Akusherlik va ginekologiyada hamshiralik ishi

Normal joylashgan platsentaning vaqtidan oldin ko‘chishi.
Organizmda ko'p suv to'planishi, ketm a-ket homiladorlik, yirik 
ho m ila, q o rin ja ro h a tla n ish i, en d o m etriy d ag i o 'zg a rish la r, 
kindikning kalta bo'lishi natijasida ham homila yo'ldoshi vaqtidan 
oldin ko'chishi mumkin. Og'riq va qon ketishi — patologiyaning 
asosiy belgisi hisoblanadi. O g'riq b a'zan kuchsiz, ba'zan esa 
umumiy ahvolni og'irlashtiruvchi darajada kuchli bo'ladi. Platsenta 
qirralaridan ko'chsa, tashqi qon ketishi kuzatiladi. Platsenta 
m arkazdan ko'chgan vaqtda yo'ldosh va bachadon o'rtasida 
retroplatsentar gematoma hosil bo'ladi, tashqariga qon ketishi 
kuzatilmaydi. Har ikkala holda ham yo'ldosh bilan bachadon devori 
o'rtasida bo'shliq paydo bo'lib, homilada gipoksiya belgilari 
aniqlanadi. N orm al joylashgan platsenta vaqtidan oldin ko'cha 
boshlaganda, iloji boricha tug'uruqni tezlashtirish zarur. Yo'ldosh 
ko'chishini to'xtatishning asosiy yo'li bachadonni homiladan xalos 
qilish hisoblanadi. Tug'uruq kesercha kesish yo'li bilan amalga 
oshiriladi.
Tug'uruq yo'llari tayyor bo'lganda tabiiy tug'uruq yo'llari 
orqali qisqich qo'yish, vakuum -ekstraktor qo'yish yo'li bilan 
tug'uruq yakunlanadi.
Platsentaning markazda joylashuvi. 
Platsentaning bachadon 
pastki segmentida joylashuvi platsentaning 
oldinda yotishi
deyiladi. 
Agar platsenta bachadon bo'yni ichki teshigini berkitadigan bo'Isa, 
markazda joylashuv
deb hisoblanadi. Bu holat endometriydagi 
o'zgarishlar natijasida homila tuxumi bachadon tubida emas, balki 
segmentda joylashishidan kelib chiqadi.
Platsenta oldinda yotganda tug'uruq boshlanishi bilan qon 
ketishi kuchaya boshlaydi. Bu holat bachadon bo'yni ochilishi, 
platsentaning bachadondan jadal ko'chishiga bog'liq. Platsenta 
to'liq oldinda yotganda qon ketish juda kuchli bo'lib, homila 
gipoksiyasini tezda keltirib chiqaradi. Platsenta oldinda yotgan 
hollarda homila garchi platsenta qirrasi bilan markazda joylashsa 
ham xavfliligi jihatdan yuqori guruhga kiritiladi. Bu patologiyani 
o 'z vaqtida aniqlashda tashxislashning zamonaviy usullaridan 
foydalaniladi. Patologiya aniqlanganda tug'uruqni amalga oshirish, 
asosan, kesercha kesish yo'li bilan bajariladi.
119

---

Bemorni operatsiyaga tayyorlashda unga q at’iy yotoq tartibi 
buyurilib, uning qon guruhi, rezus omili aniqlanadi. Bemorga 
huqna qo'yilib, siydik qopi kateter yordam ida b o ‘shatiladi. 
Operatsiyadan keyin ham bemorning umumiy ahvoli qat’iy nazorat 
ostiga olinadi. Yotoq rejimi buyurilgan bem orlar oqliklarini 
a lm a sh tirish , kerak b o 'lsa , siydik q o p in i k a teterlash , gaz 
chiqaruvchi naycha qo'yish muolajalari buyuriladi.