Algoritmlash p65. p65


Ada  Bayron Buyruqning  kodi



Download 2,81 Mb.
Pdf ko'rish
bet174/223
Sana09.12.2021
Hajmi2,81 Mb.
#190361
1   ...   170   171   172   173   174   175   176   177   ...   223
Bog'liq
2 5226458987112694377

Ada  Bayron
Buyruqning  kodi
Buyruqqa izoh
01  022
R  radiusning qiymati jamlagichga  yuboriladi
20 000
Jamlagichdagi  qiymat (R)ni  bosmaga  chiqarish
05 022
Jamlagichdagi  R  ning  qiymati  o ‘z -o ‘ziga  ko ‘pay- 
tiriladi va  natija  yana  jamlagichga  yoziladi
05 020
020—021-yacheykalardagi  п  soniga  jamlagichdagi 
qiymat (R2)  ko‘paytiriladi
198


20 000
Olingan  natija, ya'ni  doira  yuzasining qiymati 
bosmaga  chiqariladi
045  00  000
Tamom  (Stop)
K o ‘rin ib   tu rib d iki,  bu  tild a   dastur  tuzish  ancha  mashaqqatli 
ekan.  Buning  asosiy  q iyin ch ilig i  —  b ir  tom ondan  buyruqlarning 
raqamlar  yordam ida  ifodalanishi  bo ‘lsa,  ik k in c h i  tom ondan  das- 
turchidan har b ir am alni bajarilishida jam lagichdagi sonli  qiym at- 
ning qaysi o‘zgaruvchiga te g ish lilig ini va boshqa o‘zgaruvchilarning 
qiym atlari  qaysi  adresda joylashganligini bilish   talab  etiladi.
Dastur  tuzishni  osonlashtirish  maqsadida  inson  tilig a   yaqin 
bo ‘lgan  buyruqlar  tiz im in i  tuzish  va  qo‘llash  masalasi  qo‘y ild i 
hamda  hal  e tild i.  Bu  kabi  dasturlash  tilla r i  o ‘ rta   darajadagi 
dasturlash  tilla r i  (ba‘zan  assemblerlar)  deb  y u ritila   boshlandi. 
Bunday tillarga A V T O K O D -B E M S H ,  A V T O K O D -M A D LE N  va 
boshqalar  kiradi.  U la r  B E S M -6 ,  M insk-22,  M insk-32,  IB M - 
360  elektron  hisoblash  mashinalarida  ish latildi.  Masalan,
ST  5,  B S U M
ifodada 5 raqam i B S U M  deb nomlangan yacheykaga jo ylash tirilsin 
(ST-store  —joylashtirish),  degan  buyruq berilgan.
w
Assembler  tillarida  buyruqlar  qisqartirilgan  so‘zlar  yoki  so‘zlar 
majmuidan  iborat  bo‘lib,  ular  mnemokodlar  deb  ham  yuritiladi.
Ta’kidlash jo izki, dasturlash davomida yo‘l qo‘yilgan biror xato 
salbiy natijalarga olib  kelishi ham mumkin.
1981- y il 10 - aprel. Amerika Qo‘shma Shtatlarining Kanaravel 
kosmodromidan birinchi bor ko‘p marta qo‘llanilishga mo‘ljallangan 
«Shatll»  rusumidagi  kosmik  kemani  uchishga  tayyorlash  vaqtida 
uni boshqarishga mo‘ljallangan barcha kompyuterlar xatolik yuzaga 
kelganligi to‘g‘risida ma’lumot berdi. Bu kabi xatolikni kema bortida 
o‘rnatilgan kompyuter ishini sinxron ravishda takrorlovchi boshqaruv 
Markazidagi kompyuter ham ko‘rsatdi. Bu holatda kosmik kemani 
fazoga uchirish xavfli, albatta. Kemadagi barcha jarayonlar kompyuter 
yordamida boshqarilishga mo‘ljallangan bo‘lib, ulardagi dastur 500 
mingdan ziyod tu rli buyruqlarni o‘z ichiga olgan edi. Mutaxassislar 
tomonidan parvozni boshqarish uchun mo‘ljallangan o‘ndan ziyod 
sinxron ravishda ishlovchi kompyuterlarning amal bajarishi o‘rtasidagi 
vaqtning farqi 30 mks ekanligi aniqlandi hamda buning, umuman 
olganda,  xavfli  emasligini  hisobga olib,  ik k i  kunga  kechiktirilgan 
holda kema parvozi amalga oshirildi.
199


Yuqori  darajali  dasturlash  tillari
dagi  ko‘rsatmalar 
inson  tiliga
yaqin bo‘lgan so‘zlar m ajm uidan iborat.  U la r yordam ida am allarni 
bajarish  quyi  darajadagilaridan  ko ‘ra  yengil  b o ‘lib ,  b iro r  maxsus 
ko ‘rsatma bo‘lmasa,  dasturchidan adreslar,  qurilm alar bilan bevo- 
sita  bog‘liq   axborotlarni  bilish   talab  etilm aydi.  Bu  tild a   tuzilgan 
dasturlarni 
translyatorlar 
deb nom lanuvchi maxsus dasturlar kom - 
pyuterlar bajara  olishi uchun  raqam li  ko ‘rinishga  o‘tkazib  beradi.
K eyingi yillarda juda ko ‘p  yuqori  darajadagi  dasturlash tilla ri 
yaratilgan bo‘lib ,  ular  qatoriga 
Paskal

dBase

Ada

KARAT

C++, 
Delphi

Visual  Basic 
va boshqa tilla rn i  qo‘shish  m um kin.  H o zirgi 
kunda  y a ra tila y o tg a n   dasturlash  t illa r i  b iro r  y o ‘ n a lish d a g i 
masalalarni  hal  qilishga  m o‘ljallangandir.
Quyidagi jadvalda dasturlash t ili rivojlanishi tarixidan qisqacha 
ma’lum ot  berilgan.

Download 2,81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   170   171   172   173   174   175   176   177   ...   223




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish