Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti pedagogka fakulteti

---

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA 
MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
 
ALISHER NAVOIY NOMIDAGI SAMARQAND DAVLAT
UNIVERSITETI PEDAGOGKA FAKULTETI
 
 
“MUSIQA TA’ILIMI “KAFEDRASI
 
 
 
 

Fan : “ Musiqa o’qitish nazariyasi va metodikasi “
 
 
 

Mavzu:
“
O'zbek musiqasida kompozitorlik ijodi
”
 

Bajardi: Shukurov Jasur. 
 Ilmiy rahbar : Boltaev Baxtiyor. 
 
 
 
 
 
 

---

 
O’zbek musiq’asida kompozitorlik ijodiyoti(maktab 
musiqa darsida dars iishlanmasi misolida) 

Reja
 
Kirish. 
Asosiy qism 
 

1 .O’zbek bastakorlari uyushmasining ish faoliyati tarixi
2 .O'zbek kom’ozitorlari hayoti va ijodi. 
3. O’q’uvchilarga O’zbek musiq’asida kompozitorlik ijodiyoti
turlari haq’ida tushuncha berish. 
 
Xulosa.
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati. 
 
 
 
 

---

 
1.O’zbekiston Bastakorlar uyushmasi (dastlabki nomi «O’zbekiston kompozitorlar 
soyuzi») O’zbekiston Xalq’ Komissarlari kengashining 1938 yil № 203-r q’aroriga binoan 
tashkil topgan. Respublikada faoliyat ko’rsatayotgan kompozitor va musiq’ashunoslarni 
ғoyaviy va ijodiy birlashtirish maq’sadida O’zbekiston xalq’ artisti, atoq’li kompozitor va 
dirijyor Tolibjon Sodiq’ovga uyushmani tuzish uchun rasman vakolat berildi. Respublika 
hukumatining xalq’ Komissarlari 1940 yil 21 fevral № 258 - q’aroriga binoan O’zbekiston 
bastakorlar uyushmasi 1 shezdini 1941 yil oktyabr oyida o’tkazish belgilandi hamda ahzolari 
tasdiq’landi: Tolibjon Sodiq’ov—rais, Muxtor Ashrafiy - rais o’rinbosari, Karim Abdullaev - 
mashul kotib, To’xtasin Jalilov, Yunus Rajabiy, Nikolay Mironov, Aleksey Kozlovskiy, 
Yelena Romanovskaya, Mutal Burhonov, Viktor Uspenskiy, SHarif Ramazonov, 
Imomjon Ikromov, Matyusup Xarratovlar - hayhat ag’zolari q’ilib saylandilar. K. 
Abdullaev o’z arizasiga ko’ra mashul kotib vazifasidan ozod etilgach, o’rniga 
musiq’ashunos Ye. Ye. Romanovskaya saylandi.Sobiq’ ittifoq’ hukumati q’aroriga asosan 
1939 yili «Kompozitorlar uyushmasi» va «Musiq’a fondi» tahsis komiteti tashkil etilgan 
edi. Hayhat raisi vazifasiga atoq’li kompozitor va musiq’ashunos, akademik Boris 
Vladimirovich Asafg’ev (adabiy taxallusi Igorh Glebov (1884 - 1949) tayinlandi. 
Uyushmaning birinchi tashkiliy q’urultoyini o’tkazish 1941 yil noyabr oyiga belgilandi. 
Mazkur tashkilot tarkibiga boshq’a respublikalar uyushmalari q’atori O’zbekiston 
Bastakorlar uyushmasi ham kiritildi va «O’zbekiston musiq’a fondi bo’limi» tashkil 
topdi. TSintsadze – direktor, Kolesnichenko bosh hisobchi etib tayinlandilar. 1941 yil 22 
iyunida boshlangan Ikkinchi Jahon urushi mazkur ijodiy uyushma q’urul-toylarini 
o’tkazishga imkoniyat bermadi. Urush yillari O’zbekistoi kompozitorlar uyushmasi 
va uning «Musiq’a fondi» jangovar shtabga aylandi. Ayrim sang’atkorlar q’o’llariga 
q’urol olib jang maydonlariga otlandilar, q’olganlari esa adabiyot va sang’atning 
rivojlanish jarayonida faol mehnat va ijod q’ildilar. Bastakor va kompozitorlar, shoir va 
dramaturglar bilan hamkorlikda musiq’aning barcha shakl va janrlarida ijod q’ilib, yangi - 
yangi musiq’iy va saxna asarlar yaratdilar. Bu jarayonda, yukorida tilga olingan hayhat 
ahzolari bilan birgalikda K. Jabborov, F. Sodiq’ov, S. Kalonov, N. Xasanov, P. Raximov, 
M. Niyozov, Nishonov, M. Salimov, O. Toshmatov (Orif garmon), K. Mansurov, M. 
Murtazaev, A. Allaberganov kabi bastakorlar, 1941 yilniing iyung’ oyida Toshkent davlat 
konservatoriyasining ilk bitiruvchilari I. Akbarov, B. Gienko, V. Meyen, I. Hamzin 
(urushda xalok bo’lgan) hamda konservatoriya pedagoglaridan G. Mushelg’, B. Nadejdin, 
Yan Pekker va yukori kurs kompozitor - talabalari urush mavzusiga bagishlangan asarlar 
yarata boshlashdi. Bu ijodiy jarayonga Moskva va Leningrad, shuningdek, Belorusiyadan 
vaq’tincha ko’chib kelgan taniq’li kompozitorlardan B. Arapov, S. Vasilenko, V. 
Voloshinov, L. Revutskiy, O. CHishko, Yu. Tyulin, M. SHteynberg, N. Boguslavskiy, G. 
Taranov va Leningrad konservatoriyasining professor, pedagog va talabalari ham 
q’o’shildilar.1948 yil 11 - 14 oktyabrda O’zbekiston Bastakorlar uyushmasining 1 q’urultoyi 
bo’ldi. T. Sodiq’ov hisobot mahruzasida respublikamiz musiq’a madaniyatining 
rivojlanishidagi 
yutuq’ 
va 
muammolariga 
to’xtab o’tdi. Q’urultoy dasturida 
kompozitorlarning musiq’ali spektakllari, turli janrlarda yaratilgan musiq’ali asarlari yangradi. 
Q’urultoyda uyushmaning hayhat ag’zolari, rais lavozimiga kompozitor Sobir Boboev, rais 

---

o’rinbosari lavozimiga B. Gienko, taftish komissiyasi ahzolari va uning raisi etib I. 
Akbarov, «O’zbekiston musiq’a fondi» hayhat ahzolari, uning raisi etib V. Meyen saylandi. 
Direktor vazifasiga R. Gisin tasdiq’landi. 
SHuni aytib o’tish joizki, 1945 - 59 yillarda O’zbekiston Bastakorlar 
uyushmasi safiga konservatoriyani bitirgan 27 nafar yosh kompozitorlardan q’uyidagilar 
q’abul q’ilindi: I. Hamroev, G. Kodirov, G. Sobitov, Pak Yendin, I. Akbarov, G. Zubatov, 
V. Knyazev, X. Izomov, D. Zokirov, S. Boboev, D. Soatkulov, S. Abramova, A. 
Berlin, X. Raximov, S. Varelas, A. Muhamedov, V. Zudov, F. Nazarov, O. Salimov, Yu. 
Nikolaev, A. Malaxov, F. Yanov - Yanovskiy; Konservatoriyani bitirgan 54 nafar 
yosh musiq’ashunoslardan I. Dulgarova, Yu. Kon, K. Alimbaeva, F. Karomatov, M. Kovbas, 
A. Asinovskaya, T. Solomonova, T. Adambaeva, T. Golovyants, T. Jumaev, M. 
Axmedov va N.Yanov-Yanovskayalar q’abul q’ilindi.1955 yilning 10 - 16 dekabrida 
O’zbekiston Bastakorlar uyush-masining II q’urultoyi bo’lib o’tdi. Uning dasturida uchta 
simfonik kontsert, bitta o’zbek xalq’ cholғulari orkestri kontserti, kamer kontsert, xor kontserti 
hamda G. Mushelning «Raq’q’osa» baleti, T. Sodiq’ov va R. Glierning «Gulsara» operasi, 
T. Jalilov va G. Mushellarning «Muq’imiy» musiq’ali dramalari namoyish etildi. S. 
Boboev «O’zbekiston musiq’a madaniyatining rivojlanish jarayoni, muammolari va
sanhatkorlarning vazifasi» mavzuida mahruza q’ildi. Minbarga chiq’kanlar kontsert 
dasturlariga kiritilgan asarlarning yutuq’ va kamchiliklari, musiq’ani targibot q’ilishdagi 
muammolar to’grisida o’z fikr va mulohazalarini bayon q’ildilar. Hayhat raisi lavozimiga 
Mutal Burhonov, uning o’riibosari etib B. Gienko, mashul kotib etib M. Aliev, taftish hayhati 
raisi etib I. N. Karelova saylandilar. «O’zbekiston musiq’a fondi» raisi vazifasiga V. A. 
Meyen, direktori etib L. R. Gisin tasdiq’landi.1960 yilning 8-14 iyunida O’zbekiston 
Bastakorlar uyushmasining SH - chi q’urultoyi bo’ldi. Uning kontsert dasturida 
kompozitorlarning turli shakl va janrlarda yaratgan yangi musi q’iy asarlari 7 ta 
kontsertda namoyish q’ilindi, shuningdek, q’uyidagi spektakl va kinofilg’mlar delegat va 
mexmonlar ehtiboriga xavola etildi: S. Yudakovning «Maysaraning ishi» operasi, T. 
Jalilov va G. Sobitovlarning «Nurxon» musiq’ali dramasi, I. Akbarov musiq’asi bilan 
«Ikkinchi gulshan» va M. Leviev musiq’asi bilan «Mahallada duv - duv gap» 
(«Syurpriz») badiiy kinofilg’mlari ko’rsatildi. M. Burhonov «O’zbekiston musiq’a 
sanhatining rivojlanish jarayoni va sanhatkorlarning vazifalari» mavzuida mahruza 
q’ildi. U respublikaning musiq’iy hayotidagi yutuq’ va kamchiliklarga, hamda 
yechilmagan muammolariga to’xtalib o’tdi. SHu bilan birga kompozitorlarning ijodiy 
faoliyatidagi jiddiy nuksonlar tankid ostiga olindi. Taftish hayhati raisi I. N. Karelova o’z 
mahruzasida M.Burhonov so’zlarini tasdiq’ladi. Q’urultoy kun tartibi haq’ida q’aror 
q’abul q’ildi va tashkiliy masalani ko’rib chiq’di. O’zbekiston Bastakorlar uyushmasining 
hayhat raisi lavozimiga Sobir Boboev, uning o’rinbosari etib Raximov, mashul kotib A. A. 
Berlin, taftish hayhat raisi lavozimiga I. N. Karelovalar saylandilar.«O’zbekiston musiq’a 
fondi» hayhat ag’zolari va uning raisi etib I. Akbarov saylandilar. Fond direktorligiga L. R. 
Gisin tasdiq’landi.1962 yilning 13 - 18 fevralida O’zbekiston Bastakorlar uyushmasining 
navbatdan tashq’ari bo’lib o’tgan IV shezdida S. Boboev va D. B. Kabalevskiylar mag’ruza 
q’ilishdilar. Shezd kontsert dasturida turli janrlarda yaratilgan musiq’iy va saxna asarlar 
namoyish q’ilindi.1965 yilning 7 - 15 martida O’zbekiston Bastakorlar uyushmasining V 
shezdi bo’ldi. Shezd dasturida turli janrlarda yaratilgan asarlar, jumladan S. Boboevning 
«Hamza», M. Ashrafiyning «SHoir q’albi», M. Yusupovning «Xorazm q’o’shiғi» va R. 

---

Hamroevning «Zulmatdan ziyo» operalari, G. Mushelning «Kashmir afsonasi» baleti, M. 
Levievning «Toshbolta oshiq’», S. Boboevning «Ikki bilaguzuk» va A. 
Muhamedovning «Jon q’izlar» musiq’ali komediyalari, Hamid Raximovning «Ishq’ing 
bilan» musiq’ali dramasi namoyish q’ilindi. Hayhat raisi S. Boboev «O’zbekiston 
kompozitorlari va musiq’a-shunoslarining ijodiy faoliyatidagi yutuq’ va muammolar» 
mavzuida mahruza q’ildi. Shezd tashkiliy masalani ko’rib chiq’di. Uyushma hayhati rais 
lavozimiga Ahmad Hamidovich Jabborov, uning o’rinbosari etib B. Gienko, mashul 
kotiblikka Ғ. Q’odirov, taftish hayhati va uning raisi vazifasiga Tovur Jumaev, «O’zbekiston 
musiq’a fondi» hayhati ahzolari, uning raisi etib Ilyos Akbarov saylandi. Fond direktori 
lavozimiga M. T. Gisin tasdiq’landi. 1967 yilning sentyabr oyida O’zbekiston Bastakorlar 
uyushmasining Q’oraq’alpoғiston bo’limi ochildi. Bunga baғishlaigan ikkita kontsertda 
q’oraq’alpoq’ kompozitorlarining turli janrlardagi asarlari va ikkita musiq’ali drama 
namoyish etildi, O’zbekiston Kompozitorlar uyushmasining hayhat raisi A. X. Jabborov 
mahruza q’ildi. Mazkur uyushma bo’limining raisi lavozimiga Olimjon Halimov, mashul 
kotiblikga Tojigul Adambaevalar saylandilar.1971 yilning 15 noyabr - 2 dekabr kunlari 
O’zbekiston Bastakorlar uyushmasining VI shezdi bo’ldi. Uning dasturida kompozitorlarning 
simfonik, vokal - simfonik, kamer cholғu, kamer - vokal asarlari, o’zbek xalq’ cholғulari 
orkestri uchun kuy va q’o’shiq’lar, q’o’shiq’ va romans, estrada, xor jamoalari va bolalar 
uchun yozilgan asarlar yangradi. q’uyidagi sahna asarlari: A. Berlinning «To’y kuni» (A. 
Rozov librettosi) operasi, M. Ashrafiyiing «Temur Malik» baleti, R. Vilhdanovning «O’n 
ikkinchi kecha» (SHekspir pg’esasi asosida) musiq’ali komediya, D. Zokirov va K. 
Jabborovlarning «Mening jannatim» (S. Abdulla pg’esasi) musiq’ali dramalari namoyish 
etildi. Hayhat raisi A. K. Jabborov O’zbekiston kompozitor va musiq’ashunoslarning 
ijodiy 
faoliyatlari 
res-publikaning 
zamonaviy 
musiq’iy 
sang’atining rivojlanish 
jarayonidagi yutuq’ va muammolar hamda musiq’a tarғibotidagi nuq’sonlar to’ғrisida 
mahruza q’ildi. Hayhat ag’zolari va uning raisi lavozimiga A. K. Jabborov, uning o’rinbosari 
etib B. Gienko, mashul kotiblikga E. Soliq’ov, taftish hayhati ahzolari va uning raisi etib 
T. Jumaev, «O’zbekiston musiq’a fondi» hakami va uning raisi lavozimiga I. Akbarov 
saylandi. Direktor bo’lib O’zbekistonda xizmat k o’rsatgan artist Toshtemir 
SHaripov tasdiq’landi. 1976 yilning 12 - 19
 
martida O’zbekiston Bastakorlar uyushmasining
VII 
sg’ezdi bo’ldi. Shezdning kontsert dasturida kompozitorlarning turli janr va 
shakllarda yaratgan yangi musiq’iy asarlari yangradi. N. Zokirovning «Sohil bo’yida 
to’q’nashuv» operasi, M. Ashrafiyning «Muhabbat va q’ilich» («Temur Malik»)
baleti, S. Jalilning «Laq’ma», M. Levievning «Zamonali va Omonali» musiq’ali 
komediyalari namoyish q’ilindi. Tashkiliy masala ko’rilib, hayhat ahzolari va uning
raisi lavozimiga Enmark Solihov saylandi. Uning o’rinbosarlari lavozimiga B. Gienko
va N. Zokirov, mashul kotiblikga V. Zudov saylandilar. «O’zbekiston musiq’a
fondi» hayhati va uyushmaning raisi I.Akbarov saylandi. Fond direktori etib T. SHaripov 
tasdiq’landi. 1982 yilning 13 - 19 iyunida O’zbekiston Bastakorlar uyushmasining VIII 
shezdi bo’ldi. Uning dasturida N. Zokirovning «Uyғonish» nomli operasi, A. Berlinning 
«Vasilisa prekrasnaya» bolalar uchun baleti, T. Xrennikoviing «Lyubovg’yu za lyubovg’» 
baleti, E. Solihovning «Xo’ja Nasriddin» operettasi ijro etildi. Hayhat raisi Enmark Solixov 
va taftish hayhati raisi Tovur Jumaev hisobot mag’ruza q’ildilar. hayhatining birinchi kotibi 
lavozimiga Sobir Boboev, mashul kotiblika Mirsodiq’ Tojiev, Aleksandr Berlin, Uluғbek 
Musaev va Galina Kuznetsovalar, taftish hayhati va uning raisi etib M. S. Kovbas, 

---

«O’zbekiston musiq’a fondi» hayhati va raisi q’ilib Ilyos Akbarovlar saylandilar. Musiq’a 
fondi direktori etib Toshtemir SHaripov tasdiq’landi. (izoh: Bastakorlar uyushmasi 
hayhatining birinchi kotibi Sobir Boboev bemor bo’lib q’olganligi sababli, o’z arizasiga 
ko’ra 1984 yilning oktyabr oyida vazifasidan ozod etildi. Uning o’rniga Mirsodiq’ Tojiev, 
mashul kotib lavozimiga kompozitor Rustam Abdullaev, musiq’ashunos Irina 
Kulhbashnayalar tayinlandi).1987 yilning 12 - 18 dekabrida O’zbekiston Bastakorlar 
uyushmasining IX shezdi bo’ldi. Musiq’ali teatrlarda R. Abdullaevning «Q’uyoshga 
tahzim» balet - oratoriyasi, S. Jalilning «Zebuniso» operasi, U. Musaevning «To’maris» 
baleti, M. Bafoevning «Ettinchi jin» musiq’ali dramasi, M. Levievning «Mangulik» 
musiq’ali dramasi tomosha-binlarga havola etildi. Shezd minbaridan uyushmaning 
birinchi kotibi Mirsodiq’ Tojiev va taftish hayhati raisi M. S. Kovbas hisobot mahruza 
q’ildilar. Uyushma hayhati raisi lavozimiga musiq’ashunos Axmad Hamidovich 
Jabborov, masg’ul kotiblika kompozitorlar Uluғbek Musaev va Rustam Abdullaevlar, 
taftish hayhati va uning raisligiga Rustambek Abdullaev, «O’zbekiston musiq’a fondi» 
hayhati va uning raisi, Mardon Nasimov saylandi. Fond direktori etib Toshtemir SHaripov 
tasdiq’landi.O’zbekiston Bastakorlar uyushmasining tashkil topganiga 50 yil to’lishi 
munosabati bilan 1988 yilning 27 noyabridan 8 dekabrigacha yubiley Plenumi bo’lib o’tdi. 
Plenum kontsertlari va ijodiy uchrashuvlar haq’iq’iy musiq’a bayramiga aylanib ketdi. 
Plenum ishini tugallash arafasida 24 - 26 ioyabr kunlari dunyodan ko’z yumgan 
kompozitorlar va musiq’ashunoslarga baғishlangan «Xotira kechalari» o’tkazildi va q’abrlari 
ziyorat q’ilindi. Marhum kompozitorlarning musiq’iy asarlari uchta kontsert dasturida 
jarangladi. N. Zokirovning «Gamlet» S. Yudakovning «Maysaraning ishi» operalari, R. 
Abdullaevniig «Q’uyoshga tahzim» balet - oratoriyasi M. Ashrafiyning «Sevgi tumori» 
baleti, U. Musaevning «To’maris» hamda Samarq’and opera va balet teatrida D. 
Q’odirovaning «Sayyora» baleti, M. Bafoevning «Prometey» musiq’ali dramasi, E. 
Solihovning «Xo’ja Nasriddin» operettasi tomoshabinlar ehtiboriga havola etildi.SHuni 
aytib o’tish joizki, XX asrning 60 – 70 – 80 - yillarida O’zbekistoi Bastakorlar 
uyushmasi tashabbusi bilan Toshkentda har yili O’rta Osiyo va Q’ozogiston
kompozitorlarining asarlaridan «Simfonik musiq’a festivali» o’tkazildi. Mazkur 
festivalni o’tkazishda O’zbekiston xalq’ artisti, professor dirijyor Z.Haq’nazarov 
rahbarligidagi simfonik orkestrning faoliyati muhim rolg’ o’ynadi.1972 yilning may oyida 
O’zbekistonda «Gruziya musiq’a haftaligi», 1 - 7 noyabrda esa «O’zbekiston musiq’a 
haftaligi» Gruziyada bo’lib o’tdi. Mazkur haftaliklarda gruzin va o’zbek kompozitorlarining 
simfonik, vokal - simfonik, kamer - cholғu, kamer - vokal musiq’iy asarlari kontsert 
dasturlarida jarangladi. Toshkent, Samarq’and va Buxoro shaharlari musiq’a bilim yurtlari, 
bolalar musiq’a maktablarida va shahar faollari bilan gruzin kompozitorlarning ijodiy 
uchrashuvlari bo’lib o’tdi. Bu uchrashuvlarning kontsert dasturida gruzin va o’zbek 
ijrochilari faol q’atnashdilar. Xuddi shunday o’zbek kompozitorlarining ijodiy uchrashuvlari 
va kontsertlari Tbilisi, Barjomi, Kutaisi, Suxumi va Poti shaharlarida bo’lib o’tdi. Bu ijodiy 
uchrashuvlar va kontsertlar ikki xalq’ning musiq’iy bayramiga aylanib ketdi. 
O’zbekistondan A. Jabborov rahbarligida M. Ashrafiy, M. Burhonov, S. Yudakov, B. 
Gienko, Sayfi Jalil, S. Boboev, R. Abdullaev kabi kompozitorlar, dirijyor B. T o’laganov, 
skripkachi Marlis Yunusxonov, xonandalar
M. Xojiniyozov, R. Yusupova, T. SHaripov va Gruziya sanhatkorlari faol q’atnashdilar. 

---

1991 yilning 1 sentyabri O’zbekiston mustaq’illigi bayrami deb ehlon q’ilindi. 
O’zbekistonda sobiq’ totalitar davlat o’rniga mustaq’il demokratik, huq’uq’iy davlat 
o’rnatildi. Bular tufayli mustaq’il davlat q’urilishida respublikada jahon tsivilizatsiyasi 
tomonidan erishilgan tajriba va siyosiy - huq’uq’iy tahlimotlar, xalq’imizning boy haq’iq’iy, 
madaniy merosini mukammal tiklashga, o’rganishga katta imkoniyatlar vujudga keldi. 
O’zbekistonda keskin ravishda siyosiy -ijtimoiy, iq’tisodiy - madaniy hamda mahnaviy 
o’zgarishlar yuz berdi. Prezidentimiz I.A.Karimov iftixor bilan tahkidlaganidek, 
«Mahnaviyat insoniyatning, xalq’ning, jamiyatning, davlatning kuch -q’uvvatidir». 
Respublikamizdagi iq’tisodiy - ijtimoiy va madaniy hayotdagi bunday ijobiy o’zgarishlar 
xalq’imizni, yangi - yangi ijodiy zafarlarga chorlamokda.O’zbekiston Bastakorlar 
uyushmasi ahzolarining 1990 yil 29 oktyabrda o’tkazilgan umumiy majlisida 
tashkilotning yangi Nizomi ishlab chiq’ilib, 1991 yilning 3 yanvarida tasdiq’landi va o’sha 
kundan kuchga kirdi. Mazkur Nizomda uyushma ma q’sadi va vazifalari aniq’landi. 
Uyushmaning asosiy maq’sadi: «O’zbekiston milliy musiq’asini keng ko’lamda boyitish 
va yuksaltirish, O’zbekistonda yashaydigan boshq’a xalq’lar musiq’asi kamol topishiga 
muntazam yordam berish, musiq’iy tarbiyalashga butun kuch - kudratini safarbar etish, 
O’zbekiston kompozitor va musiq’ashunoslarini jumhuriyat va xorijiy davlatlarda tarғibot 
q’ilish» dan iboratligi belgilab olindi.O’zbekiston Bastakorlar uyushmasining ahzolari ozod 
va obod Vatanimizning musiq’iy madaniyatini rivojlantirish jarayonida faol ijod 
q’ilmoq’dalar. Mustaq’illikning o’tgan davrida kompozitorlar A. Navoiy nomidagi opera va 
balet teatrini, ayniq’sa, Muq’imiy nomidagi musiq’ali teatrni va viloyatdagi barcha 
teatrlarni, milliy simfonik orkestrni, xor jamoalarini o’zbek xalq’ cholғu asboblari 
orkestrlarini, estrada simfonik orkestrini, kamer simfonik orkestrini, drama teatrlarni, 
bolalar xor jamoalarini, O’zbekiston Mudofaa vazirligi, Ichki ishlar vazirligi va chegarachilar 
q’o’shinlari tarkibidagi «Ashula va raq’s ansambli» va damli cholғu asboblar orkestrlari va 
boshq’a ijrochi jamoalarining repertuarlarini yangi - yangi musiq’iy asarlar, spektakllar bilan 
doimiy ravishda boyitib kelmoq’dalar. SHu bilan birga uyushma ahzolari respublikamizda 
har yili o’tkazilayotgan «O’zbekiston — Vatanim manim» q’o’shiq’ tanlovida, ha r i k ki yi l da 
S a m ar q’ an d s h a h ri d a o’ t k az i l a yo t ga n «S H a r q’ taronalari» xalq’aro musiq’a 
festivallarida faol q’atnashmoq’dalar. Zamonaviy simfonik musiq’a sanhatini rivojlantirish 
va tarғib q’ilish niyatida O’zbekiston Bastakorlar uyushmasi, O’zteleradio kompaniyasi, 
O’zbekiston Respublikasi madaniyat ishlari vazirligi va «O’zbeknavo» bilan hamkorlikda har 
ikki yilda Toshkent «Xalq’aro simfonik musiq’a festivali» nomli anjumanni, Yoshlar «Ilhom» 
teatr jamoasi har yili Toshkentda «Xal q’aro zamonavi y musi q’a festivalini», 
Bastakorlar uyushmasi «Davr sadolari» anjumanini o’tkazib kelmoq’da. Mazkur festivallarni 
o’tkazishda kompozitor va musiq’ashunoslar tashkilotchi va musiq’a muallifi sifatida ishtirok 
etmoq’dalar.1995 yilning 1 - 6 noyabrida O’zbekiston Bastakorlar uyushmasi X q’urultoyini 
o’tkazdi. 6 kun davom etgan q’urultoy dasturida kompozitorlarning turli shakl va janrlarda 
yaratgan asarlari j arangladi. Kontsert dast urida q’u yi dagi sah na asarl ari
tomoshabinlar eg’tiboriga havola etildi: N. Zokirovning «Taxtga yo’l», M. Bafoevning 
(O. Uzoq’ov va J. Kamol librettosi) «Umar Hayyom», S. Jalil va T. To’lalarning 
«Malikai sayyor» operalari, S. Hayitboev, E. Samandarovlarning «Bashorat», F. Alimov, 
O’. Umarbekov, R.Mahdievlarning «Foti ma va Zu hra », SH. SHoyimardonova, X. 
Ғulomlarning «Muhabbat navosi» musiq’ali dramalari, A. Mansurov, N. Q’obillarning 
«Bir soatlik halifa» musiq’ali komediyasi namoyish etildi. Q’urultoy tashkiliy masalani 

---

ham ko’rib chiq’di. Uyushmaning kengash ahzolari saylandi. Kengash raisi lavozimiga 
kompozitor Rustam Abdullaev, o’rinbosarlar etib kompozitor Habibulla Raximov, 
musiq’ashunos Ravshan Yunusov va bastakor Avaz Mansurovlar, taftish hayhati va uning 
raisi q’ilib musiq’ashunos Rustambek Abdullaev saylandi. Uyushma «O’zbekiston 
Bastakorlar uyushmasi» deb ataldi va Nizomga ayrim o’zgarishlar kiritildi.
2.