Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti ekologiya yo’nalishi fiziologiya, genetika va biokimyo kafedrasi

Yo’g’on ichaklar funksiyasi.
Yo‟g‟on ichaklarda juda kam shira ajraladi, 
suv so‟riladi va najas shakllanadi. O‟simliklar dunyosi oziqlari, go‟shtli oziqlarga 
nisbatan ko‟p najas hosil qiladi. Yo‟g‟on ichaklarda juda katta miqdorda mikroblar 
(1 g najasda 15 mlrd. gacha) mavjud. Qishloq xo‟jalik hayvonlarining yo‟g‟on 
ichaklarida oziq massalari juda uzoq muddat saqlanadi, masalan, otlarning yo‟g‟on 
ichagida 72 soat gacha saqlanadi. Yo‟g‟on ichaklarda hazm tizimining yuqori 
qismidan tushuvchi mikroblar, infuzoriyalar va fermentlar ta‟siri ostida 40-50% 
kletchatka, 40% oqsillar va 25% gacha uglevodlar hazmlanadi. Kavshovchi 
hayvonlarning yo‟g‟on ichaklarida 15-20% kletchatka achib-bijiydi va so‟riladi. 
Demak mikroblar oziqlarni kelgusi parchalanishiga ham zarur bo‟lar ekan. Lekin 
bu mikroblar oqsillarning chirishini va ulardan turli zararli moddalarning hosil 
bo‟lishiga sabab bo‟ladi. I.I.Mechnikovning ta‟kidlashicha bu moddalar 
organizmning o‟z-o‟zidan zaharlanishini (autointoksikatsiya) yuz beradi va 
organizmni qarrishini sabablardan asosiysi hisoblanadi.