Alisher navoiy nom idagi samarqand davlat um versiteti a bdu r ash id a b d u r a h m o n o V

qadimgi turkiy xalqlar ijodiga mansub janrlarning yuksak
namunalari berilgan. Devonda A lp Er To'nga (Afrosiyob)
sharajiga bitilgan she ’riy, turk xoqoni Shu haqidagi nasriy
doston parchalarining saqlanishi adabiyotim iz tarixida yirik
hajmli asarlar yaratilganini tasdiqlaydi.
9. Islom dini joriylashganidan so ‘ng yaratilgan asarlarda,
jumladan, Yusuf Xos Hojibning «Qutadg 'u bilig» dostonida
turkiy xalqlarning о 'ziga xos qadimiy belgilari va e 'tiqodlari
ifodasini topdi. A sar qahramonlarining nomlanishi, osmon
jism lariga sig'inish y o k i A lp Er To'nga davridan qolgan
hikm atlarga qayta -q ayta murojaat etilishi buning vorqin
dalilidir.
10. lslomgacha bo 'Igan turkiy xalqlar adabiyoti о ‘z janr
rang-barangligiga ega. Bu davr adabiyotin in g ко ‘lami,
359

---

salmoqdorligi, g ‘oyaviy-badiiy qim m atini belgilash, ко 'p
jih a td a n uning ja n rla rin i aniqlashga bog'liqdir. Lekin
hozirgacha adabiyotshunosligimizda qadimgi davr adabiyoti
janrlarini islom adabiy otida mavjudjanrlar bilan, у a ’ni keyingi
davr adabiyotshunosligi citamalari bilan nomlash tamoyillari
mavjudki, и m aqsadga muvofiq emas. «Devonu lu g'otit
turk»dagi adabiyotshunoslikka oid qarashlar, shuningdek,
adabiy parchalar va qadim gi turkiy til bilan nomlangan
atamalar islomgacha bo ‘Igan adabiyot da yigirmagayaqin janr
mavjud bo ‘Igan, degan xulosani beradi.
11. 
Turkiy xalqlar adabiyotining qadimiy davri « 0 ‘zbek
a d a b iy o ti