Alisher navoly nomidagi toshkent davlat

100-101-betlar. (Izoh: boshqa misollar ham shu manbadan olinib, beti
ko'rsatiladi.)
236 “Hayrat ul-abror". 109-bet.
234

---

“Boyazidga bu nukta ya'ni imonning butligi, solimligi 
ayon emas. Shu bois u muridining oldida qayg'ulik o'tiradi. 
Xulosa shuki, ne-ne ulug' so'fiylar o'zining imoni butligiga 
gumonsiragan ekan, Navoiy ular oldida o'zini savol beruvchi 
gustoh murid yanglig' his etadi”.237 Dostonning ikkinchi maqoiati 
‘islo m bobidakirn...” deb nomlanadi. Unda ham islom dini 
g'oyaiari, asoslari yoritib beriladi. Islom shartlari ko'rsatiladi. 
Kaiimai shahodat, Muhammad a.s.ning payg'ambarligi, tahorat, 
zakot, ro'za haqida gapirib o'tiladi. Unga ilova tarzida yigirma 
beshinchi bobda ‘ibrohim Adham va Robiavi Adviya” haqidagi 
hikoyatni keltiradi. Bu hikoyatning hajmi yigirma bayt- qirq 
misra. U ham to'liq diniy mazmunda. “Alisher Navoiy o'zining 
shariy-axloqiy mulohazalarini ibratii hayotiy lavhalar bilan 
dalillash maqsadida musulmon dunyosida dovruqli mutasavvif 
Ibrohim Adham haqidagi she’riy hikoyatini keltiradi. Mazkur 
lavhalarda yana bir taniqli m a’naviy-ruhiy arbob Robiayi Adviya 
ham ishtirok etadi. Ibrohim Adham 14 yil sahro kezib Makkai 
mukarramaga yetib keladi. Ammo Ka’batulloh o 'z o'm ida yo'q 
ekan. O 'sha muqaddas makonda hozir bo'lganlar muborak 
sajdagohning Robiai Adviya istiqboliga chiqqanligini m a'lum
qilishadi. Tabiiyki, bunday kutilmagan hodisa Ibrohim Adham 
fig'onini falakka ko'taradi. Shunday qilib, Ibrohim va Robianing 
uchrashuvi hamda muloqotlari voqe bo'ladi. Ibrohim Adhamning 
fig onli savollarini tinglagan bokira-yu zakovatli ayol Robia 
quyidagicha javob qaytaradi:
Robia dedi anga: “Ogoh b o i,
Kim necha yil bodiyada borcha yo'l.
Bo’Idi ishing arzi namoz aylamak,
Sheva manga arzi niyoz aylamak.
Sanga samar berdi namoz-u riyo,
Bizga bu bar berdi niyozu fano” .238