Algoritmlarni loyihalash 1-mavzu: algoritmni loyihalash faniga kirish

Algoritmlarni loyihalash

1-MAVZU: ALGORITMNI LOYIHALASH FANIGA KIRISH

2-kurslar uchun, 2020-2021 o’quv yili 4-semestr
30 soat ma’ruza + 60 soat laboratoriya
90 soat mustaqil ish
Jami 6 kredit

Dars rejasi

• 1. Algoritmning ta’rifi
• 2. Algoritmni to’liq yaratish bosqichlarni
• 3. Algoritmni tasvirlash usullari
• 4. Misollar

Algoritmning ta’rifi

• «Algoritm» atamasi xorazmlik buyuk olim Muhammad al-Xorazmiy (825 y.) nomi bilan bog’liq.
• Algoritm tushunchasi XX asrning boshlarida yashab ijod qilgan D.Gilbert, K.Gyodel, S.Klini, A.Chyorch, E.Post, A.Tyuring, N.Viner, A.A.Markov kabi olimlarning ishlari orqali fanga kirib kelgan.
• Algoritmlarning turli ta’riflari mavjud. Rasmiy ta’riflardan biri bo’yicha algoritm bu qo’yilgan masalani yechilishiga olib keluvchi aniq harakatlarning chekli ketma-ketligidir.

Algoritmning ta’rifi

• Algoritm – bu qat’iy belgilangan qoidalarga muvofiq amalga oshiriladigan muayyan sondagi qadamlardan keyin masalaning yechimiga olib keluvchi hisoblash tizimidir. (A.Kolmogorov).
• Algoritm – bu ma’lum kiruvchi ma’lumotlardan izlanayotgan yechimga olib keluvchi hisoblash jarayoni to’g’risidagi ko’rsatma (A.Markov).
• Algoritm — bu bir turdagi masalalarni yechishga olib keladigan aniq operatsiya (amal)lar tizimini muayyan tartibda bajarish to’g’risidagi ko’rsatma (M.M.Rozental tahriri ostida chop etilgan falsafa lug’ati)
• Algoritm – bu aniq masalalar to’plamini yechish uchun amallar ketma-ketligini aniqlovchi tugallangan qoidalar majmuasi bo’lib, u 5 ta muhim xossalarga ega bo’ladi: tugallanganlik, aniqlik, kirish, chiqish, samaradorlik. (D.E.Knut).

Algoritmning xossalari

Bu tushunchadan algoritmning quyidagi xossalari kelib chiqadi:

• Diskretlilik – hal qilinayotgan jarayonni qadamma-qadam ko’rinish tasvirlanishi.
• Ommaviylik – o’xshash masalalarga qo’llash mumkinligi.
• Tushunarlilik –berilgan ko’rsatmalar ijrochiga tushunarli bo’lishi va uning talablariga to’liq javob berishi kerak.
• Aniqlilik – aniq sondagi amallarni bajarish nazarda tutilib, ijrochiga joriy qadam tugatilishi bilan keyin bajariladigan qadam aniq ko’rsatilishi kerak.
• Natijaviylik. Har bir algoritm chekli sondagi qadamlardan so‘ng albatta natija berishi shart. Bajariladigan amallar ko‘p bo‘lsa ham bari-bir natijaga olib kelishi kerak.