Algoritmlarni loyihalash fanidan on savollari! Kvadratur formulalarining xatoligi? Transport masalasini yechish bosqichlari?

Trapetsiyalar formulasi

Bu formulani olish uchun kesmani h=(b-a)/n qadam bilan n ta bo‘laklarga bo‘lish natijasida hosil qilingan egri chiziqli trapetsiya har bir bo‘lakchasining yuzini, 6.3-rasmdagidek, trapetsiyalar yuzi bilan taqribiy almashtiriladi.

6.3-rasm

Olingan taqribiy qiymatlarni jamlash natijasida

(6.4)

taqribiy formulani olamiz. Bu trapetsiyalar formulasidir.

6. Taqribiy sonning absolyut, nisbiy xatoliklari va ishonchli raqamlari soni? Taqribiy sonlar  esa  biror  kattalikning  aniq  qiymatiga  juda  yaqin  bo`lgan  sonni  ifodalaydi. 

Taqribiy sonning aniq songa yaqinlik darajasi hisoblash yoki o`lchash. jarayonida yo`l qo`yilgan xatolik bilan ifodalanadi. Faraz kilaylik A aniq son, a - uning taqribiy qiymati bo`lsin. Agar abo`lsa, a kami bilan olingan taqribiy son deyiladi. Agar a>A bo`lsa, a ortigi bilan olingan taqribiy son deyiladi.

1 - ta`rif. Taqribiy sonning xatoligi deb A va a orasidagi ayirmaga aytiladi.

Xatolikni deb belgilasak, u holda quyidagicha bo`ladi: delta a=A-a A=delta a+a

2 - ta`rif. Taqribiy sonning absolyut xatoligi deb A va a orasidagi ayirmaning moduliga aytiladi.

Absalyut xatolikni deb belgilasak, u holda quyidagicha bo`ladi: delta =modul ichida A-a.

Amaliyotda ko`p xollarda 0,01 gacha aniqlik bilan, 1 sm gacha aniqlik bilan va x.k. lar uchraydi. Bu esa absolyut xatolikning 0,01; 1 sm va x.k. ga teng ekanligini bildiradi. 3 - ta`rif. Taqribiy son a ning nisbiy xatoligi  deb absolyut xatolik ning A ning moduliga nisbatiga aytiladi: yoki

Nisbiy xato – bu absolyut xatoning sonning taqribiy qiymatiga nisbatidan iborat. Shunday qilib, agar a miqdor x sonining taqribiy qiymati bo’lsa u holda absolyut va nisbiy xatoliklar mos ravishda quyidagicha yoziladi: