osnovы gigienы.234s.Darslik.-T.,2006.
3. K. Sodikov, S. X. Aripova, G. A. Shaxmurova Yosh fiziologiyasi va gigienasi, 310s. Darslik.,Toshkent – 2009.
4.Sologub A.S., Solodkova Е.B. Fiziologiya chеlovеka: Obhaya, Vozrastnaya, Sportivnaya: Uchеbnik.-M.,2010.
Do'stlaringiz bilan baham: |