Алишер Навоий номидаги Самарқанд давлат университети педагогика факультетининг Бошланғич таълим ва спорт бўлимининг сиртқи бўлим курс талабаси Очилова Дилфуза синф «Ўқиш китоби»да А

---

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI 
 
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI 
 
 
Alisher Navoiy nomidagi Samarqand davlat universiteti 
 
PEDAGOGIKA FAKULTETI 
 
 
“Boshlang’ich ta’limda gumanitar fanlarni o’qitish uslubiyati” kafedrasi 
5141600- Boshlang’ich ta’lim va sport, tarbiyaviy ish yo’nalishi bitiruvchi 
kurs talabasi 
 
 
 
Yaqubova Rayhon 
 
 
MALAKAVIY BITIRUV ISHI 
 
MAVZU: O’qish darslarida she’rlarni o’rgatish 
 
 
 
Ilmiy rahbar:
 
 
 
Samarqand-2011 
 

---

 
 
 
 
REJA 
Kirish 
Birinchi bob. O’qish kitoblarida berilgan she’rlar haqida 
1.1. Boshlang’ich sinflarda o’qish darslarini tashkil qilish 
1.2. O’qishning o’ziga xos turlari 
Ikkinchi bob. O’qish darslarida she’rlarni o’rgatish 
2.1.She’r va uni o’qitishning usullari 
2.2. To’g’ri o’qish va o’qitish katta san’at 
Xulosa 
Foydalanilgan adabiyotlar 

---

Kirish 
Mavzuning dolzarbligi 
Bolalar tarbiyasi asosan ota-onalar va tarbiyachilar tomondan oshiriladi. Hali 
o’qish, yozish, chizishni bilmaydigan maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalar dunyo 
sirlaridan mutloqo bexabar bo’ladilar. Shunga qaramay, bizni qurshagan olamni 
tezroq bilib olishga uning sirlarni o’rganishga intiladilar. Unda oilada ota-onalar, 
bog’chalarda esa tarbiyachilar, maktabda esa o’qituvchilar yaqinda yordam 
beradilar, ya’ni ular badiiy asarlardan parchalar o’qishni, mazmun va mohiyatini 
tushunishni o’rganadilar. Badiiy kitoblarning rasmlarini rang-barang harflarini 
o’qish o’rganishga muvaffaq bo’ladilar. Ulg’ayib ketayotgan yosh avlodni komil 
insonlar qilib tarbiyalashda kattalar adabiyotining ajralmas bir bo’lagi bo’lgan 
bolalar adabiyotining ham ahamiyati katta. Bolalar adabiyoti oz oldiga kelajak 
avlodni jismonan baquvvat, ruhan pok, fikran sog’lom, iymon-e’tiqodi butun, 
bitimi ma’naviyati yuksak, mard va jasur, vatanparvar avlodni tarbiyalashdek katta 
va murakkab vazifani quyganligi bilan ajralib turadi. 
Kadrlar tayyorlash milliy darsturda, «Ta’lim to’g’risida» qabul qilingan 
Qonunda ham xuddi ana shu masala ko’ndalang qilib quyilgan. Zotan xalqning bir 
bo’ladi sanalgan bu yosh avlod sal fursat ichida voyaga yetib ulg’ayib qoladi. 
Shuning uchun ham bu avlodga alohida e’tibor va hurmat bilan qarash lozim. 
Bolalar uchun yoziladigan har qanday badiiy asar ularning yosh xususiyatlariga, 
saviyalariga mos bo’lishi, ular qalbida chuqur uy-fikrlar uyg’otishi, yorqin obrazlar 
va yuksak g’oyalarga boy bo’lishi, ularni ulkan va porloq ishlarga ilxomlantirishi 
zarur. 
Prezidentimiz I.A.Karimov alohida uqtirganidek, «Xalq-bamisoli ulug’ 
sharafli yo’ldan ilgarilab borayotgan karvon. Uni yo’ldan chalg’itishga 
urunuvchilar, payt poylab orqasidan hamda qiluvchilar hamisha bo’lgan, bundan 
keyin ham bo’lishi mumkin. Karvon bexatar bo’lmas, degangap bejiz aytilmagan. 
Ammo xalq karvonini hyech qanday kuch ortga qaytarolmaydi»
1
.
1
Каримов И.А. Юксак маънавият-енгилмас куч. Тошкент, «Маънавият» нашриёти. 2008 йил 172 бет 

---

Xudi shu g’oya maqsad va tushuncha «Kadrlar tayyorlash milliy dastur» 
hamda «Ta’lim to’g’risida» qonunda o’z ifodasini topgan. demak, shunday ekan, 
tarbiyachilar, murabbiy va o’qituvchi ustozlarning, shoir va adib, olim va 
adabiyotshunoslarning oldida turgan eng asosiy vazifa yoshlarni barkamol qilib 
tarbiyalashdir. Yoshlarda milliy g’urur tushunchasini shakllantirish, tarix sahnasida 
chaqnagan ilm-fan, ma’rifat va ma’naviyat yulduzlarining asarlarini o’rgatish va 
shu e’tiqod asosida tarbiyalab voyaga yetkazish muhim ishdir. 
Biz, o’zimizning mazkur bitiruv malakaviy ishimizda yuqoridagi buyuk 
ma’suliyatini chuqur anglagan holda boshlang’ich sinflarning 1-2-3-4 sinf «O’qish 
kitobi» ga kiritilgan Safar Barnoyev, Miraziz A’zam Tursunboy Adashboyevlar 
ijodi namunalaridan kiritilgan asarlarni tahlil qilishni lozim topdik.